Οι νέες ρυθμίσεις που επηρεάζουν συντάξεις, όρια ηλικίας, επιδόματα ανεργίας, εφάπαξ, ασφαλιστικές κρατήσεις κ.λπ.
Έρχονται τα πάνω κάτω
Γράφει η Αποστολίδου Ελισάβετ, εργατολόγος, Βενιζέλου 49, Αλεξανδρούπολη
Το 2014 είναι μια χρονιά για την οποία έχουν προγραμματιστεί μέσω των Μνημονίων και των εφαρμοστικών Νόμων μεγάλες αλλαγές στα συνταξιοδοτικά, πλήθος των οποίων άρχισαν, ήδη, να τίθενται σε εφαρμογή.
Αλλαγές με ρυθμίσεις που επηρεάζουν συντάξεις, όρια ηλικίας, επιδόματα ανεργίας, εφάπαξ, ασφαλιστικές κρατήσεις αλλά και τους μισθούς 3 εκατ. εργαζομένων φέρνει η υιοθέτηση ήδη ψηφισμένων διατάξεων που μπαίνουν σε ισχύ από την 1/1/2014, καθώς και μια σειρά νέων παρεμβάσεων που δρομολογούνται για τη βιωσιμότητα των Ταμείων, προκειμένου να καλυφθούν τα υψηλά ελλείμματα που αποτυπώνονται στους προϋπολογισμούς τους για την επόμενη χρονιά.
Ο “γρίφος” των ελλειμμάτων είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα για την κυβέρνηση, καθώς και με ποιον τρόπο θα αντιμετωπιστούν οι «μαύρες τρύπες» των Ταμείων, χωρίς να χρειαστεί να ληφθούν επιπλέον μέτρα μείωσης των συντάξεων.
Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι, δυστυχώς, θα έρθουν αντιμέτωποι αφενός με μια αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης σε όλα τα ταμεία Κύριας Ασφάλισης και αφετέρου με μια –σημαντική – μείωση στο ποσό που υπολόγιζαν να λάβουν ως συνταξιούχοι.
ΟΙ 6 ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2014:
1. ΙΚΑ – ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ 10.000 ΕΝΣΗΜΑ – ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Από την 1/1/2014 για τις γυναίκες που είναι παλιές ασφαλισμένες στο ΙΚΑ (με πρώτη έναρξη της ασφάλισης τους πριν από το 1993) και συνταξιοδοτούνται με κατοχύρωση δικαιώματος τις 10.000 ημέρες, το όριο ηλικίας για μειωμένη συνταξιοδότηση διαμορφώνεται στο 60ό έτος και 6 μήνες.
Η σύνταξη την οποία θα λάβουν θα είναι μειωμένη κατά ποσοστό 6% για κάθε έτος που απομένει μέχρι το πλήρες όριο συνταξιοδότησης
ΠΡΟΣΟΧΗ: για τη λήψη μειωμένης σύνταξης είναι απαραίτητη η πραγματοποίηση 100 ημερών εργασίας, κάθε έτος, την αμέσως προηγούμενη πενταετία από το έτος υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Στο χρόνο κατοχύρωσης υπάρχει παγίδα, καθώς οι γυναίκες θα πρέπει αφενός να έχουν συμπληρώσει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης, αλλά κατά το χρόνο της συνταξιοδότησής τους θα πρέπει να έχουν συνολικά 12.000 ημέρες ασφάλισης.
Διαφορετικά θα υποχρεωθούν είτε να αναγνωρίσουν το διάστημα από τις 10.000 μέχρι τις 12.000 ημέρες ασφάλισης είτε θα συνταξιοδοτηθούν με άλλες προϋποθέσεις (σύνταξη γήρατος με τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης) και με όριο ηλικίας που είναι 62 για μειωμένη και 67 για πλήρη σύνταξη.
2. ΙΚΑ – ΣΥΝΤΑΞΗ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΒΑΡΕΑ ΕΝΣΗΜΑ
Αύξηση των ορίων ηλικίας έρχεται και για τη συνταξιοδότηση με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων οι 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Για πλήρη σύνταξη το όριο ηλικίας διαμορφώνεται στο 61ο έτος και 6 μήνες, ενώ για μειωμένη σύνταξη το όριο ηλικίας διαμορφώνεται στο 59ο έτος και 6 μήνες .
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι, αν οι ασφαλισμένοι που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με διατάξεις βαρέων δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης τότε δεν θα μπορέσουν να τον συμπληρώσουν με αναγνωρίσεις πλασματικών ετών, αφού οι αναγνωρίσεις γίνονται για να συμπληρωθούν τα μικτά ένσημα και όχι τα βαρέα. Έτσι είναι πολύ πιθανό να εγκλωβιστούν σε μεγαλύτερη αύξηση του ορίου ηλικίας και η συνταξιοδότησή τους θα πάει ακόμη πιο πίσω.
