Με αφορμή τα όσα οι Κυβερνήσεις ψηφίζουν, ερήμην των Ελλήνων – Η αφαίρεση οργάνων μετά θάνατον, ανοίγει δρόμο για την εμπορία τους
Πολλά περίεργα, εξωφρενικά και προκλητικά συμβαίνουν στην χώρα των επανειλημμένων μνημονίων τα τελευταία χρόνια σχετικά με την ψήφιση Νόμων που κινούνται ευθέως ενάντια στο Σύνταγμα αλλά και ενάντια στην υπερνομοθετικής ισχύος Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α).
Είναι γνωστό σε όλους μας σε ποιο τεντωμένο σχοινί κινείται η Νομοθεσία αναφορικά με τη Διαδικασία Δωρεάς οργάνων από Δωρητές για μεταμόσχευση των οργάνων τους σε ασθενείς –λήπτες.
Η όλη νομοθετική ρύθμιση ,παρότι μέχρι τώρα από την Δωρεά οργάνων σώζονται ζωές , αντιμετωπίζεται με καχυποψία, αφού δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν καταχραστεί τη διαδικασία οι διάφοροι επίδοξοι δικαιούχοι και φορείς με σκοπό το παράνομο και υπερβολικό πλουτισμό. Ο τελευταίος προέρχεται από εμπορία οργάνων.
Ο σχετικά πρόσφατος Νόμος 3984/2011 στις κρίσιμες διατάξεις του για την αφαίρεση οργάνων έρχεται ευθέως σε αντίθεση με συγκεκριμένες διατάξεις της ΕΣΔΑ και του ισχύοντος Συντάγματος που κατοχυρώνουν και προασπίζουν την ανθρώπινη ζωή αλλά και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια ενώ κατά την ενάσκηση των θεμελιωδών Δικαιωμάτων του πολίτη το Κράτος υποχρεούται στην ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση τους.
Το κράτος ακόμη πρέπει να σέβεται πάντοτε την αρχή της αναλογικότητας (Αρθ. 25 Συντάγματος).
Οι Διατάξεις για την αφαίρεση των οργάνων από δότες με την πρόσφατη Νομοθεσία δημιουργούν τεράστια νομικά, ηθικά αλλά και ιατρικά προβλήματα.
Το άρθρο 9 παρ. 1 του ισχύοντος Νόμου ορίζει πως η αφαίρεση ενός ή περισσότερων οργάνων από θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται εφόσον είναι ενήλικο και συντρέχουν οι προϋποθέσεις της επόμενης παραγράφου.
Στην επόμενη παράγραφο του άρθρου 9 του Ν.3984/2011 ορίζεται σαφώς πως η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων από ενήλικο θανόν πρόσωπο, πραγματοποιείται εφόσον, όσο ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του σύμφωνα με την παράγραφο 3 και κατόπιν συναίνεσης της οικογένειας. (εικαζόμενη συναίνεση)
Σύμφωνα με την παρ. 3 του πιο πάνω άρθρου στον ειδικό οργανισμό Μεταμόσχευσης (ΕΟΜ) τηρείται αρχείο όπου καταχωρίζονται οι δηλώσεις των πολιτών περί αντίθεσής τους στην αφαίρεση οργάνων τους μετά θάνατον.
Κάθε ενήλικος πολίτης μπορεί να αποστείλει στον ΕΟΜ σχετική δήλωσή του με αντιρρήσεις με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής.
Η δήλωση αυτή όμως είναι ελεύθερα ανακλητή. Δεν διερωτήθηκε όμως κανείς ότι η δήλωση αντιρρήσεων έχει καθαρά στατιστικούς στόχους.
Οι όποιες λίγες χιλιάδες αρνηθούν θα ενδυναμώσουν την άποψη πως τάχα οι πολλοί θέλουν…..
Περαιτέρω κριτήριο για την επέλευση του θανάτου αρκεί η νέκρωση του εγκεφαλικού στελέχους σύμφωνα με τα ευρέως αποδεκτά και σύγχρονα δεδομένα της επιστήμης… (Άρθ.9 παρ. 4 του Ν.3984/2011).Δηλαδή με άλλα λόγια η εγκεφαλική νέκρωση εξομοιώνεται με θάνατο, ενώ έχει πολλές φορές αποδειχθεί ότι τα όρια αυτά είναι ρευστά.
Έναρξη ισχύος της διάταξης αυτής ορίζεται η 1-6-2013 έστω όταν ο νόμος ψηφίστηκε 27-6-2011προκειμένου στο διάστημα αυτό να υπάρξει πλήρης ενημέρωση των πολιτών μέσω εφαρμογής συγκεκριμένης ενημερωτικής εκστρατείας.
