Με τις διαχρονικές βεβηλώσεις από «αγνώστους», για να γίνουν γνωστοί…
- του Βασίλειου Ναζλή
Την περίοδο που διανύουμε, έχουμε υποστεί ένα καθημερινό ορυμαγδό ειδήσεων με λοβοτομή, επί των τεκταινομένων επί της πλατείας του μνημείου του ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ, από μικρά και μεγάλα ΜΜΕ, σε τηλεοπτικό, ραδιοφωνικό, διαδικτυακό και έντυπο επίπεδο.
Οι απόψεις για την παρουσία και την δράση στο χώρο, προβάλλονται με σοβαρό και επιβαλλόμενο τρόπο, αλλά και με ευκαιριακές εκμεταλλεύσιμες συγκυρίες, πολιτικής, ιδεοληπτικής και προσωπικής προβολής και προοπτικής.
Διατυπώθηκαν τόσες… και αντικρουόμενες απόψεις και προτάσεις, που αντί να συνεισφέρουν, αποπροσανατολίζουν και διαστρεβλώνουν την ιστορική πραγματικότητα και λειτουργία του μνημείου και την ιδέα που συμβολίζει…!!
Κάθε άτομο, που νομίζει ότι η γνώμη του είναι αυτή που πρέπει να ισχύει, την διατυπώνει με περίσσεια αυθεντίας και λεκτικό στόμφο, παντού, όπου νομίζει, ότι θα γίνει αποδεκτή.
Κανείς δεν υποβάλλεται στον μικρό κόπο, να ανατρέξει στα ιστορικά γεγονότα, που επέβαλαν την δημιουργία ενός μνημείου τιμής για όλους εκείνους τους άγνωστους (που έγιναν γνωστοί με την θυσία τους για την ελευθερία μας και την εθνική μας ολοκλήρωση).
Εδώ, σας γυρίζω πίσω για να δούμε τα εθνικά στιγμιότυπα, της δημιουργίας εθνικών μνημείων, που και οι πρόγονοί μας κατασκεύαζαν για τους νεκρούς ήρωες που προσφέρθηκαν ως θυσία, στον βωμό της ιδέας της ελεύθερης πατρίδας, της ελεύθερης Ελλάδας.
Τον Ιανουάριο του 1858, ο Δήμος Ερμούπολης Σύρου, έστησε το πρώτο μνημείο στον ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821.
Περάσαν τα χρόνια από τότε, μέσα σε συνεχείς αγώνες των λιγοστών τότε Ελλήνων, άρχισε η σταδιακή ένταξη των εδαφών εκείνων που ήταν υπό διαρκή οθωμανικό ζυγό, στον επαναδημιουργούμενο εθνικό ελληνικό κορμό.
Πολλοί οι θυσιασθέντες επί του πεδίου της εθνικής τιμής, που δυστυχώς παρέμειναν άγνωστοί και αφανείς.
Μετά την μικρασιατική καταστροφή, με τις στιγμές εθνικής ευφορίας, που δημιουργήθηκε με τις επιτυχίες επί του Μικρασιατικού πεδίου κα τον ολικό όλεθρο του εκεί ελληνισμού, πολλοί έγραφαν για την ανάγκη διαρκούς ενθύμησης των αγώνων της φυλής.
Οι εφημερίδες φιλοξένησαν φλογερά άρθρα για τις ένδοξες στιγμές και ζητούσαν να δημιουργηθεί ένα σεμνό μνημείο, ως ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ.
Ας παρακολουθήσουμε τις σκέψεις που διατυπώνονται στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» της 10ης Οκτωβρίου 1925, 100 χρόνια πριν.
***
«Μέσα στα τόσα αναγειρόμενα και σαν μανιτάρια εμφανιζόμενα “ντάσιγκς”, μπαρ και πολλά άλλα κέντρα χλιδής, τέρψης και ηδονοφιλίας, ΝΑ ΙΔΡΥΘΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΕΜΝΟ ΜΝΗΜΕΙΟ, Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ.
Η φυλή έδωσε το αίμα της επί δεκαετία.
Αν είχε ατυχίες, δεν της έλειψαν τα μεγαλουργήματα και οι δόξες
Η φυλή κατέβρεξε με το αίμα της τεράστια εδάφη. Για όλη αυτή την εποποιΐα, την μεγάλη τραγικότητα, δεν υπάρχει ένα ενθύμιο, ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα, κάτι που θα μας φέρει άμεσα και έμμεσα, στο νου τα μεγάλα, τα έκτακτα, τα ένδοξα και τα τραγικά μας, μία τόσο δηλωτική συνέχεια, των ατελεύτητων διά μέσου των αιώνων, ελληνικών αγώνων..
