Οι προμήθειες Ηλεκτρικού ρεύματος της Ελλάδος, αναμένεται να ξεπεράσουν το 30%, την ώρα που η Τουρκία ισχυροποιείται ενεργειακά – Παραιτηθήκαμε από τις έρευνες πετρελαίου, ανατολικά της Θάσου
Τα όσα συμβαίνουν στην «γειτονιά μας» δεν είναι μονοδιάστατα.
Πάμπολλες είναι οι πτυχές των σχέσεων Ελλάδος-Τουρκίας, τις οποίες, μην περιμένετε να μάθετε, από τα Αθηναϊκά Κανάλια.
Διαβάστε λοιπόν τα παρακάτω:
***
Η εξ αποστάσεως θεμελίωση του έργου κατασκευής του πρώτου πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής της Τουρκίας στο Ακούγιου της Μερσίνας στις 3 Απριλίου από την Άγκυρα, από τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και τον επισκεπτόμενο πρόεδρο της Ρωσσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, σηματοδότησε μία νέα εποχή στίς ρωσσο-τουρκικές σχέσεις μέ τό ένεργειακό νά άποκτα βαρύνουσα σημασία.
Ο πυρηνικός σταθμός στο Ακούγιου, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 4,8 GW, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πυρηνικού προγράμματος της γείτονος που, όταν ολοκληρωθεί, θα έχει προσθέσει 12,0 GW ηλεκτρικής ισχύος στο διασυνδεδεμένο σύστημα, καλύπτοντας έτσι τουλάχιστον το 20% των ηλεκτρικών αναγκών της χώρας περί το 2030.
Στα μεγαλεπήβολα σχέδια της Τουρκίας για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας θα πρέπει να προσθέσουμε την προσπάθεια για μεγιστοποίηση της εγχώριας παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ανθρακικούς θερμικούς σταθμούς, όπου και έχουν πραγματοποιηθεί μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις μέσα από το ισχύον καθεστώς feed-in-tariffs, αφού η Τουρκία δεν λογοδοτεί πουθενά για τους εκπεμπόμενους ρύπους τους οποίους με μεγάλη μαεστρία αντισταθμίζει μέσα από την παραγόμενη σήμερα από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ηλεκτρική ενέργεια, και αύριο από την μηδενικών εκπομπών πυρηνική.
Παράλληλα, η Τουρκία έχει προωθήσει μικρά και μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα (27,4 GW!), αιολικά πάρκα (0,5 GW), φωτοβολταϊκά (4,0 GW) καθώς και την συστηματική αξιοποίηση της γεωθερμίας για την παραγωγή ηλεκτρισμού, με την Τουρκία να διαθέτει σήμερα 1,0 GW ηλεκτρικής γεωθερμικής ισχύος.
Το ενεργειακό σύστημα της Τουρκίας έχει ισχυροποιηθεί μέσω του εκτενούς δικτύου φυσικού αερίου που έχει αναπτύξει, από την ηλεκτροπαραγωγή με φ. αέριο και των εναλλακτικών οδών προμήθειας που έχει αναπτύξει.
Σήμερα, η Τουρκία έχει φθάσει να καταναλώνει περί τα 50 δισεκ. κυβ. μέτρα κατ’ έτος με βασικούς προμηθευτές το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν, την Ρωσσία και διάφορες άλλες χώρες παραγωγούς LNG, με βασικό προμηθευτή το Κατάρ, με την Ρωσσία ασφαλώς να έχει αναδειχθεί ως ο βασικός προμηθευτής φ. αερίου της Τουρκίας, αφού καλύπτει σχεδόν το 50% των αναγκών της.
Η δε θέση της Ρωσσίας ως του κυρίου προμηθευτή φ. αερίου της γείτονος ισχυροποιείται περαιτέρω τελευταίως με την κατασκευή του υποθαλασσίου αγωγού Turkish Stream, ο οποίος από του χρόνου θα καλύπτει σχεδόν το 50% των Ρωσσικών εξαγωγών φ. αερίου προς την Τουρκία.
Εάν τώρα λάβουμε υπ’ όψη ότι από τις αρχές τού 2020 (απόφαση της Gazprom) θα σταματήσει η παροχή αερίου μέσω του Trans Balkan Pipeline, που σήμερα μεταφέρει Ρωσσικό φ. αέριο μέσω Ρουμανίας και Βουλγαρίας στην Ελλάδα και Τουρκία, και αυτό πλέον θα διοχετεύεται αποκλειστικά μέσω του Turkish Stream, η χώρα μας θα εξαρτάται πλέον για τον κύριο όγκο φ. αερίου που καταναλώνει από την Τουρκία.
