
Στις 16 Ιουλίου 2017, δημοσίευσα στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ένα ρεπορτάζ με συνταρακτικά στοιχειά που κατέθεσαν τα ίδια τα πρόσωπα μιας τραγικής σελίδας της Ιστορίας για την τύχη της μαρτυρικής Κύπρου μας.
Ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ με συνεντεύξεις του τότε (1974) διοικητή της μοίρας των Φάντομ, πτέραρχου Σωτήρη Κοντογιάννη, και του τότε σμηναγού και πρώην υπουργού Εθνικής Αμύνης Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου.
«Γνωρίζαμε και είχαμε αποδεχτεί το υψηλό ποσοστό απωλειών που θα καταβάλλαμε σε χειριστές και αεροσκάφη, αλλά την Ιστορία θα την είχαμε αλλάξει. Αν είχαμε απογειωθεί, “Αττίλας 1”, πόσο μάλλον “Αττίλας 2”, δεν θα υπήρχε!» Λόγια του Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου, που το ’74 ήταν σμηναγός, κυβερνήτης ενός από τα Φάντομ που έμειναν καθηλωμένα στο Ηράκλειο και δεν απογειώθηκαν -όπως είχε σχεδιαστεί- για την Κύπρο.
Λόγια που, όποτε τα σκέφτομαι, μία και μόνο λέξη έρχεται στα χείλη μου. Μια λέξη που βασανίζει όλους εμάς, που βασανίζει, 46 χρόνια τώρα, εκατομμύρια Έλληνες και Κυπρίους:
«Γιατί;» Μου είχε πει ο Σωτήρης Κοντογιάννης, άριστος και ικανός διοικητής και αεροπόρος, υπό την αρχηγία του οποίου η αποστολή, που δεν έγινε τελικά, θα είχε αλλάξει την Ιστορία και τη μοίρα της Κύπρου και της Ελλάδος:
«Προσωπικά, θέλω να πιστεύω ότι, εάν γινόταν εγκαίρως η προγραμματισμένη και συντονισμένη αποδέσμευση των 12 F-84F και μιας δικής μας τετράδας F-4F για κάλυψη, κατά τις κρίσιμες ημέρες της απόβασης στην Κυρήνεια, που στην πραγματικότητα επρόκειτο για αποβίβαση, τότε το αποτέλεσμα και οι εξελίξεις, πάντα κατά τη γνώμη μου, θα ήταν διαφορετικά! Τελικά, δεν γνωρίζω πότε θα απαντηθεί το ερώτημα ‘‘Γιατί δεν εφαρμόσθηκαν τα τότε υφιστάμενα σχέδια;”.
Σίγουρα, ένα είναι βέβαιο: Η ευθύνη της απάντησης δεν ανήκει στην Πολεμική Αεροπορία. Η Πολεμική μας Αεροπορία ήταν εξοπλισμένη, αποφασισμένη και είχε σε ετοιμότητα το 100% της δυνάμεώς της. Συνεπώς, η απάντηση σε αυτό το κρίσιμο, αλλά και ιστορικό ερώτημα αποτελεί ευθύνη άλλων κλιμακίων εξουσίας και λήψεως αποφάσεων, υψηλότερων από εκείνο της Πολεμικής Αεροπορίας!»
Ας θυμηθούμε τα λόγια ενός από τους πιλότους που δεν αφέθηκαν να λιανίσουν τον εχθρό:
«Γιατί δεν μας άφησαν να πολεμήσουμε; Γιατί δεν πετάξαμε στην Κύπρο; Γιατί μας καθήλωσαν στο έδαφος; Αυτό το βάρος φέρουμε ισοβίως όσοι θα συμμετείχαμε τότε στην αποστολή εκείνη, γιατί είχαμε τέτοια οργή, τέτοια αποφασιστικότητα και τέτοια όπλα, που θα την εκπληρώναμε στο ακέραιο, καταστρέφοντας ολοσχερούς όλη την αποβατική δύναμη, που ήταν ήδη καθηλωμένη στη βόρεια ακτή από τα λιανοντούφεκα των ανεπαρκούς εξοπλισμένων και ασυντόνιστων από το κέντρο, αλλά ηρωικών ελληνοκυπριακών δυνάμεων»…
Η ΑΚΙΣ