Εξ άλλου ο Νέος Νόμος προβλέπει την αφαίρεση οργάνων και από ζώντα δότη όταν πρόκειται να γίνει μεταμόσχευση με την προϋπόθεση όμως ότι ο λήπτης θα είναι σύζυγος ή σύντροφός του με σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, συγγενής μέχρι και τέταρτο βαθμό εξ αίματος σε ευθεία ή πλάγια γραμμή, ή συγγενής μέχρι τον δεύτερο βαθμό εξ αγχιστείας, αλλά και πρόσωπο με το οποίο ο (δότης) έχει προσωπική σχέση και συνδέεται συναισθηματικά.
Ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί ποιες ανίερες και εμπορικές συναλλαγές μπορεί να κρύβει η δήθεν συναισθηματική σχέση που συνδέει δότη και λήπτη!
Ο πάμφτωχος δότης θα ομολογεί συναισθηματική σχέση με τον λήπτη για να λάβει κάποια χρήματα προς συντήρηση της οικογένειας του έναντι της δωρεάς ενός νεφρού….
Τα παραπάνω δημιουργούν τεράστια ερωτήματα σε νομικό και ηθικό επίπεδο.
Με τον προηγούμενο νόμο η αφαίρεση οργάνων γινόταν με ρητή δήλωση δωρεάς του δότη που καταχωρείτο στο αρχείο του ΕΟΜ. Όπως είναι γνωστό δεν υπάρχουν μέχρι τώρα πάνω από 50.000 δηλώσεις για δωρεά οργάνων!
Σήμερα ο Νόμος αντιστρέφει τα πράγματα και στηρίζεται στην εικαζόμενη συναίνεση του δότη, εφόσον ο τελευταίος δεν είχε εναντιωθεί γραπτώς όσο ζούσε.
Το ανθρώπινο σώμα “μετατρέπεται πλέον σε πράγμα με την έννοια του εμπράγματου Δικαίου”. Πράγματα, κατά την έννοια του Νόμου, είναι μόνον ενσώματα αντικείμενα (947 ΑΚ).
Έτσι επί του πράγματος (πτώματος) κάποιος (φυσικό ή Νομικό πρόσωπο) ασκεί κυριότητα έχοντας από το Νόμο Δικαίωμα να αποφασίσει για τα όργανα του θανόντος.
Ο Νόμος θεωρεί κριτήριο θανάτου την εγκεφαλική νέκρωση. Η ταύτιση της εγκεφαλικής νέκρωσης με τον βιολογικό θάνατο εκτός των άλλων, νομιμοποιεί εμμέσως πλην σαφώς και την ευθανασία, με πολύ επικίνδυνες προεκτάσεις.
Ποιος όμως μπορεί να αμφισβητήσει και να αρνηθεί ότι δεν υπήρξαν περιπτώσεις που ασθενείς ευρισκόμενοι σε εγκεφαλικό κώμα για μήνες δεν ανένηψαν και δεν επέζησαν;
Η΄ μήπως υπάρχει κανένας που δεν βλέπει ότι πίσω από αυτές τις θολές καταστάσεις δεν θα οδηγηθούμε σε υπερβολές και παρανομίες αφού δεν μπορεί να αποκλεισθεί ακόμη και ο φόνος σε ατυχείς ασθενείς, αν με μεθοδευμένες ενέργειες των ιδιωτικών κλινικών τους εμφανίζουν κλινικά και εγκεφαλικά νεκρούς και σταματούν την λειτουργία των ζωτικών τους οργάνων!
Ο Νόμος όμως οδηγείται ακόμη σε μια σκόπιμη ασάφεια. όταν εξαρτά την απόφαση των οργάνων του θανόντος από την συναίνεση της οικογένειας!
Δεν υπάρχει όμως προσδιορισμός της έννοιας της οικογένειας, έτσι ώστε να διερωτάται κανείς ποια είναι η οικογένεια ενός εργένη ή μιας μεγαλοκοπέλας που δεν είχαν παρά μόνον έναν μακρινό τριτοξάδελφο στην Αμερική που ούτε καν ενδιαφέρεται για την αφαίρεση των οργάνων του δότη γιατί δεν είδε ποτέ τον τριτοξάδελφό του!!
