Το γερασμένο αφήγημα της Αριστεράς εμποδίζει κάθε ανανέωση – Εμφανής η πρόωρη γήρανση του Κυβερνητικού σχήματος, που παραμένει εγκλωβισμένο στο παρελθόν
Η άνοδος της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην εξουσία συνοδεύθηκε με το αφήγημα του «νέου» σε αντιδιαστολή με το «παλιό».
Από την μια πλευρά ο ΣΥΡΤΖΑ, ως έκφραση του «νέου» υπό την ηγεσία του ηλικιακά νέου Αλέξη Τσίπρα, από την άλλη τα «παλιά» κόμματα ως υπεύθυνα της οικονομικής κρίσης.
Σ’ αυτή τη βάση το «νέο» παρουσιάζεται επικοινωνιακά ως κεκτημένο τής Αριστεράς και σε πλήρη εναρμόνιση με την «προοδευτικότητα» και την «ανανέωση».
Επί αυτής της βάσεως ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται ταυτοχρόνως σε δύο διαφορετικής πολιτικής κουλτούρας ακροατήρια.
Σε εκείνο που έχει αναφορές στην ανανεωτική ευρωπαϊκή Αριστερά του Κύρκου και του Ήλιου και στο άλλο που έχει αναφορές στο εθνολαϊκό σοσιαλιστικό κίνημα που ίδρυσε το ’74 ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Η πορεία που ακολούθησε ο ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση και συνεχίζει να ακολουθεί στην κυβέρνηση, δείχνει ότι ολοένα και περισσότερο η ριζοσπαστική Αριστερά αποκτά χαρακτηριστικά ΠΑΣΟΚ, λαμβάνοντας διακριτές αποστάσεις από την EAP και τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ.
Είναι ένα… ΠΑΣΟΚ -με όλες εκείνες τις καλτ φιγούρες της δεκαετίας του ’70-που στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα επιχειρεί να βρει το υποκατάστατο του Ανδρέα.
Το εγχείρημα θεωρητικά απέδωσε για όσο διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην αντιπολίτευση αλλά δεν φαίνεται ότι λειτουργεί στην παρούσα φάση.
Οι μόνοι που ακόμα επιμένουν να το υποστηρίζουν είναι όσοι φόρτωσαν τα μπαγκάζια της αλλαγής στο παλιό φορτηγό του σοσιαλισμού, ευελπιστώντας ότι ο Αλέξης θα αποκτούσε τη στόφα του Ανδρέα.
Οι υπόλοιποι -με καθυστέρηση- αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι οι στιλιστικές ομοιότητες και το κοπιάρισμα στις κινήσεις, καθώς και στον τόνο της φωνής δεν αρκούν.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο κ. Τσίπρας στερείται ικανοτήτων.
Κάθε άλλο, αν σκεφθούμε από που ξεκίνησε και που έφθασε.
Αλλά δεν είναι και δεν θα γίνει Ανδρέας.
Τουλάχιστον εκείνος εγκατέλειψε το ζιβάγκο την κατάλληλη στιγμή.
Το πρόβλημα του Αλέξη Τσίπρα είναι ότι δεν μπορεί να απεγκλωβιστεί από το παρελθόν του.
Παραμένει όμηρος μιας περιόδου που τον έφερε στην εξουσία, αλλά εξαιτίας της χάνει όσα κέρδη του είχε αποφέρει.
Διότι είναι διαφορετικό να ανεβαίνεις στο τρακτέρ, υιοθετώντας τα αιτήματα των αγροτών, και διαφορετικό να τους αντιμετωπίζεις ως κακομαθημένους φοροφυγάδες και ακροδεξιούς ταραξίες καθήμενος αναπαυτικά στην πρωθυπουργική πολυθρόνα.
Εκτός κι αν πιστεύει ότι άλλαξαν οι αγρότες ενώ ο ίδιος παρέμεινε συνεπής στις θέσεις του.
Προφανως οι αγρότες δεν άλλαξαν.
Αντιθέτως άλλαξε ο Άλεξης Τσίπρας προς το παλαιότερο, με αποτέλεσμα να φαίνεται ευδιάκριτα η πρόωρη γήρανση του κυβερνητικού σχήματος σε ιδέες και προτάσεις.
Προδήλως ο πρωθυπουργός απέτυχε να φέρει το «νέο» γιατί, όπως είχε πει ο Μπρεσόν, «κάτι παλιό γίνεται νέο όταν το απομακρύνεις από το περιβάλλον του».
Ο Αλέξης Τσίπρας, είτε γιατί δεν θέλει είτε γιατί δεν μπορεί, αδυνατεί πλέον να συμφιλιωθεί με όσα έπραξε και είπε τα προηγούμενα χρόνια.
Το «νέο» δεν είναι πια τόσο νέο και γερνάει μαζί με το πολιτικό αφήγημα της Αριστεράς, σύμφωνα με το οποίο θα το αντικαθιστούσε με το «παλιό» απομακρύνοντας το από το περιβάλλον του.
Δεν χρειάστηκαν παρά δεκατέσσερις μήνες για να γίνει αντιληπτό ότι πέραν του παλαιού υπάρχει και το παλαιότεροι.
Κι αυτό αποτελεί το επιστέγασμα μιας ολοκληρωτικής αντίληψης για τη λειτουργία του κράτους.
Μιας αντίληψης που πολύ πριν από τον Χ. Βερναρδάκη, τον Ν. Φίλη και τόσους άλλους, είχε περιγράφει με σαφήνεια η Ρόζα Λούξεμπουργκ
«Στην αστική κοινωνία ο ρόλος της Αριστεράς είναι ο ρόλος του κόμματος αντιπολίτευσης.
Σε κόμμα εξουσίας επιτρέπεται να υψωθεί μόνο στα ερείπια του αστικού κράτους».
ΧΑΡΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ
