Γράφει ο ΣΧΟΛ-ιαστής
Την απελευθέρωση της Θράκης, με τις ενέργειες της Ελληνικής κυβέρνησης πριν από ένα αιώνα περίπου, η ενσωμάτωσή της, στην Ελλάδα που για την Αλεξ/πολη πραγματοποιήθηκε στις 14-5-1920, γιορτάζουμε κάθε χρόνο τον Μάιο με τις ανάλογες εκδηλώσεις.
Περασμένη μετακατοχική δεκαετία, μαθητούδι του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξ/πολης (πρώτες τάξεις) θυμάμαι νοσταλγικά, ακόμα συγκινησιακά και σήμερα, πως βιολογικά χωρίς ιατρικά παρασκευάσματα, καθάριζαν τα πνευμόνια μου τα παιδικά, με εκείνα το βροντερά ΖΗΤΩ που μας προέτρεπαν οι δάσκαλοί μας να αναφωνήσουμε την γιορτή της 14ης Μαΐου.
Ξελαρύγγιασμα με υπόδειξη του Διευθυντή, συνοδεία των δασκάλων, κλητήρα και καθαριστριών.
Πρόθεση ήταν να τρανταχτούν τα πέτρινα βαπτιστικά θεμέλια του δυόροφου σχολείου της οδού Δολόγγου, όπου κυριαρχούσε η κίτρινη ώχρα απολυφατικής λαδομπογιάς, να ραγίσουν τα τζάμια, να υποστούν ντουμπλουντζά τα τουρκικά κεραμίδια της στέγης και οι ουρανομήκεις ιαχές μας να φθάσουν στην καλύτερη των περιπτώσεων μέχρι πέρα στην Τουρκία.
Ζήτω η Αλεξ/πολη, Ζήτω το Έθνος, Ζήτω ο Στρατός, Ζήτω η 14η Μαΐου. Το ΖΗΤΩ τότε μπήκε για τα καλά επιθετικά και βίαια στη ζωή μου, την τότε τρυφερή και ανέμελη και αργότερα το χρησιμοποίησα για τις ζόρικες στιγμές που ο πισινός μου κάνοντας την ανάγκη φιλότιμο, δεχόταν τις βελόνες της τοπικής ιστορικής νοσοκόμας κυρίας Χαλάστρας, αν την έχετε ακουστά, φωνάζοντας ΖΗΤΩ.
Περιέργως μετά τη γιορτή της 14ης Μαΐου, που ήταν ανοιξιάτικη μέρα και αμέσως μετά την παρέλαση, έπεφτα με πυρετό και γρίπη στο κρεβάτι, ενώ αυτό δεν συνέβη ποτέ στις άλλες χειμωνιάτικες επετείους της 25ης Μαρτίου και 28ης Οκτωβρίου.
Ίσως έφταιγε το εξαιρετικό παγωτό των αξέχαστων Βαμβακούλα, Τζουτζούκου και του ζαχαροπλαστείου ΔΙΕΘΝΕΣ που τολμούσα να καταβροχθίσω με αρκετές ανυπολόγιστες δόσεις εκείνη τη μέρα χωρίς να μετανιώνω όμως για την πλούσια συγκίνηση που είχα εισπράξει, τόσο από τη σχολική γιορτή, όσο και από την παρέλαση ανήμερα της γιορτής.
Δραματικά σκετς, ποιήματα σπάνιας γκροτέσκης ερμηνείας, ατελείωτοι βαρετοί λόγοι με ανεκδιήγητα καλολογικά στοιχεία και άσματα από χορωδία στην οποία συμμετείχα και δεν ξέρω ποια δασκάλα με διάλεξε ως δεύτερη φωνή, που η παρουσία μου η φωνητική, δεν κράτησε και πολύ γιατί με πετάξανε κλοτσηδόν στη δεύτερη παράσταση από τα φάλτσα, παράσιτα και τα γαϊδουρινά γκαρίσματα μου και με στείλανε έξω από το σχολείο να τραγουδώ για να διώχνω τα αδέσποτα σκυλιά και γάτες.
Παρέλαση όμως έξοχη γινότανε με σχολεία της 1ης και 2ης εκπαιδευτικής ιεραρχίας. Στρατός, Σώματα Ασφαλείας, Πρόσκοποι, Σύλλογοι, μπάντες δύο παρακαλώ, να παιανίζουν με κέφι και πατριωτισμό θούριους και εμβατήρια.
