- του Βασίλειου Ναζλή
Γ’ Μέρος
Ο δημοσιογράφος που κινήθηκε στον Εβρο, πριν 100 χρόνια, μας έδωσε εκτενείς αναφορές για τα τότε προβλήματα για την λειτουργία των σχολείων, την συγκοινωνία, τα επείγοντα δημοτικά έργα, τα επιβαλλόμενα αντιπλημμυρικά έργα.
Ας παρακολουθήσουμε την καταγραφή του.
***
*.- Η περιφέρεια της Επιθεώρησης των Δημοτικών Σχολείων, δεν στερείται διδακτηρίων.
Με τις άοκνες προσπάθειες του επιθεωρητή της Δημοτικής εκπαίδευσης ΛΑΓΟΥΜΙΤΖΑΚΗ Κωνσταντίνου και μερικών πρώην πληρεξουσίων (βουλευτών), όσο και στον επαινετό ζήλο και την μεγάλη αγάπη για τα γράμματα των προσφύγων, που εκτός από την προσωπική εργασία, προσφέρουν και την ξυλεία, που πληρώνουν στην υπηρεσία Εποικισμού, ανεγέρθηκαν 22 νέα σχολεία.
Αξίζει να εξάρουμε και να επαινέσουμε την μεγάλη προθυμία που εκδηλώνουν οι προσφυγικοί πληθυσμοί, για την ανέγερση των σχολικών τους κτιρίων, σε αντίθεση από τον Εποικισμό, που δεν εκδήλωσε καμμία πρόνοια γι’ αυτό.
*.- Τα δημοτικά έργα σταμάτησαν λόγω έλλειψης χρημάτων, καίτοι έχει λαμβάνειν το σεβαστό ποσό των 600.000 δραχμών από το κράτος, από την συνείσπραξη φόρων του περασμένου χρόνου 1925.
Η αιτία της μή λήψης των χρημάτων αυτών είναι η απουσία του Προέδρου Εφετών, που προεδρεύει της Επιτροπής της κατανομής των πόρων αυτών.
Ο Δήμος, μετά την τακτοποίηση των οικονομικών ζητημάτων, πρέπει να καταβάλει κάθε προσπάθεια, για την ύδρευση της πόλης, την ενίσχυση του αθλητισμού και την ιχθυαγορά.
*.- Το συλλογικό πνεύμα στην Αλεξανδρούπολη είναι πολύ ανεπτυγμένο.
Στην πόλη υπάρχουν οι παρακάτω Σύλλογοι.
– ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ, με πρόεδρο τον ΚΟΝΤΟ Χρ.
– ΙΑΤΡΙΚΟΣ, με πρόεδρο τον ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ Ι.
– ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΩΝ ΔΙΝΟΟΥΜΕΝΩΝ, που τον χειμώνα δίνει διάφορες διαλέξεις.
– ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ,
– ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΥΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΕΣΠΟΝΙΔΩΝ, με πρόεδρο την κ. ΤΖΙΡΙΤΗ, αντιπρόεδρο την κ. ΜΑΡΤΙΝΗ, γεν. γραμματέα την κ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ και μέλη τις κυρίες ΚΟΥΤΛΗ κ.α.
– ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΩΝ με πρόεδρο την δ. ΜΗΛΙΩΝΗ και μέλη τις δ. ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ, ΖΑΡΚΑΔΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ κ.α.
– ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ, με πρόεδρο τον ρέκτη ΟΡΦΑΝΟ Κ.
– ΣΥΝΤΕΧΝΙΑ ΡΑΠΤΩΝ, με πρόεδρο τον ΓΙΟΒΑΛΑΚΗ Λ.
– ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ ΚΑΙ ΜΑΓΕΙΡΩΝ, με πρόεδρο τον ΤΖΙΒΑΝΑΚΗ,
– ΚΑΦΕΖΥΘΟΠΩΛΩΝ, με πρόεδρο τον ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ,
– ΠΑΝΤΟΠΩΛΩΝ με πρόεδρο τον ΠΕΤΙΝΟ,
– ΥΦΑΣΜΑΤΟΠΩΛΩΝ, με πρόεδρο τον ΑΝΤΥΠΑ,
– ΚΟΥΡΕΩΝ, με πρόεδρο τον ΤΣΕΜΕΛΗ
ΠΑΜΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΣ, με πρόεδρο τον ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ Απ. γιατρό,
– ΘΡΑΚΙΚΟ, με πρόεδρο τον ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ,
– ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ “ΦΟΙΝΙΞ”, με πρόεδρο τον ΓΚΟΥΛΜΠΑΝΟΓΌΥ,
– ΠΟΝΤΙΩΝ, με πρόεδρο τον ΕΦΡΑΙΜΙΔΗ,
– ΤΩΝ ΕΚ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ.
(Δεν θα έπρεπε, αυτοί οι πολυποίκιλοι σύλλογοι να ένα ή το πολύ δύο, παμπροσφυγικούς συλλόγους, με διάφορα τμήματα;
Είναι όμως δυνατόν να λείψουν οι προσωπικές μικροφιλοδοξίες και η επιθυμία να λέγονται κύριοι πρόεδροι;).
*.- Η συγκοινωνία στον νομό Εβρου, βρίσκεται σε οικτρό σημείο, ιδίως το χειμώνα όλοι οι δρόμοι είναι αδιάβατοι.
Εκείνο όμως που θα διευκόλυνε πολύ τις συγκοινωνιακές ανάγκες του νομού, η κατασκευή μιας αμαξιτής οδού από Αλεξανδρούπολης στην Ορεστιάδα.