Είχε λεχθεί άλλοτε, ότι θα κατασκευάζονταν μεγαλοπρεπή μνημεία της ένδοξης αναβίωσης του έθνους. Υπήρχαν τότε πολυάριθμες αφορμές, ωραίων και ευτυχών εμπνεύσεων.
Έπειτα, αυτή η ιστορία των ανθρωπίνων, ιδιαίτερα των ελληνικών πραγμάτων …συνέβησαν τόσα άλλα.
Δεν είχαμε καιρό να αναπολήσουμε τις δόξες μας, όταν πενθούσαμε για την συμφορά μας.
Τώρα σιγά-σιγά, σβήνουν, στεναγμοί, δάκρυα και ξαναβρίσκουμε τους εαυτούς μας.
Το φαινόμενο του Ανταίου είναι πολύ γνωστό στην φυλή μας.
Ήταν καιρός να θυμηθούμε το ιερό καθήκον, την έκφραση τιμής, ευγνωμοσύνης και σεβασμού της φυλής προς τον ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ.
Περισσεύει πολύ μάρμαρο στην Πεντέλη, ώστε να λαξευτεί από αυτό, ένα σεμνό μνημείο και να τοποθετηθεί σε κεντρικό σημείο της πρωτεύουσας.
Ίσως πιο πετυχημένο μέρος δεν θα μπορούσε να βρεθεί, από την πλατεία των παλιών ανακτόρων.
Οι Έλληνες γλύπτες, θα έχουν έμπνευση και θα μπορέσουν κινούμενοι ολόψυχα, από την ιερή αυτή ιδέα, να δημιουργήσουν μνημείο τόσο μεγάλης εθνικής σημασίας.
Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΤΙΜΗΘΕΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΤΙΜΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ, ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΚΡΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΥΣ…
Κάθε ένας, που έχασε αγαπημένη ύπαρξη, πρέπει να είναι υπερήφανος γι’ αυτούς, στην θέα του μνημείου αυτού.
Θα ανήκει στον καθένα τιμημένο νεκρό πολεμιστή, χωρίς να έχει το όνομα του ξεχωριστά και θα ανήκει σε όλους.
Τόσο μεγάλη, υψηλή, γενική τιμή, αλλά και τόσο ιδιαίτερη.
Κάθε στεφάνι και κάθε λουλουδάκι, που θα κατατίθεται στο μαρμάρινο μνημείο, θα είναι ένα ευλαβικό μνημόσυνο, του μεγάλου χορού των ενδόξων νεκρών μας, που μετέφεραν την ελληνική σημαία, εκεί που έλαμψε, διά μέσου τον αιώνων, ο τόσο ιδιαίτερος ελληνικός πολιτισμός, προ των ιστορικών δεδομένων, που φίλοι και εχθροί δεν μπορούν να κρύψουν τον θαυμασμό τους.
Συνεχιστές της ελληνικής ζωτικότητας, υπήρξαν όλοι οι έντιμοι νεκροί μας, που την ιδιαίτερη και συνολική τιμή, θα τιμήσει το μνημείο του ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ.
Αυτό θα πρέπει να ανεγερθεί, με κοινό έρανο όλων των Ελλήνων, με τον οβολό της χήρας, και τις λίρες του νεόπλουτου.
Το ευτύχημα όμως είναι ότι το κράτος ανέλαβε την δαπάνη, γιατί υπήρχε κίνδυνος να περιοριστεί ο έρανος στον οβολό της χήρας μόνο.
Μας φθάνουν τόσες άλλες σκληρές απογοητεύσεις».
***
ΑΘΗΝΑΙΟΣ
* Μετά από εκτενή δημοσιεύματα των τότε εφημερίδων, ο ΠΑΓΚΑΛΟΣ Θεόδωρος ως αρχηγός της επαναστατικής κυβέρνησης και υπουργός των στρατιωτικών, στις 3 Μαρτίου 1926, με απόφασή του, προκήρυξε καλλιτεχνικό διαγωνισμό, για την “μελέτη ανέγερσης τάφου Αγνώστου Στρατιώτη”, στην πλατεία μπροστά στα Παλιά Ανάκτορα.
Στις 9 Οκτωβρίου 1926, το Υπουργείο Στρατιωτικών ενέκρινε και βράβευσε την μελέτη του αρχιτέκτονα ΛΑΖΑΡΙΔΗ Εμμανουήλ.
Το μνημείο είναι έμπνευση από αντίστοιχο που υπήρχε στο Αββαείο του Γουέστ μίνστερ του Λονδίνου και το αντίστοιχο μνημείο στην Αψίδα του Θριάμβου στο Παρίσι, ενώ αυτό ήταν ΚΕΝΟΤΑΦΙΟ, ενώ στα προηγούμενα υπήρχε ταφή αγνώστων στρατιωτών. Η καλλιτεχνική σύλληψη της μορφής του νεκρού πολεμιστή ανήκει στον γλύπτη ΦΩΚΙΩΝΑ ΡΟΚ, και δείχνει τον νεκρό σαν να αναπαύεται ζωντανός, έτοιμος να σηκωθεί.
