Είναι πανάκριβο τα Αμερικανικό μαχητικό – Να διεκδικήσουμε μερίδιο του έργου παραγωγής που θα δώσει ανάσα επιβίωσης στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία
Έχοντας αναλύσει διεξοδικά το κόστος που επωμίστηκε η Τουρκία επιλέγοντας τελικά να προχωρήσει στην παραλαβή του S-400 Triumf, μαζί με τα επιχειρησιακά ρίσκα αυτής της επιλογής, παρακάτω αναλύουμε το γιατί η Ελλάδα θα πρέπει άμεσα να αδράξει την ευκαιρία που ακούει στο όνομα F-35A Lightning II. Μία ευκαιρία που έχει οικονομικές, βιομηχανικές και φυσικά επιχειρησιακές διαστάσεις…
Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι, κατά την άποψή μας, πρέπει να ευχόμαστε η Τουρκία να προχωρήσει περαιτέρω τη συνεργασία της με τη Ρωσία. Θα πρέπει να ευχόμαστε να συμμετάσχει τελικά στο πρόγραμμα ανάπτυξης και παραγωγής του S-500 Prometheus, να επιλέξει την προμήθεια του Su-35 σε πρώτη φάση και σε δεύτερη να εμπλακεί στο πρόγραμμα ανάπτυξης και παραγωγής του 5ης γενιάς Su-57.
Αν γίνουν όλα αυτά, η Τουρκία θα έχει αλλάξει στρατόπεδο… Για τη Δύση συνολικά, όχι μόνο για τις ΗΠΑ, το σενάριο αυτό είναι απόλυτα ανεπιθύμητο. Είναι όμως πλέον υπαρκτό. Για την Ελλάδα θα είναι σωτήριο, αν βέβαια και η ίδια φροντίσει να το διαχειριστεί σωστά και σε όλες του τις διαστάσεις. Για πολλούς λόγους που χρήζουν ιδιαίτερης, ξεχωριστής ανάλυσης.
Προς το παρόν θα σταθούμε μόνο στο μαχητικό F-35, αναλύοντας την ευκαιρία πολλαπλών διαστάσεων που πρεσβεύει αυτή την περίοδο για τη χώρα μας. Έχουμε και λέμε λοιπόν:
Το αμερικανικό μαχητικό 5ης γενιάς έχει πάρει αρχική επιχειρησιακή ικανότητα (IOC – Initial Operational Capability) προς το παρόν. Πλήρεις επιχειρησιακές δυνατότητες (FOC) θα αποκτήσει μέσω της έκδοσης Block 4, η οποία θα είναι διαθέσιμη μετά το 2025. και μάλιστα με πρόσθετο κόστος ανάπτυξης.
Η τιμή του αεροσκάφους ανά μονάδα (η Fly Away τιμή), βρίσκεται ακόμη σε επίπεδα άνω των 90 εκατομμυρίων δολαρίων με πτωτική πορεία προς τα 80 εκατομμύρια δολάρια μετά την πρόσφατη μεγάλη σταδιακή παραγγελία 478 μονάδων από το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ, για την παραγωγή και παράδοσή τους μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια…
Τι θέλουμε να πούμε με όλα αυτά; Ότι το εν λόγω μαχητικό έχει ακόμη δρόμο μπροστά του σε ό,τι αφορά στην πλήρη απόδοση των επιχειρησιακών του δυνατοτήτων. Σε ό,τι αφορά στο τι πραγματικά μπορεί να κάνει με άλλα λόγια. Θέλουμε επίσης να πούμε ότι παραμένει ακριβό.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι Αμερικανοί, όχι μόνο η κατασκευάστρια Lockheed Martin, έχουν αποδυθεί σε μία τεράστια και συνδυασμένη (από βιομηχανία και ένοπλες δυνάμεις…) προσπάθεια, έναν αγώνα δρόμου για την προώθησή του όχι μόνο στην Ευρώπη (το F-35 βρέθηκε παντού αυτό το καλοκαίρι, αρχής γενομένης από τον ελληνικό “Ηνίοχο” τον περασμένο Απρίλιο), αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Στόχος αυτής της προσπάθειας δεν είναι φυσικά άλλος από το να πουληθούν όσο το δυνατόν περισσότερες μονάδες. Έτσι θα μειωθεί το κόστος, η Fly Away τιμή ανά μονάδα. Βέβαια αυτό δεν είναι το μόνο που προσπαθούν να πετύχουν οι Αμερικανοί…
Τους ενδιαφέρει παράλληλα και ίσως περισσότερο από το να ρίξουν την τιμή, να προλάβουν να μπλοκάρουν τον ανταγωνισμό… Από όπου και αν αυτός προέρχεται. Είτε από την Ευρώπη, είτε από τη Ρωσία.
