Οι σημερινοί επίγονό του, προσπαθούν να μας πείσουν, πως οι καταστροφικές πράξεις τους γίνονται για το …καλό μας !!!
Ηρόστρατος, καίτοι αρχαίος, υπήρξε κάποιες πλευρές πολύ σύγχρονος.
Ήθελε να γίνει διάσημος, διψούσε για δημοσιότητα, τον απασχολούσε η υστεροφημία του.
Ίσως να έχει κάποια συμπλέγματα, όχι ανωτερότητας, που επιθυμούσε να ξεπέραστη.
Όμως, η μέθοδος που επέλεξε για να εξυπηρετήσει τους σκοπούς του, να πραγματοποιήσει τις φιλοδοξίες του, να επιτύχει τους στόχους του, ήταν σαφώς επιλήψιμη.
Δεν συνάντησε ούτε την παραμικρή, ούτε την ελάχιστη ανοχή από μέρους των πολιτών της Εφέσου που υπέστησαν τις συνέπειές της.
Ο Ηρόστρατος θέλησε να συνδέσει το όνομά του με τον ναό της Αρτέμιδος στην πόλη αυτή, γνωστό και ως «Άρτεμίσιον», θεωρώντας ότι θα εξασφάλιζε έτσι την πολυπόθητη αιωνιότητα δίπλα στον ναό και μέσα άπ’ αυτόν.
Εύλογα, ήταν ένα εξαιρετικό, μοναδικό μνημείο που θα αναγνωρισθεί ως ένα από τα επτά θαύματα.
Όμως, η σύνδεση “δεν έγινε με τρόπο διακριτικό και σεμνό.
Ο Ηρόστρατος θα μπορούσε να αρκεσθεί σ’ ένα γκράφιτι. Δεν αρκέσθηκε σ’ αυτό. Έκαψε τον ναό.
Ο εμπρησμός πέτυχε. Και μάλιστα λέγεται πως συνέπεσε με την νύκτα που γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, το καλοκαίρι τού 356 π.Χ.
Οι αρχές της Εφέσου έκαναν τα δέοντα.
Συνέλαβαν τον Ηρόστρατο, πληροφορήθηκαν τους λόγους για τους οποίους έκανε την πράξη του και τον θανάτωσαν.
Δεν περιορίστηκαν όμως στο να τον καταδικάσουν σε θάνατο και να τον εκτελέσουν, αλλά επέβαλαν μία πρόσθετη ποινή, προσαρμοσμένη στο κίνητρό του.
Απαγόρευσαν κάθε αναφορά στο όνομά του για πάντα και απείλησαν ακόμα και με την ποινή του θανάτου τους τυχόν παραβάτες.
Η ανθρώπινη φύση, όμως, είναι τέτοια, ώστε το όνομα του εμπρηστή ταξίδεψε μέσα στον χρόνο και έφθασε μέχρι τις ημέρες μας.
Οι Εφέσοι, με πολύ κουράγιο, ξανάκτισαν τον ωραίο ναό τους, αυτός όμως δεν επέζησε μεγάλων θρησκευτικών ανατροπών μεταγενέστερων χρόνων.
Ασφαλώς, όλα αυτά βάζουν σε σκέψεις για τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους εξασφαλίσεως μιας κάποιας ή όποιας θέσης στην Ιστορία.
Δημιουργείται, πάντως, η εντύπωση ότι ο ατυχήσας Ηρόστρατος ίδρυσε και άφησε μια σχολή, που σήμερα ευδοκιμεί σε αξιόλογο βαθμό, ο αριθμός εκείνων που θέλουν να θεμελιώσουν την προβολή τους, το κύρος τους, την ακτινοβολία τους σε αρνητικές πράξεις είναι σημαντικός, αυξάνει, πολλαπλασιάζεται.
Βεβαίως, τα θύματά τους να είναι πάντοτε του επιπέδου του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο, έχουν όμως ευρύτατα περιθώρια επιλογών που δεν στερούνται ενδιαφέροντος, συνδυάζουν δε κατά τον καλύτερο τρόπο την ηδονή της καταστροφής με την ικανοποίηση που προκαλεί το αίσθημα τού να είναι κανείς ξακουστός, έστω και με όποιο μέσο, έστω και με όποιο τρόπο, έστω και όπως-όπως.
Ευτυχώς, ευτυχώς, ευτυχώς, οι σημερινοί Ηρόστρατοι δεν κινδυνεύουν να υποστούν τις συνέπειες εκείνες που είχε για την δική του πράξη ο αρχικός Ηρόστρατος που πλήρωσε υψηλό τίμημα γι’ αυτό που επιδίωκε και που άλλωστε επέτυχε.
Πάντως, μεταξύ του κλασικού, παλαιού, χωρίς να φθάσει κανείς να προσθέσει «και καλού» Ηρόστρατου του χθες, και των διαφόρων, πολλών, ακμαζόντων συγχρόνων Ηροστράτων φαίνεται να υπάρχει μία αξιοσημείωτη, ουσιώδης, σημαντική διαφορά.
Ο αρχαίος πυρπόλησε έναν ναό για τους γι’ αυτόν εύλογους λόγους που θεωρούσε ότι είχε. Δεν φαίνεται όμως να ισχυρίστηκε ότι αυτό που έκανε ήταν καλό.
Αντίθετά, οι επίγονοί του συμβαίνει, πολύ συχνά, να υποστηρίζουν πώς οι πράξεις που έκαναν για να λήγουν στο σημείο να προβάλουν τη θέση πώς ό,τι έκαναν, ό,τι έγινε, δεν έγινε για κάτι που ήταν προς ίδιον όφελος, άλλά διαπράχθηκε για το δημόσιο συμφέρον, το κοινό καλή.
Πρόκειται, λοιπόν, για πράξεις αξιέπαινες αυτές καθ’ εαυτές, που καθόλου δεν επηρεάζονται από τα κίνητρα που τις προκάλεσαν και οδήγησαν σ’ αυτές.
Τα πράγματα λοιπόν αντιστρέφονται, ο Ηρόστρατος των ημερών μας αντί αποδοκιμασίες και τιμωρίες περιμένει αναγνώριση, επιδοκιμασία και αμοιβή, χωρίς αναστολές.
Η σύγχρονη εποχή δέχεται και αποδέχεται τη μεγάλη άξια της δημοσιότητας και για χάρη της είναι πρόθυμη να δεχθεί πολλά, να ανεχθεί πολλά, να υποστεί πολλά.
Ας ότι πούμε ότι είναι εποχή Ηροστράτων.
Χριστόφορος Χ. Ματιάτος
