Σε εξέλιξη κινήσεις «αποκαθήλωσης» του Ρ.Τ. Ερντογάν, που θέλει να διατηρήσει την εξουσία, σαν οικογενειακή επιχείρηση – Ποιος θα τον διαδεχθεί;
Όταν μεγάλα ΜΜΕ όπως το NationalInterestκαι αναλυτές σαν τον Μ.Ρούμπιν ανεβάζουν τέτοια άρθρα, τότε υπάρχει παρασκήνιο.
Ο γνωστός Αμερικανός πρώην αξιωματούχος γράφει για την επόμενη ημέρα στη Τουρκία και για το ποιος θα διαδεχθεί τον Ερντογάν!
Αναλυτικά:
”Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σηματοδότησε το 18ο έτος του στην εξουσία σήμερα. Όταν κέρδισε τις κοινοβουλευτικές εκλογές και στη συνέχεια ανέλαβε την πρωθυπουργία, ήταν ένας μεσήλικας πρώην δήμαρχος που απέφυγε τις υπερβολές του ισλαμικού του παρελθόντος και υποσχέθηκε να είναι μεταρρυθμιστής και γεφυροποιός των διαφορών.Αποδείχθηκε ότι δεν ήταν ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Αντί να μεταρρυθμίσει και να βελτιώσει την Δημοκρατία στην Τουρκία, αυτός επέκτεινε τις φυλακές της χώρας για να φιλοξενήσει όσους διαφωνούσαν μαζί του, προβαίνοντας σε συνεχείς εκκαθαρίσεις.
Ίσως το μόνο πράγμα στο οποίο μπορούν να συμφωνήσουν οι υποστηρικτές και οι επικριτές του Ερντογάν, είναι ότι ο ”γηράσκων αυτοκράτορας”, ήταν ο πιο σημαντικός ηγέτης της Τουρκίας από τότε που ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ίδρυσε τη σύγχρονη δημοκρατία πριν από έναν αιώνα.
Κανείς δεν ξέρει πώς θα τελειώσει η ”βασιλεία” του Ερντογάν, πόσο μάλλον που θα θαφτεί, αλλά εκείνο που είναι σημαντικότερο είναι να δούμε ποια πορεία μπορεί να πάρει η Τουρκία μετά τον Ερντογάν.
Υπάρχει η ελπίδα, τουλάχιστον μεταξύ ορισμένων στο ΥΠΕΞ της Τουρκίας, ότι η χώρα θα επιστρέψει στο status quo ante μετά τον Ερντογάν. Αυτό είναι αφελές.
Ο πληθυσμός της Τουρκίας έχει αυξηθεί σχεδόν 20 εκατομμύρια από τότε που ο Ερντογάν ανέλαβε την εξουσία. Σχεδόν ο ίδιος αριθμός Τούρκων είχαν λάβει το σύνολο της βασικής εκπαίδευσης στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών επί θητείας του. Άλλα 13 εκατομμύρια περίπου είχαν λάβει το μεγαλύτερο μέρος της μετα-δημοτικής τους εκπαίδευσης υπό τον Ερντογάν.
Η ίδια δυναμική υπήρξε και στον κάποτε κοσμικό στρατό της Τουρκίας. Οι προοπτικές μεταξύ των στρατιωτικών αξιωματικών της Τουρκίας σήμερα είναι πολύ λιγότερο κοινές, με τους Ευρωπαίους ομολόγους τους και πολύ περισσότερο με τους Πακιστανούς.
Η επιθυμία του Ερντογάν φαίνεται να είναι η διατήρηση της ηγεσίας στην οικογένειά του. Σε αυτό, μοιάζει με τον τέως Σύριο Πρόεδρο Χαφέζ αλ-Άσαντ, ο οποίος τοποθέτησε για διάδοχο του τον γιό του Μπασάρ, αφού ο μεγαλύτερος γιος του και ο κληρονόμος του, ο Μπάσελ πέθανε σε δυστύχημα.
Hδιατήρηση της Τουρκίας ως οικογενειακής επιχείρησης Ερντογάν μπορεί να λέγεται εύκολα αλλά γίνεται δύσκολα.
Ενώ το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ήταν το όχημα που ώθησε τον Ερντογάν στην εξουσία, αυτός το έβαλε στην άκρη για να προωθήσει την οικογένεια του.
Για χρόνια, φαίνεται ότι ο BeratAlbayrak, σύζυγος της μεγαλύτερης κόρης του Erdoğan, Esra, ήταν η επιλογή του Erdoğanνα τον διαδεχθεί. Ο Ερντογάν προήγαγε τον μη ειδικευμένο γαμπρό του πρώτα να γίνει υπουργός Ενέργειας ,όπου επιδίωκε να επωφεληθεί από το πετρέλαιο του Ισλαμικού Κράτους και στη συνέχεια να γίνει Υπουργός Οικονομικών όπου οι επενδυτές αμφισβήτησαν την ικανότητά του.