Ήταν ακόμα η μέρα που οι προσπάθειες και οι πρόβες τόσων εβδομάδων με συμμετοχή από όλες τις τάξεις της πρωτοβάθμιας θα κρινόταν στην πρόχειρη στημένη σκηνή στην πάνω μεγάλη αίθουσα που αποφάσιζαν οι πνευματικοί ταγοί να συγκεντρώνονται απ’ όλα τ’ άλλα σχολεία της πόλης, στο δικό μας 1ο Δημοτικό Σχολείο για την θεατρική εκδήλωση που την παρουσίαζαν με ζήλο και φιλότιμο οι δικοί μας δάσκαλοι με τους νεοσσούς ηθοποιούς παιδιά – μαθητές.
Πολλά Ζήτω, λοιπόν για τότε τα εισπράτταμε με ικανοποίηση απ’ όλη την Αλεξ/πολη.
Την θυμάμαι χαρακτηριστικά εκείνη τη μεγάλη αίθουσα, τόσο απλή, τόσο παλιά με αέρα κρυφού σχολείου, με κλασσικά πρασινοκίτρινα όλο ρόζους θρανία, με πολλά παράθυρα που βλέπανε καθαρά σε οριζόντια έκταση τη θάλασσα από μεριάς Απολλωνιάδας – Γουλιανίας, προς το ηρώο που ήταν τότε στη θέση που είναι τώρα το Γκρέκ – Οτέλ, λίγο πιο νότια τα ξεχωριστά σπίτια του αείμνηστου δασκάλου Ποιμενίδη, του υφασματέμπορα Ανδρεάδη και την κεραμοσκεπή, ψηλή στέγη, τον χασάπη Θανάση Μπομποτά.
Πιο δυτικά δεν ξέφευγαν τα σφαγεία και πέρα μακρύτερα το παραθαλάσσιο κέντρο ΝΤΕΛΗΣ και πιο μπροστά ο φιδίσιος ξεροπόταμος Βανικιώτη και τέλος το γυαλί και το μάτι έφθανε μέχρι Χηλή και Μάκρη.
Θυμάμαι ακόμα με εντύπωση τις μαυρόασπρες καδραρισμένες φωτογραφίες που κρεμάστηκαν την παραμονή της επετείου με απεικόνιση της αποβίβασης του βασιλιά Αλεξάνδρου το 1920 στην Αλεξ/πολη από το τότε λιμάνι μας, μια άλλη με τους στρατιωτικούς στην είσοδο του τότε ξύλινου Δημαρχείου, τον στρατάρχη μουστακαλή Πλαστήρα, τον Πάγκαλο, τον Χατζηκυριάκο με τον διάδοχο στο πλάι, στο κέντρο τον Παντοκράτορα με τον Άγιο Νικόλαο στο άλλο πλευρό, το πλήθος των Αλεξ/πολιτών που παρέστη και στο βάθος κάθε φωτογραφίας οι φάτσες των γραφικών τύπων της πόλης, του τρελάρα Μπελαμή, του αλλοπρόσαλλου Γιούργια και της κατσιβέλας Ελίφ, που ξεχώριζαν αγκομαχώντας να πάρουν θέση μπροστά στο φακό.
Με άψογους επίσημους λοιπόν, κορυφές στην κοινωνική πολιτική, στρατιωτική και θρησκευτική ιεραρχία, η γιορτινή εκείνη μέρα. Όλα άψογα φροντισμένα.
Στα άλλα μέρη του τοίχου κρεμόταν ο συνειδητός εθνικός βίος με απλωσιά μέχρι τα μπρέκια των παραθύρων.
Το πάνθεον των Ηρώων ήταν εκεί αναρτημένο με οπλαρχηγούς αλλά και την δικιά μας Δόμνα Βιζβύζη.
Όλο το 1ο Σχολείο με ιστορία.
Όλες οι άλλες αίθουσες με αρίθμηση τάξεων που στην τελευταία περίσσευαν τα ανώμαλα ρήματα που τα αφήνανε παρακαταθήκη για τις Γυμνασιακές τάξεις, αλλά αφθονούσαν στις υπόλοιπες τα παιδικά ανέμελα χαμόγελα.
Τάξεις που προσδοκούσαν την απόλυτη δικαίωση για εκδρομή την άλλη μέρα ως τίμημα βραβευτικής αποδοχής για την επιτυχημένη γιορτινή παρέλαση.
Σκιρτούσαν οι καρδιές καθώς τελείωνε η γιορτή με τον Εθνικό Ύμνο από την χορωδία των παιδιών και τα θερμά χειροκροτήματα των παρισταμένων.
Ο ΣΧΟΛ-ιαστής