Η Ελλάδα σήμερα προμηθεύεται το 15-20% του φ. αερίου που καταναλώνει από τη Τουρκία μέσω του Ελληνο-Τουρκικοϋ διασυνδετριου αγωγού που τέθηκε σε λειτουργία το 2007.
Αλλά και στον ηλεκτρισμό η Ελλάδα, μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης των 400 KV, εξαρτάται όλο και περισσότερο από τουρκικές εισαγωγές που σήμερα καλύπτουν περίπου το 7% των συνολικών εισαγωγών, ενώ αύριο με την ηλεκτρική υπεροπλία που θα διαθέτει η Τουρκία αυτές μπορεί να φθάσουν και το 30%, εάν όχι παραπάνω.
Και ας μην μιλήσουμε για τις έρευνες και μελλοντική παραγωγή υδρογονανθράκων στον Ελληνικό θαλάσσιο, χώρο. Μπορεί η Ελλάδα να οργάνωσε με σχετική επιτυχία τον δεύτερο γύρο παραχωρήσεων το 2014/2015 και επαναπροκήρυξε τα θαλάσσια τεμάχια νότια και δυτικά τής Κρήτης, αλλά δεν έχουμε δει ακόμα την τελευταία πράξη.
Εάν κρίνουμε δε από την πρόσφατη εμπειρία στο τεμάχιο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ, τον περασμένο Φεβρουάριο, όπου Τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν την διεξαγωγή ερευνών από την ιταλική ΕΝΙ, και άρα κατέλυσαν στην πράξη την κυριαρχία της Κύπρου στην θαλάσσια οικονομική της ζώνη, τότε θα πρέπει να περιμένουμε αντίστοιχες συμπεριφορές και στο Λιβυκό, όπου ως γνωστό η Τουρκία εδώ και χρόνια διεκδικεί την νήσο Γαύδο και όλη την θαλάσσια περιοχή πέριξ αυτής, ή ακόμη και στο Μυρτώο…
Ας μην ξεχνάμε ότι λόγω των παράλογων τουρκικών διεκδικήσεων και την κατά καιρούς απειλητική συμπεριφορά της, η Ελλάδα έχει ουσιαστικά παραιτηθεί από τα δικαιώματά της να διεξαγάγει έρευνες ανατολικά της Θάσου, όπου στις αρχές της δεκαετίας τού 1980 εντοπίσθηκαν αξιόλογα κοιτάσματα πετρελαίου.
Έτσι, στην προσπάθειά της να αξιοποιήσει τα εγχώρια υποθαλάσσια κοιτάσματά της, η χώρα μας ευρίσκεται αντιμέτωπη, εδώ και χρόνια, με την τουρκική αδιαλλαξία και εχθρότητα και είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα μπορέσει τελικά να αντλήσει πετρέλαιο η φ. αέριο ακόμα και αν διαπιστωθούν εμπορικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματά.
Καταληκτικά, η Ελλάδα από εδώ και στο εξής θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο για την ενεργειακή της προμήθεια από την πολιτικά απρόβλεπτη Τουρκία.
Ήδη έχουν υπάρξει αρκετά επεισόδια διακοπής της τροφοδοσίας φ. αερίου από την Τουρκία.
Η εξάρτηση αυτή θα είναι είτε μέσω των ενεργειακών αρτηριών που ελέγχει απόλυτα η Τουρκία είτε μέσω της παρεμπόδισης της Ελλάδας να αξιοποιήσει τον ορυκτό της πλούτο.
Διαδοχικές κυβερνήσεις των τελευταίων 20 και πλέον ετών, με ελάχιστες εξαιρέσεις, υποβάθμισαν εσκεμμένα η από άγνοια την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, μέσω παραλείψεων και ολιγωριών, αδυνατώντας να αναπτύξουν επαρκώς το εγχώριο παραγωγικό ενεργειακό δυναμικό.
Για αυτό σήμερα φθάσαμε να εξαρτώμεθα ενεργειακό από την Τουρκία με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα της χώρας.
Κ.Ν. Σταμπολής
Αντιπρόεδρος &Εκτελεστικός Διευθυντής,
Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ)
