Για ποιο πράγμα καίγονται περισσότερο οι Αμερικανοί; – Για το όνομα των Σκοπίων και την είσοδο στο ΝΑΤΟ ή για την ομαλοποίηση των σχέσεών τους με την Τουρκία;
Τα πράγματα περιπλέκονται. Οι Τούρκοι σεβάστηκαν την περιπέτειά μας στα χρόνια των μνημονίων, δεν εκμεταλλεύτηκαν την δυστυχία μας, ωστόσο τώρα που επιχειρούμε να βγούμε στο ξέφωτο επαναφέρουν τις διεκδικήσεις τους.
Τυπικά διότι ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν αντέχει την εσωτερική αμφισβήτηση από την κεμαλική αντιπολίτευση, ότι έδωσε 18 νησιά στην Ελλάδα. (Εννοούν ότι ανέχθηκε την εγκατάσταση ελληνικής στρατιωτικής φρουράς επάνω σε αυτά.) Ουσιαστικώς όμως διότι η τουρκική στρατηγική ουδέποτε άλλαξε. Απλώς επικαιροποιείται.
Το θερμό επεισόδιο στα Ίμια ήταν μία ακόμη αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας, υπενθύμιση της συμφωνίας Χόλμπρουκ-Σημίτη-Τσιλέρ -«δεν θα ξαναπατήσετε εκεί».
Η παρενόχληση του γεωτρύπανου της Ιταλικής ΕΝΙ στην Κυπριακή ΑΟΖ όμως και η δήλωση αποχώρησης της ιταλικής εταιρείας από το οικόπεδο 3 συνιστά στρατηγική ήττα της εθνικής εξωτερικής πολιτικής. Οι Τούρκοι δείχνουν το τελευταίο διάστημα ιδιαίτερα ερεθισμένοι μετά:
– την διαρροή του Υπουργείου Εξωτερικών ότι τα βρήκαμε με τους Αλβανούς και θα επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια στο Ιόνιο (Αν και η νέα συμφωνία υπολείπεται της συμφωνίας Καραμανλή-Μπερίσα.)
– την δήλωση του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών Γιαννάκη Κασουλίδη, ότι η Κύπρος θα ανακοινώσει συντεταγμένες για την ΑΟΖ της, όπου δεν το έχει κάνει, προκειμένου να αποκτήσει θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα
– τις απειλητικές δηλώσεις του Προέδρου της Αιγύπτου Σίσι κατά Ερντογάν για το ζήτημα της οριοθέτησης της ΑΟΖ Αιγύπτου – Κύπρου.
Η παρουσία τους στην Ανατολική Μεσόγειο είναι έντονη. Αλλά και στα Βαλκάνια όπου οι ΗΠΑ επιχειρούν να ανακόψουν την επιρροή Πούτιν, δεν πάνε πίσω. Ο Ερντογάν είπε στον Ζάεφ ότι από την εμπειρία τους στο Κυπριακό γνωρίζουν πώς ο Κοτζιάς είναι απρόβλεπτος και πώς δεν πρέπει να τον εμπιστεύονται γιατί «στο τέλος θα τους εκβιάσει».
Χθες ανακοινώθηκε ότι η Τουρκία θα χρηματοδοτήσει την ανέγερση τεμένους στο κέντρο των Σκοπιών.
Το ίδιο έχει κάνει και με την Αλβανία: χρηματοδοτεί την ανέγερση τεμένους στο κέντρο των Τιράνων. Με την Βουλγαρία άρχισε πάλι τους εκβιασμούς. Μετά την ανακαίνιση της Εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου στην Πόλη (ήταν η Εκκλησία που χρησίμευσε για να ξεκινήσει η υπόθεση της Εξαρχίας και η αμφισβήτηση της ελληνικότητας της Μακεδονίας και της Θράκης από τους Βούλγαρους), τώρα ζητεί σε αντάλλαγμα την ανακαίνιση δύο τεμενών της Σόφιας.
Στην πραγματικότητα αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά τον χάρτη από τον Βορρά μέχρι το Νότο θα διαπιστώσει ότι ο Ερντογάν κάνει τα πάντα για να αυξήσει την επιρροή του, να θωρακίσει τα κατ’ αυτόν ζωτικά συμφέροντά του, να χαλάσει το παιγνίδι των Αμερικανών και να βοηθήσει το παιγνίδι του Πούτιν.
Αν καταφέρει να εμποδίσει την ένταξη των Σκοπιών στο ΝΑΤΟ, θα του έχει προσφέρει μεγίστη υπηρεσία.
Το βασικό ζητούμενο για την ελληνική εξωτερική πολιτική είναι να «διαβάσει» σωστά τις αμερικανικές προτεραιότητες; Για ποιό πράγμα «καίγονται» περισσότερο; Για τα Σκόπια ή για την ομαλοποίηση των σχέσεών τους με την Τουρκία;
Στο παρελθόν είχαμε επισημάνει πόσο ρίσκο υπάρχει στο να προσπαθείς να εξυπηρετείς τα συμφέροντά σου μέσω πολιτικής τρίτων χωρών.
Αφού το κάνουμε όμως, τουλάχιστον ας «διαβάσουμε» σωστά.
Μανώλης Κοττάκης