Αυτό θα περιόριζε αισθητά το έργο της Γαλλικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων, που θα αναγκαζόταν να εκχωρήσει την σιδηροδρομική γραμμή, με όρους που συμφέρουν.
*.- Ο νομός χωλαίνει και στην τηλεφωνική επικοινωνία, που θα μπορούσε να διασυνδεθεί, με τα διάφορα χωριά του νομού και να υπάρχει κοινή χρήση με μικρή σχετικά δαπάνη.
– Αδικαιολόγητη ήταν η ενέργεια της τότε Γενικής Διοίκησης Θράκης, της επιστροφής της πίστωσης από 4.000.000 δραχμές, που είχε εγκριθεί, προ πολλού, για τους δρόμους της Θράκης.
Ο λόγος που πρόβαλε για την επιστροφή της ήταν , ότι δεν υπήρχαν νομομηχανικοί.
Αναμφίβολα, με την πίστωση αυτή, θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν όλες οι συγκοινωνιακές ανάγκες της Θράκης.
*.- Επιβάλλεται η ίδρυση στο νομό Εβρου “ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ”, θα ικανοποιήσει μια από τις πρώτες ανάγκες της περιφέρειας, γιατί με τους πόρους του, θα γίνει η αποξήρανση πολλών εκτάσεων, που σήμερα η καλλιέργειά τους είναι αδύνατη, λόγω των πολλών νερών που τις πλημμυρίζουν.
Το ταμείο αυτό, που θα λειτουργήσει σύντομα, μπορεί να έχει πόρους και από την ειδική φορολογία, που επιβάλλεται, στην σηροτροφία και στην καλλιέργεια του καπνού.
Για την μελέτη αυτή των έργων, που θα αρχίσουν τον ερχόμενο χρόνο, έρχεται ο υδραυλικός ΣΙΜΟΣ, καθηγητής του Πολυτεχνείου, που από κοντά θα μελετήσει τα μέτρα που πρέπει να ληφτούν για τις πλημμύρες.
Στην αριστερή πλευρά (ελληνική) του Έβρου, πρέπει να αποξηραθούν, εκατοντάδες χιλιάδων στρεμμάτων, αφού μόνο η έκταση του τμήματος του Γκιαούρ Αντά – Δέλτα του Εβρου, που επιδικάστηκε στην Ελλάδα, υπερβαίνει τις 75.000 στρέμματα, εύφορης γης.
*.- Συνάντησα πολλούς στην Αλεξανδρούπολη και άκουσα καλά λόγια για την Λιμενική Επιτροπή Αλεξανδρούπολης, με εκτελεί με ζήλο τα καθήκοντά της.
Κατόρθωσε να εμβαθύνει το λιμάνι, με τον ειδικό βορβοροφάγο και να καθαρίσει το στόμιο, ώστε να μπορούν να κινούνται άνετα τα πλοία, που ήταν εμπόδιο και για μεγάλα ακόμη ιστιοφόρα.
Κατασκευάστηκαν κυματοθραύστες (μπλόκια), για να τοποθετηθούν σε επίκαιρα σημεία, ώστε να εξασφαλιστεί το λιμάνι, από την φοβερή ορμή των κυμάτων.
*.- Η γεωργία στον νομό είναι σε ευχάριστο σημείο.
Δυστυχώς όμως, δεν υπάρχει ειδική υπηρεσία, να τους εκπαιδεύσει και να τους καθοδηγήσει.
Οι γεωπόνοι του δημοσίου ασχολούνται με λογιστικές πράξεις, που είναι άσχετοι και με τις καταμετρήσεις κεραμιδιών και ξυλείας.
*.- Το συνεταιριστικό πνεύμα είναι αρκετά αναπτυγμένο και έχουν ιδρυθεί αρκετοί συνεταιρισμοί με δράση.
Χαρακτηριστικός είναι ο δυναμικός ΣΗΡΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΣΟΥΦΛΙΟΥ, που ψυχή του είναι ο ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ, που αφιέρωσε όλη του την ζωή και ενεργητικότητα και τα κέρδη του ανέρχονται σε σοβαρά ποσά.
Η ενίσχυση δυστυχώς από το κράτος των συνεταιρισμών αυτών, χωλαίνει, που όμως σύντομα θα γίνουν μεγάλοι οικονομικοί οργανισμοί.
Ο υπάρχων ένας επόπτης των Γεωργικών Συνεταιρισμών για τους νομούς Ροδόπης και Έβρου, δεν επαρκεί, με όση δραστηριότητα και αν επιδείξει.
*.- Ο δάκος θερίζει τις ελιές Μάκρης και Μαρώνειας και κανείς δεν εκπαίδευσε τους παραγωγούς για τα μέτρα που απαιτούνται για την καταστροφική αυτή επιδημία.
*.- Η ίδρυση ενός Γεωργικού Σταθμού και μιας Γεωργικής Σχολής στην Αλεξανδρούπολη, ως επίσης και μιας Σηροτροφικής Σχολής στο Σουφλί, θα εξυπηρετούσε πολύ τις γεωργικές και σηροτροφικές ανάγκες του νομού Εβρου.
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΧΕΙ ΚΑΘΗΚΟΝ ΝΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΙ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΤΟΡΓΗ ΤΗΝ ΑΚΡΑΙΑ ΑΥΤΗ ΕΠΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.***
Ι. ΛΙΑΠΗΣ
Βασίλειος Ναζλής
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
