Η Ελληνική Ψυχή παραμένει ίδια και αναλλοίωτη, έτοιμη να δηλώσει «παρούσα» στο σάλπισμα των μεγάλων στιγμών της Ιστορίας
Μελετώντας κάποιος την ελληνική Ιστορία θα βρει, πέρα από εμφύλιες; διαμάχες και περιόδους παρακμής, και στιγμές μεγαλείου.
Πέρα από τα ύψιστα επιτεύγματα στον πολιτισμό, που άνοιξαν δρόμους για την ανθρωπότητα, υπήρξαν και πράξεις που. σημάδεψαν την ελληνική και την παγκόσμια Ιστορία. Με δέος στέκονται όλοι μπροστά στις Θερμοπύλες, στους τελευταίους μαχητές της Πόλης, στους υπερασπιστές του Μεσολογγίου, στις γυναίκες της Νάουσας αλλά και στον ηρωικό αγώνα των Ελλήνων το 1940 στα παγωμένα βουνά της Ηπείρου, όπου νίκησαν τον ιταλικό στρατό.
Η αξία του έπους του 1940 δεν έγκειται στο γεγονός ότι νίκησαν οι Έλληνες, αλλά στο ότι σε μια εποχή που οι δυνάμεις του ολοκληρωτισμού είχαν ισοπεδώσει την Ευρώπη ο Ελληνισμός τόλμησε και σαν ένας άνθρωπος, από τον πρωθυπουργό I. Μεταξά έως τον τελευταίο Έλληνα, είπε ένα βροντερό «ΟΧΙ», χωρίς να λογαριάσει συσχετισμούς δυνάμεων και πιθανότητες νίκης η ήττας.
Μελετητές σε παγκόσμιο επίπεδο θαυμάζουν τα επιτεύγματα των Ελλήνων στον πολιτισμό, αλλά στέκονται επίσης με θαυμασμό μπροστά στους υπερασπιστές των Θερμοπυλών και αναρωτιούνται τι άνθρωποι ήταν αυτοί, ποια ιδεώδη τούς έκαναν να φέρονται σαν υπεράνθρωποι. Ήταν τα ίδια ιδεώδη που οδήγησαν τον Ελληνισμό στις 28/10/1940 να πει ένα βροντερό «ΟΧΙ» στους Ιταλούς.
Οι άνθρωποι που συμμετείχαν σε αυτόν τον αγώνα στα παγωμένα βουνά της Ηπείρου ήταν πρόσωπα που γνωρίσαμε, ήταν οι παππούδες μας, άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Αυτοί οι σεμνοί και ταπεινοί άνθρωποι απέδειξαν ότι η ελληνική ψυχή παραμένει ίδια.
Αυτή η ψυχή διαπνέεται από το φιλότιμο και είναι έτοιμη να δώσει το «παρών» στο σάλπισμα των μεγάλων στιγμών της Ιστορίας, πάντα όρθια και πάντα αγονάτιστη, έτοιμη να αγωνιστεί με συνείδηση της Ιστορίας, αρκεί τη δεδομένη στιγμή να υπάρχει πραγματική ηγεσία, με συνείδηση της ιστορικής αποστολής της. Οι πραγματικές ηγεσίες μένουν στην Ιστορία με πράξεις, και όχι με λόγια.
Τέτοια ηγεσία είχε ο Ελληνισμός το 1912, με πρωθυπουργό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που μιλώντας στις 5/10/1912 στα πληρώματα των πλοίων στο Φάληρο τους είπε ότι «δεν ζητώ να αποθάνητε υπέρ πατρίδας. Αυτό είναι το ολιγώτερο. Η πατρίς αξιοί να νικήσετε», και νίκησαν και διπλασιάστηκε σε μερικές εβδομάδες η Ελλάδα…
Τέτοια ηγεσία υπήρχε και το 1940 με τον Ι. Μεταξά, που μπορεί να ήταν δικτάτορας, αλλά με το ιστορικό «ΟΧΙ» ένωσε τους Έλληνες και νίκησαν, αποδεικνύοντας πως με τη φλόγα της ψυχής όλα είναι κατορθωτά.