Το πρόγραμμα F-35 Lightning II, και δεν θα πρέπει ποτέ να το ξεχνάμε αυτό, είναι ο στυλοβάτης, η ραχοκοκαλιά, το μέλλον της αμυντικής αεροδιαστημικής βιομηχανίας των ΗΠΑ για τις επόμενες δεκαετίες. Είναι ό,τι ήταν το F-104G στη δεκαετία του ‘60, μαζί με το F-4E Phantom II και στη δεκαετία του ‘70 και το F-16 από τη δεκαετία του ‘80 μέχρι σήμερα. Τα τελευταία 40 περίπου χρόνια δηλαδή!
Ακριβώς κατά την περίοδο που οι Αμερικανοί “καίγονται” να αντλήσουν κεφάλαια για την περαιτέρω ανάπτυξη και την εμπορική προώθηση του νέου παγκόσμιου προϊόντος τους, η Τουρκία αποφασίζει (παίρνοντας τα ρίσκα και πληρώνοντας το ανάλογο τίμημα όπως σημειώσαμε αναλυτικά) να βγει από το πρόγραμμα!
Ευθύς αμέσως, ανακοινώνεται ότι τα 30 F-35A, θα παραδοθούν σε Ολλανδία και Ισραήλ. Για το δε βιομηχανικό έργο, δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί επίσημα τίποτα. Πέρα από το δημοσιεύματα που παραθέσαμε σχετικά με το ζήτημα αυτό, αυτό που πραγματικά μας ενδιαφέρει είναι το παρακάτω δημοσίευμα του Bloomberg Bussinesweek.
Σύμφωνα με αυτό, το υποκατασκευαστικό έργο που έχουν αναλάβει 10 συνολικά τουρκικές εταιρείες στο πλαίσιο του προγράμματος F-35, υπολογίζεται σε συνολική αξία στα 12 δισεκατομμύρια δολάρια για όσα χρόνια διαρκέσει η παραγωγή του τύπου!
Η έξοδος της Τουρκίας από το πρόγραμμα, πάντα σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα, συνεπάγεται “δαπάνη” χρονικού διαστήματος 18 έως 24 μηνών για την ανάθεση του έργου σε άλλες εταιρείες και καθυστερήσεις στις παραδόσεις 50 έως 75 αεροσκαφών.
Η εξέχουσα βαρύτητα της βιομηχανικής συμμετοχής…
Στο πώς η Ελλάδα μέσω της Πολεμικής Αεροπορίας μπορεί να αξιοποιήσει το F-35 ως πλατφόρμα, θα αναφερθούμε σε ξεχωριστό αφιέρωμα. Επειδή τον περασμένο Απρίλιο κατά τη διάρκεια του Ηνίοχου 2019, η αμερικανική πλευρά είχε εκφράσει σχεδόν επίσημα την επιθυμία της να περιλάβει την Ελλάδα μεταξύ των χωρών-χρηστών του F-35, τώρα είναι η ευκαιρία της να το πράξει…
Η χώρα μας δεν είναι σε θέση οικονομικά να αντέξει την προμήθεια δύο Μοιρών εξοπλισμένων με τέτοια μαχητικά. Μιλάμε για 40 μονάδες, για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν αξίζει να γίνει επένδυση για λιγότερες. Και αυτές σε πρώτη φάση γιατί στο μέλλον θα πρέπει να πάμε στην προμήθεια πρόσθετων μαχητικών του τύπου.
Ο μόνος τρόπος υλοποίησης μίας τέτοιας προμήθειας με τα τωρινά δεδομένα, είναι η αποπληρωμή της σε μεγάλο βάθος χρόνου σε συνδυασμό με την απόδοση του 60% τουλάχιστον του έργου που είχε αποσπάσει η τουρκική αμυντική βιομηχανία, στην ελληνική.
Το κόστος θα είναι πραγματικά τεράστιο για την Ελλάδα μέσω FMS, κακά τα ψέματα. Σκεφθείτε ότι μόνο για τον εκσυγχρονισμό των 84 F-16 σε επίπεδο Viper, ένα πρόγραμμα 1,56 δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα πληρώσουμε στην USAF 500+ εκατομμύρια δολάρια!
Από την άλλη πλευρά όμως, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του κόστους αυτού θα αποσβεστεί σε βάθος χρόνου, μέσα από την εμπλοκή σημαντικού αριθμού ελληνικών εταιρειών στο έργο που θα αποσπαστεί στο πλαίσιο του προγράμματος.