Τον Νοέμβριο του 2020, οAlbayrakπαραιτήθηκε απότομα, λόγω της πτώσης της αξίας του τουρκικού νομίσματος.
Ενώ μερικοί Τούρκοι επισημαίνουν το δράμα στην οικογένεια – μια φημολογούμενη υπόθεση κατά την οποία ο Ερντογάν φέρεται να έσπασε τη μύτη του Μπεράτ – άλλοι υποδηλώνουν ότι με την οικονομική καταστροφή να αναδύεται, ο Ερντογάν απομάκρυνε τον Μπεράτ, για να τον προστατεύσει από την άμεση ευθύνη.
Ο Ερντογάν είναι επίσης απίθανο να εγκαταλείψει τον Μπεράτ, αν δεν είναι σε θέση να τον αντικαταστήσει ο γιός του. Σε τελική ανάλυση, αν δεν τον διαδεχθεί μέλος της οικογένειας του, ο Ερντογάν θα διακινδυνεύσει να επιτρέψει στους διαδόχους του να ανακτήσουν την οικογενειακή περιουσία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων που συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Ενώ ο Ερντογάν είναι δυνατός όσο είναι ζωντανός, οι συνεργάτες του αισθάνονται ότι θα εξαφανιστούν μετά το θάνατό του. Εδώ, η ιστορία είναι ένας οδηγός.
Με εξαίρεση το Atatürkκαι το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του (CHP), τα πολιτικά κόμματα που οι Τούρκοι ηγέτες χρησιμοποιούσαν για να εδραιώσουν την εξουσία δεν επέζησαν από τους θανάτους τους. Το Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Adnan Menderes κυριάρχησε στην Τουρκία από το 1950-1960, αλλά διαλύθηκε αμέσως μετά την απομάκρυνσή του και την εκτέλεση του. Ομοίως, το κόμμα της μητέρας πατρίδας του Πρωθυπουργού Turgut Özal δεν επέζησε πολύ μετά το θάνατό του το 1993.
Αυτό υποδηλώνει ότι το AKPπιθανότατα θα διασπαστεί με τα πιο εξέχοντα στελέχη του να σχηματίσουν τα δικά τους πολιτικά κόμματα. Πράγματι, αυτό έχει ήδη ξεκινήσει.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλί Μπαμπατσάν χωρίστηκαν και οι δύο από το AKPγια να σχηματίσουν τα δικά τους κόμματα. Ο Μπαμπατσάν έχει γενικά θετική φήμη μεταξύ των Τούρκων για τις καλές οικονομικές γνώσεις του και τα διπλωματικά του προσόντα
Ο Νταβούτογλου, εν τω μεταξύ, ήταν ο διανοούμενος νονός των νεο-οθωμανικών πολιτικών που προσπάθησε να εφαρμόσει ο Ερντογάν. Είναι επίσης ίσως ο πιο εξέχων Τούρκος που συνδέεται με τον εξόριστο κληρικό FethullahGülen, του οποίου τη σύλληψη ο Ερντογάν δεν έχει ακόμη διατάξει, αν και ο Ερντογάν επιδίωξε να ταπεινώσει τον Νταβούτογλου.
Μερικές φορές αναφέρεται το όνομα του πρώην προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ, αλλά σε προσωπικό επίπεδο, είναι πολύ δειλός για να επιβιώσει στην τραχιά και τουρκική πολιτική σφαίρα χωρίς τον Ερντογάν να τον προστατεύσει.
Η κατάρρευση του AKPμπορεί να ανοίξει την πόρτα στο CHP. Ο MansurYavaş, ο οποίος κέρδισε τη δημαρχία της Άγκυρας το 2019, έχει δει την δημοτικότητά του να ανεβαίνει στα ύψη καθώς κάνει κοινές μεταρρυθμίσεις και βελτιώσεις.
Μπορεί ωστόσο να μην είναι ο μόνος δήμαρχος που θα αναζητήσει θέση στο προεδρικό παλάτι. Ο Ekremİmamoğluκέρδισε τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης όχι μία φορά αλλά δύο φορές, μετά την ακύρωση των αρχικών εκλογών από τον Erdoğan.
Ο Ιğmamoğluκέρδισε σε δημοτικότητα την πιο αριστοκρατική περιοχή της Τουρκίας – μια περιοχή που κάποτε κατείχε ο ίδιος ο Ερντογάν – τον θέτει επίσης σε θέση να κερδίσει τον έλεγχο της εξουσίας μετά τον θάνατο, ή την εκδίωξη του Ερντογάν.
Η μόνη βεβαιότητα είναι ότι το τέλος της θητείας του Ερντογάν, θα είναι πολύ πιο ξαφνικό από ότι αναμένεται.