Αυτές τις μέρες ο Ελληνισμός γιορτάζει την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον Ελληνικό Στρατό στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο και γιορτάζει επίσης την επέτειο του ιστορικού «ΟΧΙ» στις 28/10/1940.
Στη σημερινή δύσκολη περίοδο, που ο Ελληνισμός αντιμετωπίζει και στην Ελλάδα και στην Κύπρο την προκλητική επιθετικότητα της Τουρκίας, πρέπει να ενστερνιστούμε τα μηνύματα που μας στέλνουν αυτοί που αγωνίστηκαν το 1912 και το 1940.
Το πρώτο μήνυμα είναι ότι στην ιστορία των εθνών 1+1 δεν κάνει πάντα 2, αλλά μπορεί να κάνει και 3, γιατί όποιος έχει φλόγα στην ψυχή, όραμα και πίστη μπορεί να νικήσει και πολύ ισχυρότερους αντιπάλους.
Το δεύτερο μήνυμα είναι ότι οι διαχρονικές αρχές και αξίες του Ελληνισμού είναι το θαυματουργό φάρμακο που μεταμορφώνει απλούς πολίτες σε ήρωες.
Το τρίτο μήνυμα είναι η αναγκαιότητα και η αποτελεσματικότητα της εθνικής ομοψυχίας. Το 1912 υπήρχε ενότητα του Ελληνισμού, με πρωθυπουργό τον Ελευθέριο Βενιζέλο και αρχιστράτηγο τον διάδοχο Κωνσταντίνο, και έγινε το θαύμα. Η ίδια ενότητα υπήρξε και το 1940, γιατί δίπλα στον I. Μεταξά συμπαρατάχθηκε ακόμη και ο φυλακισμένος αρχηγός του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδης, και το «ΟΧΙ» που είπε ο Μεταξάς απηχούσε το συναίσθημα όλων των Ελλήνων!
Το τέταρτο μήνυμα είναι ότι ο Ελληνισμός μεγαλουργεί όταν υπάρχουν ηγεσίες που εμπνέουν, ηγεσίες που έχουν συνείδηση της ιστορικής αποστολής τους και συνεγείρουν τους πολίτες με το παράδειγμά τους – γι’ αυτό άλλωστε στον Βαλκανικό Πόλεμο του 1912 τα δύο παιδιά του Ελ. Βενιζέλου αγωνίζονταν στην πρώτη γραμμή, στο μέτωπο.

Σήμερα ο εξ Ανατολών γείτονας μας, έχοντας αυτοκρατορικά όνειρα, εκδηλώνει καθημερινά τάσεις επεκτατισμού, παραβιάζοντας διεθνείς συνθήκες και αρχές. Οι στρατιώτες του 1940 και των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-1913 μάς υπενθυμίζουν ότι υπάρχουν αξίες και ιδανικά για τα οποία δεν πρέπει να συμβιβαζόμαστε.
Υπενθυμίζουν ότι οφείλουμε να αγωνιζόμαστε για την πατρίδα, την οποία δεν πρέπει να παραδώσουμε μικρότερη στις επόμενες γενιές, και ότι κανένα κομμάτι Ελληνισμού δεν κείται μακράν.
Ήρθε η ώρα που πρέπει “εμείς οι απλοί πολίτες να μπολιάσουμε με τη φλόγα της ψυχής μας τη με ευρεία έννοια ηγεσία (πολιτική, πνευματική και οικονομική) της χώρας, υπενθυμίζοντας της την ιστορική αποστολή της και ότι οφείλει να λειτουργεί ηγετικά και με ομοψυχία, τονώνοντας το εθνικό φρόνημα για να έχει ισχυρή αποτρεπτική ισχύ η χώρα αλλά και για να μπορεί την κρίσιμη ώρα να λέει το «ΟΧΙ» όταν πρέπει.
Δημήτρης Γαρουφάς
Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης