Τα πλημμυρικά φαινόμενα στον Έβρο, μπορούν να αντιμετωπισθούν μόνο με σχεδιασμό ολοκληρωμένων παρεμβάσεων – Η δημιουργία Ταμείου Υδάτινων Πόρων, θα μπορεί να χρηματοδοτήσει την κατασκευή των έργων υποδομής – Πρέπει να ληφθούν ριζοσπαστικά μέτρα
Το πρόβλημα των πλημμυρών του Έβρου ζητά την λήψη ριζοσπαστικών μέτρων.
Γιατί διαφορετικά τα πεδινά χωριά θα σβηστούν από τον χάρτη του Έβρου και στο όχι μακρινό μέλλον, οι πλημμύρες θα κατακλύζουν σπίτια, χωρίς κατοίκους.
Αυτό επισημαίνει ο πρώην Δήμαρχος Τυχερού και πρώην Υπερνομάρχης Έβρου -Ροδόπης κ. Χρήστος Χατζόπουλος, ο οποίος απέστειλε προς τους: Αναπληρωτή Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κο Βαγγέλη Αποστόλου, Αναπληρωτή Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων
κο Χρήστο Σπίρτζη, Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης κο Γιώργο Παυλίδη το ακόλουθο έγγραφο:
***
Αξιότιμοι,
Οι πρόσφατες πλημμύρες σε πολλές περιοχές της χώρας και ιδιαίτερα στην επικράτεια του Έβρου έχουν προκαλέσει ανυπολόγιστες ζημιές στις υποδομές και στις καλλιέργειες.
Ειδικότερα για τον Έβρο, σχεδόν κάθε χρόνο παρατηρούνται μικρής ή μεγάλης έκτασης πλημμυρικά φαινόμενα και κάθε φορά οι Υπουργοί που επισκέπτονται τις πληγείσες περιοχές δηλώνουν ότι πρέπει να δοθεί μια οριστική λύση σχεδιάζοντας και υλοποιώντας ολοκληρωμένες παρεμβάσεις και έργα που θα αντέχουν στις μελλοντικές θεομηνίες.
Τις ίδιες απόψεις εξέφρασε και ο Αναπληρωτής Υπουργός Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων κατά την παρουσία του στην περιοχή μας.
Σε πανελλαδικό επίπεδο, αρμόδια για ζητήματα διαχείρισης των υδάτων είναι τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Δημοσίων Έργων, ενώ σε τοπικό επίπεδο οι Περιφέρειες και (μέχρι το 2010) οι Νομαρχίες.
Δυστυχώς, από κανένα θεσμό δεν έχει κατατεθεί ποτέ μέχρι στιγμής ένα ολοκληρωμένο σχέδιο σε βάθος χρόνου, που θα έδινε μία βιώσιμη λύση για το πρόβλημα των πλημμυρών.
Στα 28 χρόνια που υπηρέτησα στην Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ως Κοινοτάρχης, Δήμαρχος και Υπερνομάρχης Ροδόπης – Έβρου) αλλά και ως μέλος της Επιτροπής των Περιφερειών, ασχολήθηκα με τα πλημμυρικά φαινόμενα στον Έβρο, στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Η εμπειρία αυτή μου επιτρέπει να εκφράσω μερικές απόψεις σχετικά με την διαχείριση των υδάτινων πόρων, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.
Για το ζήτημα αυτό, σας παραθέτω τις δικές μου προτάσεις.
Σε πρώτη φάση, θα πρέπει να συσταθεί ένας φορέας στα πρότυπα της Εγνατίας Οδού που θα ονομαστεί “ΕΓΝΑΤΙΑ ΝΕΡΟΥ” και που θα αναλάβει την μελέτη και την κατασκευή των έργων υποδομής (φράγματα, αναχώματα, αρδευτικά δίκτυα, αγροτική οδοποιία, υδροηλεκτρικά έργα και έργα υδροοικονομίας), καθώς και την διαχείριση των υδάτων σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς (Δ/ση Υδάτων, ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ).
Στη συνέχεια, θα πρέπει να προβλεφθεί η δημιουργία Ταμείου Υδάτινων Πόρων για την χρηματοδότηση των παραπάνω δράσεων, με έσοδα που θα προέρχονται από:
– ΕΝΦΙΑ αγροτεμαχίων (εφόσον διατηρηθεί το μέτρο, όλα τα έσοδα να διατεθούν στο Ταμείο αυτό).
– Ποσοστό επί των μεταβιβάσεων ακινήτων.
