Αντιστράτηγος ε.α. Παναγιώτης Χόχολης: «Ας διαφυλάξουμε την Δυτική Θράκη, εμείς, όλοι οι Έλληνες, ως κόρην οφθαλμού και ας την οπλίσουμε με ηθικό, τόλμη και δύναμη, για να συνεχίσει αποτελεσματικά και νικηφόρα, να φυλάσσει Θερμοπύλες»
4. Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
α. Μετά από μακροχρόνια προετοιμασία και προπαρασκευή, επικείμενου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελλάδα, είχε σχεδιάσει, όπως, ως εκ των γεγονότων, αποδείχτηκε, για την αντιμετώπιση, στο χώρο των Βαλκανίων, της διπλής απειλής (Ιταλία – Βουλγαρία), αλλά και της από Βορρά, επερχόμενης ναζιστικής λαίλαπας. Τον όγκο των Ελληνικών Ένοπλων Δυνάμεων, είχε απορροφήσει το Βορειοηπειρωτικό μέτωπο, όπου την άμυνα διαδέχτηκε η επίθεση και ο Εχθρός απωθείτο στην Αδριατική Θάλασσα.
β. Έναντι της Βουλγαρίας, με άκρα μυστικότητα, είχε οργανωθεί, η γραμμή των Οχυρών ΜΕΤΑΞΑ, με τις ελάχιστες απαραίτητες στρατιωτικές Δυνάμεις και η Ζώνη αμυντικής Ευθύνης τους, έφθανε μέχρι τις εκβολές του Νέστου ποτ.
γ. Δυτική Θράκη
Η Δυτική Θράκη, λόγω της αμυντικής αδυναμίας της, η οποία, ήταν το ελάχιστο αμυντικό βάθος της τοποθεσίας Συνόρων, όπως αυτά είχαν χαραχθεί, με την Συνθήκη Νεϊγύ (Νοέμβριος 1919), ήταν πάρα πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει, την εκ Βορρά απειλή. Το πρόβλημα αυτό υφίσταται και σήμερα, για τον οποιονδήποτε εχθρό, ενεργεί από Βορρά. Για την άμυνα της Δυτ. Θράκης το 1941, είχαν διατεθεί δύο Ταξιαρχίες. Η Ταξιαρχία ΝΕΣΤΟΥ, με κύριο αμυντικό έρεισμα το οχυρό ΕΧΙΝΟΥ, και η Ταξιαρχία ΕΒΡΟΥ με το οχυρό ΝΥΜΦΑΙΑ. Στις δύο αυτές Ταξιαρχίες, είχε διατεθεί και περιορισμένος αριθμός, Λόχων Προκαταλήψεως. Η αποστολή των δύο Ταξιαρχιών ήταν, η μεν ΝΕΣΤΟΥ να επιβραδύνει τον Εχθρό, μέχρι Νέστο ποτ., η δε ΕΒΡΟΥ, να καλύψει την Ταξιαρχία ΝΕΣΤΟΥ και να συμπτυχθεί, είτε προς ΝΕΣΤΟ ποτ., είτε προς Τουρκία. Η πάντοτε κατά της Ελλάδας, καιροσκοπούσα Τουρκία, στις 17 Φεβρουαρίου 1941, είχε υπογράψει σύμφωνο μη επιθέσεως με Βουλγαρία, γεγονός το οποίο εξασφάλιζε στους επιτιθέμενους Ναζί – εισβολείς, το αριστερό πλευρό τους. Μετά από σκληρό αγώνα, επί τριήμερον, 6- 9 Απριλίου 1941, στο Βόρειο Μέτωπο της Δυτ. Θράκης, κάτω από πάρα πολύ δύσκολες και άνισες συνθήκες, ισχύος, οι Γερμανοί, υποστάντες σοβαρότατες απώλειες, εκυριάρχησαν στις Πεδιάδες Ξάνθης και Κομοτηνής. Το μεγαλύτερο μέρος της Ταξιαρχίας ΕΒΡΟΥ, σύμφωνα με το σχέδιο, εισήλθε στην Τουρκία, όπου και αφοπλίστηκε. Ο Διοικητής της Ταξιαρχίας, έφεδρος Υποστράτηγος ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΗΣΗΣ, αυτοκτόνησε, στις 9 Απριλίου 1941, στα Ύψαλα ΑΝΑΤ. ΘΡΑΚΗΣ.