Κι αν οι γονείς του θανόντος είναι χωρισμένοι και ο ένας συναινεί αλλά ο άλλος όχι ποιος θα θεωρηθεί οικογένεια;
Αν ο θανών ή θανούσα δεν είναι παντρεμένοι δεν έχουν παιδιά αλλά μακρινούς συγγενείς ποιοι θα αποτελούν την οικογένειά τους ,έτσι ώστε να μπορούν να αποφασίζουν για τη δωρεά των οργάνων τους;
Το πρόβλημα καθίσταται ακόμη πιο κτυπητό, αν αναλογιστούμε ότι πολλές φορές θανόντες είναι λαθρομετανάστες. Στους περισσότερους από αυτούς ισχύει:
Μόνοι τους έρχονται και μόνοι τους ζουν! Ποιοι αποτελούν άραγε την οικογένεια τους, έτσι ώστε σε περίπτωση θανάτου τους, η «οικογένεια» θα δώσει την συγκατάθεση της για την αφαίρεση οργάνων;!
Μήπως εδώ τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο εύκολα με τυπικές διαδικασίες να αφαιρούνται όργανα θανόντων λαθρομεταναστών προκειμένου αυτά να δοθούν περαιτέρω στους αναμένοντες λήπτες τόσο εσωτερικό όσο και εξωτερικού…..
Δεν είδαμε όμως στο σημείο αυτό τις δημοκρατικές ευαισθησίες του ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ και των λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων για τους λαθρομετανάστες, τους οποίους κατά τα λοιπά υποστηρίζουν!
Πόσο ακόμη ασφαλής είναι η Διαδικασία αφαίρεσης οργάνων όταν δεν θα αφαιρούνται μόνον από Δημόσια Νοσοκομεία αλλά και από ιδιωτικές κλινικές (Ν.Π.Ι.Δ) για τις οποίες υπάρχει τουλάχιστον η καχυποψία πως μπορεί να “γλιστρήσουν” στο κυνήγι του κέρδους;!
Οι οργανισμοί αφαίρεσης οργάνων θα είναι βέβαια κατ’ όνομα κοινωφελείς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα , η εμπειρία όμως έχει δείξει πως ο ανθρώπινος πόνος έχει γίνει πολλές φορές αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Από την πιο πάνω σύντομη ενημέρωση σχετικά με το νέο νομικό πλαίσιο για την αφαίρεση οργάνων ανακύπτουν αμείλικτα ερωτήματα, τα κυριότερα των οποίων είναι τα εξής…
Τόσο η ΕΣΔΑ όσο και το Σύνταγμα μας έχει στόχο την κατοχύρωση της ανθρώπινης αξίας.
Ο άνθρωπος τίθεται σε κεντρικό σημείο αναφοράς και ο νόμος έχει ως στόχο να εξυπηρετεί αυτόν ως ολοκληρωμένη προσωπικότητα, να του δίνει δυνατότητες ανάπτυξης και να τον προστατεύει από ανεπίτρεπτες επεμβάσεις.
Αλήθεια η εικαζόμενη συναίνεση του κάθε ανθρώπου , να είναι δηλαδή υποχρεωτικά δότης των οργάνων του γιατί δεν αντέλεξε όσο ζούσε δεν προσκρούει στις Διατάξεις των άρθρων 1 (Σεβασμός των Δικαιωμάτων του ανθρώπου), 2 (Το Δικαίωμα κάθε ανθρώπου στη ζωή προστατεύεται από το Νόμο) , 8 ( Το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου εις τον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής του..) , 9 ( Το δικαίωμα εις της Ελευθερία της σκέψης, συνειδήσεως …), 10 (Το δικαίωμα κάθε ανθρώπου εις την ελευθερία της έκφρασης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του ανθρώπου (ΕΣΔΑ);.Η τελευταία μάλιστα έχει αυξημένη τυπική ισχύ έναντι όλων των άλλων νόμων που ισχύουν στην Ελληνική Επικράτεια!
Το να θεωρεί ο νομοθέτης όλους τους πολίτες “υπηκόους” (;) αυτής της Χώρας υποχρεωτικώς δότες οργάνων δεν προσκρούει στο θεμελιώδες άρθρο 2 του ισχύοντος Συντάγματός μας, το οποίο ορίζει πως ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας αλλά και το άρθρο 5 σύμφωνα με το οποίο καθένας έχει Δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του ;!..
Εξ άλλου που είναι η πληροφόρηση (Άρθρο 5Α) του ισχύοντος Συντάγματος , που ο νέος Νόμος 3984/2011 διατυμπανίζει δίνοντας μάλιστα και περίοδο χάριτος από την ψήφισή του (27-6-2011) μέχρι την ισχύ του (1-6-2013); Πληροφορήθηκε κανένας από τους Έλληνες πολίτες στον ενάμιση αυτόν χρόνο για την υποχρεωτική λήψη οργάνων τους αν δεν εναντιωθούν εν ζωή;!
