Τι περιλαμβάνει ο Εκλογικός Νόμος για την Αυτοδιοίκηση – Μειώνεται έως 30% ο αριθμός των Δημοτικών Συμβούλων – Έρχεται την Πέμπτη στο Υπουργικό Συμβούλιο
Στο Υπουργικό Συμβούλιο την προσεχή Πέμπτη έρχεται το νομοσχέδιο του νέου υπουργού Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη, και του αναπληρωτή υπουργού, Στέλιου Πέτσα (με πολύμηνη επεξεργασία από τον πρώην υφυπουργό Εσωτερικών Θεόδωρο Λιβάνιο και το επιτελείο του), για τις εκλογές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η διαφορά, βέβαια, με αυτό των βουλευτικών, που θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές, είναι ότι εν προκειμένω αρκεί η πλειοψηφία των 151 βουλευτών για να περάσει και να ισχύσει από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023.
«Αποτελεί δέσμευσή μας να αλλάξουμε το σύστημα της απλής αναλογικής, για να ευθυγραμμίζεται με καλύτερο τρόπο η βούληση των δημοτών με τις πλειοψηφίες στα Δημοτικά Συμβούλια», δήλωσε προ ημερών ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το υπουργείο Εσωτερικών. Το τελικό προσχέδιο είναι ‘ακόμη υπό επεξεργασία, ώστε να είναι έτοιμο την Πέμπτη, αλλά στις βασικές του προβλέψεις είναι η «αποκατάσταση» της κυβερνησιμότητας και στους δύο βαθμούς της Αυτοδιοίκησης.
Έτσι, αναμένεται να περιλαμβάνεται η δυνατότητα εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών από τον πρώτο γύρο, με ποσοστό 42%, αντί της απόλυτης πλειοψηφίας του 50%. «Οταν κάποιος εκλέγεται πρωθυπουργός με 40%, γιατί να μην εκλέγεται και δήμαρχος;», είναι μια βασική επιχειρηματολογία.
Υπενθυμίζουμε ότι το 2006 είχε νομοθετηθεί για πρώτη φορά ρύθμιση βάσει της οποίας δήμαρχοι και περιφερειάρχες εκλέγονταν όσοι συγκέντρωναν κατ’ ελάχιστο ποσοστό 42%.
Ωστόσο, θα μπει πιθανότατα μια «δικλίδα»; η διαφορά του πρώτου υποψήφιου δημάρχου ή περιφερειάρχη με τον δεύτερο να είναι τουλάχιστον 5%.
Μόνο, δηλαδή, με 42% και πέντε μονάδες διαφορά από τον επόμενο θα εκλέγεται δήμαρχος και περιφερειάρχης από τον πρώτο γύρο, αλλιώς θα περνάνε οι δύο επικρατέστεροι στον δεύτερο.
Σημαντικές τομές προβλέπεται εξάλλου να γίνουν στον τρόπο λειτουργίας των δημοτικών και των περιφερειακών συμβουλίων, αλλά και στην ίδια τη σύνθεσή τους.
Ο αριθμός των συμβούλων θα μειωθεί, σε ορισμένες περιπτώσεις (ανάλογα με τον πληθυσμό του δήμου ή της περιφέρειας, δηλαδή), ακόμα και κατά 30%.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στις τελευταίες εκλογές υπήρχαν σε όλη την επικράτεια 69.821 υποψήφιοι δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι και 7.668 υποψήφιοι περιφερειάρχες και περιφερειακοί σύμβουλοι!
Με τη μεταρρύθμιση που σχεδιάζει το αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών σε συνεννόηση με το πρωθυπουργικό γραφείο, κάθε εκλεγμένος δήμαρχος και περιφερειάρχης θα έχει και πάλι την πλειοψηφία στο Συμβούλιο, λιγότερο ωστόσο διευρυμένη σε σχέση με το παρελθόν.
Έτσι, η απλή αναλογική στην Αυτοδιοίκηση θα έχει εφαρμοστεί για πρώτη και τελευταία φορά το 2019. Ο δε αριθμός των συμβούλων που εκλέγει ο δήμαρχος θα εξαρτάται και από το ποσοστό που λαμβάνει ο συνδυασμός του.
Θα αυξάνεται δηλαδή κλιμακωτά ανάλογα με το ποσοστό, στη βάση του μοντέλου που υιοθετεί ο νέος εκλογικός νόμος για τις εθνικές εκλογές. Παράλληλα, στο πρότυπο των εθνικών εκλογών, που ορίζει εκλογικό «κατώφλι» για τη Βουλή, θα θεσπιστεί ελάχιστο όριο 3% για να μπορεί ένας συνδυασμός να εκλέξει δημοτικούς συμβούλους και να συμμετέχει, έτσι, στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου αυτού, που αναμένεται τον Φεβρουάριο, θα ξεκινήσει η επεξεργασία του νέου εκλογικού συστήματος για τις ευρωεκλογές, με δύο βασικές επιλογές να είναι στο τραπέζι: επαναφορά της λίστας ή διατήρηση του σταυρού -που καθιερώθηκε πρώτη φορά το 2014-, αλλά με σπάσιμο της χώρας σε πέντε μεγάλες περιφέρειες.
Κώστας Παπαχλιμίντζου
