Όσο πιο άσπρα ήταν το πρόσωπο της νύφης, τόση περισσότερη ζήτησε είχε – Τι ακριβώς ήταν το μυστήριο φάρμακο «φτιασίδι»
Στα χρόνια της Γερμανοκατοχής, μικρός ακόμη έβλεπα τις αδερφές μου, αλλά και τις άλλες συγχωριανές για να διατηρήσουν άσπρα και αφράτα και δροσερά τα πρόσωπά τους, καταφεύγανε στον πατροπαράδοτο τρόπο.
Αγόραζαν σε δράμια το δηλητήριο φάρμακο του υδραργύρου ή το έλεγαν Διάδιαρο.
Μία λευκή σκόνη που την έλεγαν Σελεμέν (χλωριούχο αμώνιο) – λίπος προβάτου.
Λίγη στάχτη και σπαστό πικραμύγδαλο σε πολτό.
Συνταγή απλή: πρώτα γινόταν η διάλυση του υδραργύρου με την μορφή, ρίχνοντας σάλιο από το στόμα και με το δάκτυλο, το δουλεύανε έως και να πάψει να είναι σε μικρούς βόλους, επίσης έριχναν και λίγη στάχτη.
Μετά ανακάτωναν τον διαλυμένο υδράργυρο με την λίγδα αρνιού, ρίχνανε και σε μορφή σκόνης το λεγόμενο σιλεμέν (τούρκικη λέξη) και το ανακάτευαν πολύ έως να γίνει κατάλευκη κρέμα.
Και τις καλοκαιρινές ζεστές ημέρες, βάζαμε με το φτιασίδι όλα όσα ήθελαν τα κορίτσια στο Φυλαχτό, στο πρόσωπό μας και την άσπρη μαντήλα στο κεφάλι, αφήναμε λίγο άνοιγμα στο πρόσωπό μας, μόνο να βλέπουν τα μάτια τις δουλειές που κάναμε στα χωράφια μας.
Ο ιδρώτας από την ζέστη του Ιούλη και Αυγούστου έτρεχε, αλλά είχε μια άσχημη μυρωδιά.
Και έβλεπε κανείς τις γιορτινές απογευματινές ώρες να εμφανίζουν τα λευκά πρόσωπά τους στην εκκλησία, στην πλατεία, όταν γίνονταν οι χοροί οι μεγάλοι.
Εκεί γινόταν και η εκλογή από τα αγόρια και μέλλοντες πεθερούς και πεθερές, να διαλέξουν την πιο άσπρη και όμορφη νύφη.
Πόσο καμάρι το είχαν τα κορίτσια εκείνη την εποχή, εκείνες να έχουν το κάτασπρο και δροσερό πρόσωπο.
Αυτό κράτησε έως να εμφανιστούν οι εμπορικές τυποποιημένες κρέμες προσώπου (Δημητριάδη και Νιβέας).
Αφήγηση της αδερφής μου, Ευαγγελίας Μιχαηλίδου-Καδόγλου.
Υ.Σ. Τον υδράργυρο τον αγόραζαν από τον Παντοπώλη στη γειτονική Λύρα, Θεοδόση Τσαντσαράκη.
Το δε Σιλεμέν, από τον Παντοπώλη στο Τυχερό, Ντουραματζή ή ψευδώνυμο «Αλεπού».
Βασίλης Μιχαηλίδης
Ερευνητής-Λαογράφος