– Έσοδα από έκδοση ομολόγων ειδικού σκοπού.
– Έσοδα από την λειτουργία των υδροηλεκτρικών φραγμάτων.
– Δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
– Χορηγίες εταιριών στα πλαίσια της Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης.
Ο σχεδιασμός αυτός θα πρέπει να βασίζεται σε ένα 20ετές πλάνο και η υλοποίησή του να ξεκινήσει από τις λιγότερο ανεπτυγμένες και μειονεκτικές περιοχές αλλά και από εκείνες που είναι εκτεθειμένες σε ακραία φαινόμενα, όπως η περιοχή του Έβρου.
Εξάλλου, η ορθολογική διαχείριση των υδάτων αποτελεί συμβατική υποχρέωση της χώρας μας στα πλαίσια της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά (2000/60/ΕΚ), όπου και καθορίζονται συγκεκριμένες δράσεις και στόχοι.
Όσον αφορά τον Έβρο.
Ο Έβρος ποταμός είναι ένα διακρατικό ποτάμι, ως εκ τούτου θα μπορούσε να υπάρξει πρόταση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μεγάλης κλίμακας χρηματοδότηση για διακρατικά έργα, όπως εφαρμόστηκε με σημαντική επιτυχία για άλλους ευρωπαϊκούς ποταμούς, όπως ο Έλβας, ο Ρήνος και ο Δούναβης.
Από την πλευρά της Πολιτείας, και δη των αρμοδίων αρχών, θα πρέπει να ληφθούν μια σειρά πρόσθετων μέτρων προκειμένου να αμβλύνονται οι επιπτώσεις στην τοπική οικονομία από την έλευση των υδάτινων μαζών.
Ενδεικτικά, αναφέρομαι στον πολλαπλασιασμό των θυρών κατά μήκος των αναχωμάτων και στον καθορισμό περιοχών εκτόνωσης.
Ειδικότερα για το τελευταίο, θα πρέπει να εντοπιστούν οι εκτάσεις (καλλιεργήσιμες και μη) που θα επιλεγούν να πλημμυρίζουν.
Η επιλογή αυτή θα πρέπει βεβαίως να γίνει κατόπιν συνεννόησης και σε εθελοντική βάση.
Στα εν λόγω αγροτεμάχια θα επιτρέπονται μόνο εαρινές καλλιέργειες, κυρίως κτηνοτροφικά (σόγια, καλαμπόκι) ή ενεργειακά φυτά (ηλίανθος, μίσχανθος), αλλά και κηπευτικά, όπου σε αυτά δεν υπάρχει κίνδυνος απώλειας της καλλιεργητικής περιόδου.
Επιπλέον, για τις ανωτέρω καλλιέργειες, θα πρέπει να υπάρξει αντίστοιχο οικονομικό κίνητρο ανά στρέμμα ως συνδεμένη ενίσχυση, έτσι ώστε το εγχείρημα αυτό να έχει ανταπόκριση.
Το πρόβλημα των πλημμυρών είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα, με ανυπολόγιστες επιπτώσεις τόσο για την τοπική κοινωνία (απώλεια εισοδημάτων), όσο και για το κράτος (αποζημιώσεις).
Αν δεν παρθούν ριζοσπαστικά μέτρα και δεν δοθεί μία βιώσιμη λύση, τα πεδινά χωριά θα σβήσουν από τον χάρτη του Έβρου, καθώς η παρούσα κατάσταση δεν επιτρέπει τον τοπικό πληθυσμό να παραμείνει στην ύπαιθρο και να ασχοληθεί σοβαρά με την αγροτική παραγωγή, εμπρός του φόβου της ολοκληρωτικής καταστροφής των εκμεταλλεύσεών τους.
Στο όχι μακρινό μέλλον, οι πλημμύρες που θα κατακλύζουν τα χωριά θα βρίσκουν σπίτια χωρίς κατοίκους.
Τα χωριά μας έχουν γίνει ένα απέραντο γηροκομείο. Τα παρακάτω στοιχεία για δύο χωριά στην περιοχή μας αποτελούν χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης:
Ηλικιακή Σύνθεση Πληθυσμού (Απογραφή 31-12-2014)
0-18 19-40 41-67 67-80 80 –
ΦΥΛΑΚΤΟ 12 24 61 78 75
ΛΑΓΥΝΑ 12 33 69 103 79
Με εκτίμηση,
Χρήστος Χατζόπουλος