Το κατασκευαστικό έργο που έχει αναλάβει η ΕΑΒ, μέσω των προγραμμάτων προμήθειας μαχητικών F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας είναι το σημαντικότερο έσοδό της. Και δεν είναι μόνο η ΕΑΒ που επωφελήθηκε μέσα από αυτή τη διαδικασία, αλλά πολλές ελληνικές εταιρέιες…
Η λογική επομένως επιβάλλει άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων από τη νέα ελληνική κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση. Ούτως ή άλλως στο μέλλον θα υποχρεωθεί εκ των πραγμάτων να πάει σε προμήθεια F-35 μέσω FMS για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν έχει πολλές επιλογές.
Αν θελήσει επί παραδείγματι να πάει στην επόμενη καλύτερη επιλογή που είναι, κατά γενική ομολογία, το γαλλικό Rafale, θα πρέπει να καταβάλλει το ίδιο ή και μεγαλύτερο ποσό ανά μονάδα, σε δύο δόσεις το πολύ! Μετρητά… Και μάλιστα χωρίς να αποσπάσει παρά ελάχιστο ή καθόλου βιομηχανικό έργο…
Όλα αυτά έχουν κατ΄ επανάληψη αποδειχθεί έμπρακτα τα τελευταία 40 χρόνια. Δεν είναι δικά μας ασυνάρτητα ή αυθαίρετα συμπεράσματα. Είμαστε σαφώς υπέρ της λογικής της δεύτερης (εναλλακτικής) πηγής προμήθειας αμυντικού υλικού και γνωρίζουμε πολύ καλά την κορυφαία ποιότητα και τις πολύ καλές επιδόσεις των γαλλικών μαχητικών και των γαλλικών όπλων, η σχεδιαστική φιλοσοφία των οποίων είναι σε πολλές περιπτώσεις πρωτοποριακή.
Άλλο το ένα όμως και άλλο το άλλο… Τα μεγέθη είναι τελείως διαφορετικά. Δεν μπορούν να συγκριθούν. Το να διεκδικήσουμε μερίδιο του βιομηχανικού έργου του πραγματικά τεράστιου προγράμματος F-35, το οποίο θα αποδώσει περισσότερες από 3.500 μονάδες, είναι ζήτημα επιβίωσης και για την ελληνική αμυντική βιομηχανία (αν θέλουμε να έχουμε τέτοια) και φυσικά και για την ελληνική οικονομία.
Εξαιρετικά κρίσιμο για τα επόμενα 30 χρόνια. Η δε συγκυρία είναι παραπάνω από ευνοϊκή. Δεν είναι δυνατόν να παίρνουν τέτοιου είδους δουλειές χώρες όπως η Ολλανδία ή η Νορβηγία (χωρίς απειλή, με ισχυρότατες οικονομίες και σημαντικά μικρότερους αμυντικούς προϋπολογισμούς) και εμείς να κοροϊδευόμαστε…
Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 2000, όταν υπήρχε η πρόταση ένταξής μας στο πρόγραμμα F-35, τα δεδομένα ήταν εντελώς διαφορετικά από ό,τι σήμερα. Άλλοι μιλούν για εγκληματική ολιγωρία και άλλοι για ορθή επιλογή… Επειδή τα ζήσαμε από κοντά τότε, δεν χειάζεται να υποστηρίξουμε ούτε τη μία ούτε την άλλη άποψη. Γιατί, επαναλαμβάνουμε, τα δεδομένα ήταν τελείως διαφορετικά.
Η Ελλάδα δεν αντιμετώπιζε υπερδεκαετή (οικονομική και πολλών άλλων ειδών…) κρίση και το πρόγραμμα JSF βρισκόταν στα αρχικά του στάδια, με όσα και όποια ρίσκα μπορεί να συνεπάγεται κάτι τέτοιο.
Σήμερα μας παρέχεται μία μοναδική ευκαιρία να διεκδικήσουμε και να διαπραγματευτούμε αν πράγματι θέλουμε να ορθοποδήσουμε… Οτιδήποτε άλλο θα είναι δικαιολογίες και σπατάλη χρόνου.
Στο πλαίσιο μίας τέτοιας διαπραγμάτευσης θα μπορούσαμε κάλλιστα να εντάξουμε και τον εκσυγχρονισμό των 39 F-16 Block 50 σε επίπεδο Viper.
Αν κατορθώσουμε να πουλήσουμε τα Block 30, θα μπορούσαμε ίσως να αναζητήσουμε και μεταχειρισμένα Mirage 2000-5 προς συμπλήρωση της δύναμης των 24 που ήδη διαθέτουμε! Αν όχι υπάρχει και άλλη εναλλακτική για τα Mirage 2000, που μπορούμε να εξετάσουμε μεταγενέστερα.
Πιστοποιημένη να αξιοποιεί προηγμένα ευρωπαϊκά και αμερικανικά όπλα όλων των ειδών, ακούει στο όνομα Gripen NG. Είναι πολλά αυτά που μπορούν και πρέπει να γίνουν. Προς Θεού, όχι άλλη χρονοτριβή…
defence-point.gr