Όμως αλήθεια σε ποια αναλογικότητα ευρίσκεται η στάση της πολιτείας, από την μια να εξεύρει ικανό αριθμό οργάνων για λήπτες ασθενείς όχι μόνον στο εσωτερικό αλλά και ως τροφοδότης και του εξωτερικού από την άλλη να υποβιβάζει τον άνθρωπο ως αξία σε πράγμα, αφού δεν εξαρτά την λήψη οργάνων του από προηγούμενη αβίαστη θέλησή του όταν ακόμη ευρίσκεται στην ζωή, με δωρεά μετά θάνατον στον συγκεκριμένο δημόσιο φορέα .
Αρκείται μόνον στις αόριστες και επικίνδυνες έννοιες της εικαζόμενης συναίνεσης (άρθ 9 ν 3984/2011), του μη προσδιορισμού της έννοιας της οικογένειας την εξομοίωση της εγκεφαλικής νέκρωσης με θάνατο και την λήψη οργάνων στηριγμένη στην δημιουργηθείσα συναισθηματική σχέση δότη- λήπτη (Άρθ. 8 του Ν. 3984/2011).
Δεν παραβιάζει αλήθεια ο νέος Νόμος το άρθρο 25 του ισχύοντος Συντάγματος , όπου σαφώς ορίζεται πως τα Δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους Δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του κράτους; Πώς αλήθεια ένας τέτοιος περιορισμός στην ελεύθερη επιλογή του ατόμου εν ζωή να διαθέτει αν θέλει τα όργανά του εναρμονίζεται με την αρχή της αναλογικότητας , που διατρέχει το Σύνταγμά μας;
Δεν χρειάζονται να αναφερθούν περισσότερα για να καταδειχθεί η αντισυνταγματικότητα του νόμου αυτού.
Η τρικομματική κυβέρνηση εφόσον σέβεται τον εαυτό της πρέπει να καταργήσει τουλάχιστον τις πιο πάνω διατάξεις με την διαδικασία του κατεπείγοντος.
Αν δεν το πράξει είναι έκθετη απέναντι σε όλον τον Ελληνικό λαό αλλά και στο οποιονδήποτε πολίτη που ζει σ’ αυτή τη χώρα και κατά τα άλλα κόπτεται ότι του διαφυλάσσει (η πολιτεία) τα βασικά έννομα συμφέροντά του.
Η κυβέρνηση του Γιωργάκη Παπανδρέου όταν ψήφιζε το 2011 τα μνημόνια το ένα μετά το άλλο, βάζοντας θηλιά στον λαιμό του Ελληνικού λαού , στην προοπτική ανάπτυξης του και εθνικής κυριαρχίας ταυτόχρονα φρόντιζε να βάλει τις βάσεις και για την βιολογική του εξόντωση.
Στο χέρι της Ελληνικής Πολιτείας με την σημερινή σύνθεσή της Κυβέρνησης και αντιπολίτευσης είναι η άμεση κατάργηση των πιο πάνω διατάξεων, για να αποδείξει ότι κάποτε πρέπει να φύγουμε από το πεδίο των Μνημονίων και της υποδούλωσης του Ελληνικού λαού μεταλλάσσοντας τον σε άβουλο ον χωρίς εναντίωση, χωρίς δική του θέληση αλλά εικαζόμενη. Κι αυτό γιατί έτσι θέλουν να νομιμοποιήσουν το έγκλημα οι έμποροι ανθρώπινης ελπίδας!
Η ισχύς του Νόμου αυτού αποδεικνύει ότι ευρισκόμεθα σ’ ένα κατ’ επίφασιν Δημοκρατικό καθεστώς. Κάποιοι λίγοι αποφασίζουν σε βάρος Μας και χωρίς να μας ρωτάνε.
Εμείς όμως τι κάνουμε; Πως αντιδρούμε. Επίκαιρος όσο ποτέ είναι ο Πλάτων 427-347 π.Χ. στις θέσεις του «Κάθε λαός είναι άξιος των ανθρώπων που τον κυβερνούν.
Κανένας δεν είναι πιο υποδουλωμένος από εκείνους που εσφαλμένα πιστεύουν πως είναι ελεύθεροι. Και τέλος όσοι αδιαφορούν για τα κοινά, είναι καταδικασμένοι να εξουσιάζονται από ανθρώπους πολύ κατώτερους τους».
Ηλίας Ηλιακόπουλος
Διδάκτωρ Νομικής, Δικηγόρος