Έχει χαραγμένη την επιγραφή ΜΙΑ ΚΛΙΝΗ ΚΕΝΗ ΦΕΡΕΤΑΙ ΕΣΤΡΩΜΕΝΗ ΤΩΝ ΑΦΑΝΩΝ… ΑΝΔΡΩΝ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΠΑΣΑ ΓΗ ΤΑΦΟΣ.
Έχουν χαραχθεί επάνω οι ένδοξες μάχες των Ελλήνων σε διάφορες περιοχές, κατά τον Α’ και Β’ Βαλκανικό πόλεμο, του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, της Μικρασιατικής εκστρατείας, του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, τις επιχειρήσεις στην Κορέα και το 1994 προστέθηκε η Κύπρος.
Επίσης, το 2015 προστέθηκαν και οι λέξεις ΑΙΓΑΙΟ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΙΟΝΙΟ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ, προς τιμήν του ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΝΑΥΤΗ, που έπεσε εν καιρώ πολέμου.
Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 25 Μαρτίου 1932, από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟ Ανδρέα, με την μεταφορά φωτός από την Αγία Λαύρα, για το άναμμα της ακοίμητης καντήλας, που βρίσκεται στο μέσο του κενοταφίου.*
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Το σεπτό αυτό μνημείο, που η ιδέα του είδε το φως και έγινε γνωστή πριν ακριβώς από 100 χρόνια, στέκεται ακοίμητος φρουρός στην συνεχιζόμενη εθνική αβελτηρία μικρής, μίζερης και γραικύλου μειοψηφίας, που πάνω και δίπλα του, αναπτύσσουν τις ιδεοληπτικές φαντασιώσεις τους.
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΟΥ, ΒΕΒΗΛΩΝΕΤΑΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΜΕ ΕΝΑ ΜΠΟΥΛΟΥΚΙ ΣΑΛΤΙΜΠΑΓΚΩΝ ΤΗΣ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗΣ ΕΜΠΑΘΕΙΑΣ.
Πολύχρωμες γιρλάντες γυρολόγων της πολιτικής, πάλλονται αντάμα με τα διαχρονικά εθνικά σύμβολα, “τσαντίρια” της εκμετάλλευσης, γίνονται γραφεία κομματικής παρουσίας και αντιδικίας με κάθε εθνικό.
Πάνω στον ιερό χώρο δυστυχώς αναπτύσσονται κατά καιρούς, δράσεις που προσβάλλουν το μνημείο, προσβάλλουν τις θυσίες των ΑΦΑΝΩΝ ΗΡΩΩΝ, που προσέφεραν την ζωή τους στους αγώνες για την εθνική ύπαρξη και την ολοκλήρωση της.
Πάνω στην πλατεία… ζει και αναπτύσσεται Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ Η ΑΣΥΔΟΣΙΑ… ΜΕ ΑΝΟΧΗ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΜΗ ΣΤΙΓΜΑΤΙΣΤΟΥΝ ΑΠΟ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΡΟΥΝ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΝΕΟ ΧΟΡΟ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ.
Τα εθνικά ηρώα των άλλων κρατών και εθνών, αποτελούν απόλυτα σεβαστά σύμβολα και κανένας δεν διανοείται και… τολμά να εμφανιστεί ως ασελγής βιαστής και… επιβήτορας της ιδεοληψίας.
Εμείς εδώ, εδώ που γεννήθηκαν οι ιδέες και η δημοκρατία, ασελγούμε ανίερα και προκλητικά στο ιερό κορμί του ΗΡΩΟΥ, με ασέβεια και προκλητικότητα… ΚΑΙ Η ΤΥΧΟΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΧΛΙΑΡΕΣ ΚΑΙ… ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΑΝΥΠΑΡΚΤΕΣ… ΜΗΠΩΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΟΥΜΕ ΜΕ ΟΠΟΙΟ ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΜΕΝΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ, ΜΑΣ ΠΡΟΣΔΩΣΟΥΝ ΟΙ ΜΟΝΙΜΟΙ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΑΡΓΥΡΑΜΟΙΒΟΙ ΤΩΝ ΙΔΕΟΛΗΨΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΙΩΝ.
ΑΣ ΣΥΝΕΛΘΟΥΜΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ – ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΓΡΑΙΚΥΛΟΥΣ.
Βασίλειος Ναζλής
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