δ. Βουλγαρική κατοχή
Αμέσως μετά την κατάληψη της Δυτ. Θράκης από τα Γερμανικά στρατεύματα, ακολούθησαν τα Βουλγαρικά στρατεύματα, ως ύαινες, για να κατασπαράξουν τους Έλληνες Θρακιώτες και κάθετι το ελληνικό να αντικατασταθεί με βουλγαρικό (Σχολεία, εκκλησίες, αστυνομικές αρχές, Διοικητικές αρχές, ονοματεπώνυμα, επιχειρήσεις, απιγραφές καταστημάτων, ονοματεπώνυμα νεκρών στα νεκροταφεία κ.λπ.). Τις σφαγές, εμπρησμούς, λεηλασίες, ωμότητες, ακολουθεί νόμος στις 6 Απριλίου 1942, ο οποίος καθόριζε, ότι όλοι οι Έλληνες, που δεν είναι Βουλγαρικής καταγωγής, γίνονται Βούλγαροι Υπήκοοι, σε διαφορετική περίπτωση οφείλουν, μέχρι την 1η Απριλίου 1943, να αποχωρήσουν, από το Βουλγαρικό Βασίλειο (Δυτ. Θράκη).
ε. Γεγονότα Μετά την Απελευθέρωση, Σεπτέμβριος 1944
Στο Συνέδριο Ειρήνης των Παρισίων, θέρος του 1946, οι Βούλγαροι, παρόλο, που ανήκαν στην παράταξη των ηττημένων, διεκδικούν τη Δυτ. Θράκη, ως διέξοδο της Βουλγαρίας στο ΑΙΓΑΙΟ, το οποίο δεν έγινε αποδεκτό. Η Ελλάδα στο Συνέδριο αυτό, προέβαλε, τις δίκαιες διεκδικήσεις της, για διαρρύθμιση των Συνόρων της, ειδικά στη Δυτ. Θράκη, μέχρι Άρδα ποτ., κατά τρόπο, που να εγγυάται την εδαφική της ασφάλεια. Το Συνέδριο, λόγω των ήδη διαμορφωμένων σφαιρών επιρροής, απέφυγε να αποφανθεί, και το σοβαρό αμυντικό έλλειμμα, στα Βόρεια Σύνορα της Ελλάδας και ειδικά της Δυτ. Θράκης, συνεχίζει να υπάρχει και να επηρεάζει, βασανιστικά, την αμυντική της ανάπτυξη στον Έβρο ποτ.
5. Συμπεράσματα
α. Οι λαοί των Βαλκανίων, καίτοι ήταν και είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους στο παρελθόν έζησαν σκληρές αντιπαραθέσεις και βίαιες πολεμικές συγκρούσεις. Η διαμόρφωση όμως, της πολιτικής τους, κατά την παρούσα περίοδο, πρέπει να εδράζεται, όχι σε αυτά, τα οποία τότε τους χώριζε, το παρελθόν, αλλά σε αυτά τα οποία, τώρα τους ενώνει, το παρόν.
β. Η αποτελεσματική και αποτρεπτική, κατά κάθε εχθρικής επιβολής, από Ανατολάς κατά της Δυτ. Θράκης, θα επιτευχθεί με
(1) Άμυνα στον Έβρο ποτ., χωρίς ιδέα, ελάχιστης αναδίπλωσης μας, προς τα πίσω, όπως στα σχετικά εγχειρίδια εκστρατείας, αναφέρεται, καθώς και στους κανόνες του Δόγματος Άμυνας, καθορίζεται. Ο σκοπός της Άμυνας, σε οποιοδήποτε μέτωπο, όπως και στο Έβρο, σπανίως θα επιτευχθεί, δια μονής της απόκρουσης των εχθρικών δυνάμεων, αλλά με την, στη συνέχεια, έναρξη της επιθετικής επιστροφής, για την οποία οι Ένοπλες Δυνάμεις μας, απαιτείται να έχουν ψυχολογικά προετοιμαστεί, η δε Διοίκηση, οποιουδήποτε κλιμακίου να είναι σθεναρή και δεξιοτέχνης. Καλού, κακού όμως και προ της εκτόξευσης, της επίθεσης, ανατολικά Έβρου και σε μέγα βάθος, όταν οι συνθήκες θα το επιβάλλουν και επιτρέψουν, απαιτείται, η οπωσδήποτε προληπτική αμυντική οργάνωση και οχύρωση, όλων των τοποθεσιών Άμυνας των κειμένων επί της Δυτ. Θράκης.
