Η εκκένωση των ελληνικών εδαφών από τους Βούλγαρους και η συνάντηση Τσώρτσιλ-Παπανδρέου
- Του Βασίλειου Ναζλή
Γ’ μέρος
*. Τους δύο υπουργούς και τον κυβερνητικό αντιπρόσωπο συνόδευσαν, ο συνταγματάρχης ΠΡΟΚΟΣ, που είχε διοριστεί στρατιωτικός διοικητής της περιοχής και ο αντισυνταγματάρχης της Χωροφυλακής ΤΣΑΛΑΜΙΔΑΣ, ως ανώτερος διοικητής Χωροφυλακής Ανατ. Μακεδονίας-Θράκης και 7, 8 αξιωματικοί διαφόρων όπλων και αγγλική αποστολή υπό τον ταξίαρχο ΚΕΫΜΠΟΫ.
Ο ΛΑΜΠΡΙΑΝΙΔΗΣ, που βρισκόταν στο Κάϊρο, κλήθηκε να πάει στην Ιταλία. Η εκλογή του δεν βασίστηκε μόνο στο γεγονός ότι ήταν υπουργός των Εσωτερικών, αλλά και στο ότι ήταν βουλευτής της Δράμας.
Η κυβερνητική αντιπροσωπεία αναχώρησε από το Μπάρι της Ιταλίας, στις 16 Οκτωβρίου 1944, αεροπορικώς και έφτασε αυθημερόν στην Δράμα, όπου βρισκόταν ήδη μικτή αγγλοαμερικανική αποστολή.
Τα βουλγαρικά στρατεύματα δεν είχαν αποχωρήσει ακόμη.
Η εκκένωση των ελληνικών εδαφών από τους Βούλγαρους, πραγματοποιήθηκε μετά από 10 ημέρες.
Αυτό έγινε μετά από συμφωνία του Τσώρτσιλ με τον Στάλιν, κατά την συνάντησή τους στα μέσα Οκτωβρίου 1944.
Η υποδοχή που επεφύλαξαν οι κάτοικοι των μαρτυρικών περιοχών της Ανατ. Μακεδονίας και Θράκης, στην κυβερνητική αντιπροσωπεία δεν περιγράφεται.
Εκανε τότε εντύπωση, η πειθαρχία που έδειξαν στις κυβερνητικές εντολές, για αποφυγή αντιεκδικήσεων σε βάρος των Βουλγάρων που αποχωρούσαν, που ήταν αξιοπαρατήρητη.
Θα ήταν δύσκολο να προβλεφτεί τότε, τι συνέπειες θα είχε όποια πράξη εναντίον των βουλγαρικών στρατευμάτων, την στιγμή εκείνη που η Ελλάδα, αλλά ούτε και οι σύμμαχοι της Δύσης, διέθεταν δυνάμεις για να επιβληθούν αποφασιστικά.
Στις 8 Οκτωβρίου 1944, ο Τσώρτσιλ και ο Ηντεν, πέρασαν από την Νεάπολη Ιταλίας, μεταβαίνοντες στην Μόσχα, να συναντήσουν τον Στάλιν, μετά από διάσκεψη με τον Ρούζβελτ στο Κεμπέκ του Καναδά.
Οι συναντήσεις αυτές, των ηγετών των μεγάλων συμμάχων απέβλεπαν στην εξομάλυνση των διαφορών και μεταξύ αυτών και ήταν και το βουλγαρικό θέμα.
Ο Τσώρτσιλ, από το Κεμπέκ του Καναδά, έστειλε τηλεγράφημα στον Παπανδρέου που του έλεγε “μπορείτε να είστε βέβαιοι, ότι τα προβλήματά σας, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος της Βουλγαρίας, απασχολούν την σκέψη και την φροντίδα μας και εξακολουθείτε να έχετε την πλήρη υποστήριξη μας”.
Ο Παπανδρέου απάντησε με ευχαριστίες, γιατί η αγγλική κυβέρνηση, συνέχιζε την υποστήριξη της προς αυτόν και τον διαβεβαίωσε, ότι η σταθερότητα της ελληνικής κυβέρνησης θα ήταν ακλόνητη, στην κρίσιμη εκείνη φάση.
Του εξέφρασε τις σοβαρές ανησυχίες του, η κατάσταση που διαμορφωνόταν στην Ελλάδα, μετά την εκκένωση περιφερειών της, που καταλαμβάνει το ΕΑΜ, στο όνομα δήθεν της ελληνικής κυβέρνησης.
Εξέφρασε την γνώμη του, ότι μπροστά στην κρίσιμη κατάσταση που διαμορφωνόταν, τα πολιτικά μέσα που υπήρχαν για την αντιμετώπιση της ήταν φτωχά και μόνο η άμεση παρουσία επιβλητικών βρεττανικών δυνάμεων στην Ελλάδα, μέχρι τις τουρκικές ακτές, μπορούσε να αντιστρέψει την κατάσταση.
Ήταν φανερό από αυτή την κατάσταση, τον απασχολούσε περισσότερο το πρόβλημα εξουδετέρωσης του ΕΑΜ, από την εκκαθάριση του βουλγαρικού προβλήματος.
Στην Νεάπολη οι ΤΣΩΡΤΣΙΛ και ΗΝΤΕΝ συναντήθηκαν με τον ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, όπου προφορικά και με ειδικό υπόμνημα, όπως ανακοίνωσε τότε, εξέθεσε τις απόψεις της ελληνικής κυβέρνησης, για τα ζωτικά ζητήματα της Ελλάδας.
Για το θέμα της Βουλγαρίας, εξέφρασε την αγωνία του Έθνους, για την διάθεση των Βουλγάρων να μη εγκαταλείψουν τα ελληνικά εδάφη και ζήτησε την άμεση επέμβασή τους.
Αυτοί τον διαβεβαίωσαν ότι το θα ρυθμιζόταν αμέσως οριστικά.
Ζήτησε επίσης την δημιουργία ελληνικού στρατού, για να συνεχίσει η Ελλάδα να συμμετέχει στον πόλεμο, για να μπορεί να αντιμετωπίσει τους Βουλγάρους και να εξασφαλίσει την εσωτερική τάξη.
Συνεχίζεται…
Βασίλειος Ναζλής
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