3. Αυξάνονται σε 7 τα πλασματικά έτη που μπορούν να αναγνωρίσουν άνδρες και γυναίκες για να κατοχυρώσουν και να θεμελιώσουν τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις ενώ παύει να ισχύει το δικαίωμα εξαγοράς πλασματικού χρόνου για συνταξιοδότηση με τις προϋποθέσεις του 2010.
Στην πράξη, η δυνατότητα αυτή ακυρώνει για χιλιάδες ασφαλισμένους (κυρίως των ΔΕΚΟ και των τραπεζών) την ευκαιρία να αποχωρήσουν με τα χαμηλά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης του 2010, εξαγοράζοντας τα χρόνια που τους λείπουν για να συμπληρώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.
4. Αλλάζει ριζικά ο τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ και έρχονται μειώσεις 25%-30% για όσους αποχωρήσουν το 2014.
Η εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού του εφάπαξ βοηθήματος θα γίνει με νέο τύπο και με ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Αυτό σημαίνει ότι από το 2014 όλα τα ταμεία πρόνοιας και κυρίως του Δημοσίου υποχρεώνονται από το νόμο 4052/12 να χορηγιύν εφάπαξ ανάλογα με τα έσοδά τους και σε κάθε περίπτωση να υπάρχει εγγυημένη πρόβλεψη ότι θα εφαρμόζεται η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ δεν εξασφαλίζει ποτέ σταθερό εφάπαξ, αφού τα δεδομένα από τα οποία εξαρτάται θα αλλάζουν κάθε χρόνο και θα βγάζουν διαφορετικά ποσά εφάπαξ.
Στην πράξη ο νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ οδηγεί σε σίγουρες μειώσεις, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα κυμανθούν από 25%- 30% για το μέσο συνταξιούχο.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 313 τ.Β΄12/2/2014 για τον υπολογισμό του εφάπαξ σε όλα τα Ταμεία Πρόνοιας με το νέο μαθηματικό τύπο, όσοι αποχώρησαν από την υπηρεσία τους μέχρι 31-8-2013 θα πάρουν το εφάπαξ χωρίς καμία νέα περικοπή, εκτός από αυτές που ορίζουν οι Ν.4024/2011 και 4093/2012.
5. Αλλάζει ριζικά και ο τρόπος υπολογισμού στις επικουρικές συντάξεις.
Στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο (Ιούλιος 2013) προβλέπεται ότι το νέο σύστημα υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Ιούνιο του 2014.
Και εδώ υπάρχει η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που θα εφαρμοστεί όχι μόνο για τις νέες, αλλά και για τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, καθώς το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, μετά τη μελέτη βιωσιμότητας που προετοιμάζει η Εθνική Αναλογιστική Αρχή, θα πρέπει να καταρτίσει ενιαίο κανονισμό ασφάλισης και παροχών για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, προσαρμόζοντας και ουσιαστικά μειώνοντας τα υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης των καταβαλλόμενων συντάξεων για να επιτυγχάνεται ο μηδενισμός του ελλείμματος.
Μάλιστα ο νόμος 4052/12 αναφέρει ότι οι επικουρικές συντάξεις θα μπορούν να αλλάζουν ανά τρίμηνο και με βάση τις εκτιμήσεις-προβλέψεις που θα γίνονται τόσο για τη βιωσιμότητά τους όσο και για το έλλειμμα.
Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ενδέχεται στο τρίτο τρίμηνο του 2014 οι συντάξεις να μειωθούν κατά 5% και στο τέταρτο τρίμηνο του 2014 να έρθει άλλο ένα -5%.
6. Κόβεται το ΕΚΑΣ από συνταξιούχους που είναι κάτω των 65 ετών.
Το επίδομα θα χάσουν από το 2014 περίπου 65.000 δικαιούχοι που είναι σήμερα από 60 έως 64 ετών. Από την περικοπή αυτή εκτιμάται ότι θα εξοικονομηθούν 114 εκατ. ευρώ.
ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΑΣ : Η νομική σύμβουλος – συνεργάτης της «Ελεύθερης Θράκης»- Αποστολίδου Ελισάβετ απαντάει στις ερωτήσεις σας για ασφαλιστικά – συνταξιοδοτικά θέματα
ΣΤΕΙΛΤΕ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΑΣ: «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ» ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ 68100
E MAIL : E.APOSTOLIDOU@YAHOO.GR
ΦΑΞ: 2551031030