(2) Οπωσδήποτε, εξασφάλιση του αριστερού πλευρού μας, από Βουλγαρία, η οποία καλείται να λάβει ξεκάθαρη θέση (ουδετερότης, ευμενής ουδετερότης, Συμμαχία), μετά από άμεσα επιβαλλόμενες διπλωματικές προσεγγίσεις, όπως του Βενιζέλου, το 1912. Την Τουρκία τρομάζει, όπως την εποχή των Νεότουρκων το 1915, η επονομαζόμενη επιθετική λαβίδα, Ελλάδας – Βουλγαρίας. Θα αναρωτηθεί, εύλογα, κάποιος, γίνονται αυτά, εν μέσω ΝΑΤΟ; απαντούμε ΝΑΙ, εφ’ όσον το ΝΑΤΟ, ενδιαφέρεται, δυστυχώς μόνο για τις δικές του γεωστρατηγικές θέσεις. Εμείς να μην ενδιαφερθούμε για τις δικές μας;. Βλέπουμε ότι η γύρωθε μας περιοχή είναι μια κινούμενη άμμος, όπου δεν διακρίνονται, ποίοι οι Σύμμαχοι ποίοι οι Εχθροί.
(3) Εξασφάλιση των μετόσπισθεν, είτε ο αγώνας, κυρίως είναι αμυντικός, είτε επιθετικός. Τονίζεται η κύρια οδική αρτηρία της Εγνατίας Οδού, η οποία αποτελεί τον μοναδικό αναπνευστήρα, των εις τον Έβρο, αμυνόμενων Δυνάμεων ή επιχειρούντων ανατολικά του Έβρου ποτ. Αυτό θα επιτευχθεί με την συγκρότηση ισχυρών, κατά περιοχή, τοπικών εφεδρειών, αλλά και ταχυκίνητων, εφεδρειών κλιμακίου Μεραρχίας, καθ’ όλο το μήκος ανάπτυξης της Εγνατίας, ως περιοχής – Ζώνης επιχειρήσεων.
(4) Εξασφάλιση των ακτών και αιγιαλών αποβάσεως, της Δυτ. Θράκης, με ναυτικές, αεροπορικές Δυνάμεις και Δυνάμεις χερσαίου χώρου. Το 1912, ο Ελληνικός στόλος, είχε αποκόψει κάθε επικοινωνία Θράκης – Μικράς Ασίας και μεταφορά ενισχύσεων στο Βαλκανικό μέτωπο.
(5) Έλεγχος περιοχών αεραποβάσεων και δευτερευουσών διαβάσεων, επι ορεινού εδάφους, ειδικά των εκ Βορρά και προς Ανατολάς.
(6) Έλεγχος, από του καιρού της ειρήνης, αλλά και περιόδους εντάσεων και συγκρούσεων, αναρθοδόξων στοιχείων, προερχομένων, από περιοχή Ροδόπης, ευρέως, υποκινούμενων, από Τουρκία.
(7) Με έντονες, στοχευμένες, διπλωματικές κινήσεις και δυναμικές στρατιωτικές αποτρεπτικές ενέργειες, απαγόρευση κινήσεων ή διολισθήσεων, εχθρικών Δυνάμεων, στη Κοιλάδα Άρδα ποτ. Και εκείθεν, ενεργουσών προς ΚΙΡΖΑΛΙ – ΝΥΜΦΑΙΑ – ΚΟΜΟΤΗΝΗ και ΣΜΟΛΙΑΝ – ΓΛΑΥΚΗ – ΞΑΝΘΗ.
γ. Πανορθόδοξη – Δράση
Όταν η Ιστορία, γραφόταν, με την γραφίδα του ανθρώπινου χεριού και τα πάθη και λάθη κυριαρχούσαν, τα Ορθόδοξα Στρατεύματα, έφθασαν, αλληλοβλεπόμενα και ανήκοντα σε διαφορετικές σφαίρες επιρροής, προ των Πυλών της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ, το 1828 – 1829, 1877 – 1878, 1912, 1920 – 1922 (Ρώσοι, Βούλγαροι, Έλληνες). Τότε όμως οι Πύλες της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ, δεν άνοιξαν και οι καμπάνες δεν ήχησαν χαρμόσυνα. Το έτος Χ, όταν τα ορθόδοξα Στρατεύματα, θα φθάσουν πάλι προ των Πυλών της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ, με θεϊκή υπογραφή, ομονοούντα τότε οι καμπάνες της θα ηχήσουν χαρμόσυνα και όλα τα νικηφόρα ορθόδοξα λάβαρα, θα αναρριπίσουν, στις δροσερές αύρες του Βοσπόρου….
Το έτος Χ, το διδάχτηκα, ως πρωτοετής Εύελπις , το 1955 στο μάθημα, της Σχολής Ευελπίδων, περί εθνικών διεκδικήσεων μας. Από τότε πέρασαν 65 χρόνια, μέχρις που έγινα παλιός απόστρατος Αντιστράτηγος και το μόνο, που άκουγα και ακούω, είναι “Δεν διεκδικούμε και δεν παραχωρούμε τίποτα”. Έζησα όμως, να παραχωρούμε την Κύπρο τα Ίμια, το Μακεδονικό, τις γκρίζες ζώνες κ.λπ., σε ένα εθνικό κατήφορο παραχωρήσεων και υποχωρήσεων, τι άραγε να διδάσκονται, σήμερα οι Ευέλπιδες; μετά το κλίμα υποτέλειας, εθνοπροδοτικών θέσεων, κάποιων και των άλλων εθνικών δεινών, τα οποία ζήσαμε;. Παρόλα αυτά εκτιμώ, ότι το έτος Χ, και ας περάσουν χρόνια και αιώνες, μετά από μια ελπιδοφόρα αγωνιστική αφύπνιση της φυλής των Ελλήνων κάποτε, θα έρθει και μακάριοι οι τότε επιζώντες. Η Δυτική Θράκη, αποτελεί, το ελάχιστο υπόλοιπο 8578 τετ. χιλ. του από αιώνων, ενδόξου και ακμάζοντος, εκεί ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.
Είναι η βασανισμένη, η πονεμένη, η μικροκόρη της Ελλάδας, η οποία έχει γνωρίσει τους περισσότερους και σκληρότερους κατακτητές και επί περισσότερο χρόνο κατοχής της.
Ας διαφυλάξουμε την Δυτ. Θράκη, εμείς, όλοι οι Έλληνες, ως κόρη οφθαλμού και ας την οπλίσουμε, με ηθικό, τόλμη και δύναμη, για να συνεχίσει, αποτελεσματικά και νικηφόρα, να φυλάσσει τις Ελληνικές εσχατιές και Θερμοπύλες και αδιάκοπα να παλεύει και να κονταροχτυπιέται, εκεί, στα μαρμαρένια αλώνια, ως άλλος Διγενής Ακρίτας, με τον Χάροντα, τον εχθρό της Ελλάδας. Μια άλλη μικροκόρη, της μάνας Ελλάδας, η Κύπρος μας, καίτοι, ήταν τόσο μακριά, με τα κουμπιά, έσπευσαν οι Έλληνες, με επικεφαλής τον Στρατηγό ΠΑΥΣΑΝΙΑ το 477 π.Χ. και το Ναύαρχο ΚΙΜΩΝΑ το 450 π.Χ., να την ελευθερώσουν από τον Περσικό ζυγό. Μετά από 2500 περίπου χρόνια, με τα τόσο σύγχρονα μέσα, πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες το 1974, την εύρισκαν τόσο μακριά και την άφησαν αβοήθητη να σφαγιασθεί και κατακτηθεί από τους Τούρκους εισβολείς και τους Πατρώνες τους αμερικανονατοϊκους.
Ο Γιάννης Ρίτσος, τη μοιρολόγησε με το στίχο του “ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΜΙΚΡΟΚΟΡΗ ΜΑΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΓΙΝΕΣ ΜΑΝΑ”. Δανειζόμαστε, το στίχο και διαλαλούμε “ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΜΙΚΡΟΚΟΡΗ ΜΑΣ, ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΜΑΣ, ΚΑΠΟΤΕ ΘΑ ΞΑΝΑΡΘΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΦΕΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ”.
Παναγιώτης Χόχολης
Αντιστράτηγος Ε.Α.
Επίτιμος Διοικητής
Ανώτατης Σχολής Πολέμου
Βιβλιογραφία
– Θρακικός Αγώνας 1912 – 1920 Πέτρου Γεωργαντζή
– Θράκη Κωνσταντίνου Βακαλόπουλου
– Σχετική βοηθήματα Ανώτατης Σχολής Πολέμου
