«Ο Θεός υπέγραψε την Λευτεριά της Ελλάδος και δεν παίρνει πίσω την υπογραφή του» έλεγε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης – Διακόσια χρόνια μετά υποκλινόμαστε όλοι μπροστά στους Αγώνες και της Θυσίες των Ηρώων του 1821 – Αιωνία η Μνήμη τους και η άφθαστη Δόξα τους…
Καθώςδιανύουμε πλέον το 200στό έτος από την έκρηξη του μεγάλου Εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα και πλησιάζουμε την 25η Μαρτίου, η μέρα του διπλού εορτασμού, του Γένους και της Πίστεως, είναι χρέος μας να στρέψουμε την σκέψη μας σ’ Εκείνους, που απέδειξαν στην εμβρόντητη οικουμένη ότι «η μεγαλοσύνη των εθνών δεν μετριέται με το στρέμμα. Με της καρδίας το πύρωμα μετριέται και με το αίμα»…
Οι επιγραμματικοί στίχοι του Κωστή Παλαμά αποδίδουν συγκλονιστικά την τιτάνια και νικηφόρο πάλη των Ελλήνων κατά τής οθωμανικής βαρβαρότητας, «για της Πατρίδας την Ελευθερία και του Χριστού την Πίστη την Αγία».
Και συμπληρώνουν ιδανικά την εικόνα που ιχνογραφεί η αξεπέραστη πένα του Διονυσίου Σολωμού: «Ώ! τριακόσιοι! Σηκωθήτε και ξανάλθετε σ’ εμάς, τα παιδιά σας θελ’ ιδήτε πόσο μοιάζουνε με σάς».
Σημειώνει ο Σπυρίδων Λάμπρος αντί επιλόγου στην «Ιστορία της Ελλάδος»: «Το ελληνικό έθνος δεν ήτο προωρισμένον εις θάνατον. “Έν αγωνιώδει νεκροφανεία τεσσάρων σχεδόν αιώνων, αριθμουμένων συλλήβδην από της πτώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, ηδυνήθη να συγκρατήση τα πάτρια αγαθά, την θρησκείαν, την γλώσσαν, και τον έρωτα της ελευθερίας.
Επ’ αυτών δε ερειδόμενοι οι Έλληνες και δι’ αυτών ενισχυόμενοι, ηδυνήθησαν να παρασκευάσωσιν εαυτούς δια την νέαν αναγέννησιν, προς νέον στάδιον εθνικού βίου.
Και τα δεινά τής δουλείας τους πολλάκις διά των αιώνων διαστάντας ήνωσαν θαυμασίως, διά τών κοινών παθημάτων και των κοινών πόθων, εν τελείρ συνειδήσει της εθνικής ενότητος, ήτις έδωκεν εις τους τυραννουμένους την δύναμιν της εθελοθυσίας και το μένος του μαρτυρίου…».
Ο Ρήγας με τον «Θούριο» του ρίχνει τους σπόρους που παρά τον μαρτυρικό θάνατό του καρπίζουν και θεριεύουν στην ψυχή του Ελληνισμού. Ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Γιάννενα, ο Νικόλαος Σκουφάς από την Άρτα και ο Εμμανουήλ Ξάνθος από την Πάτμο, «ανήμερα του Σταυρού» (στις 14 Σεπτεμβρίου 1814), αποφασίζουν να οργανώσουν τον ξεσηκωμό και να μεταδώσουν την φλόγα του σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Πρόθυμοι και σαν έτοιμοι από καιρό οι Έλληνες σπεύδουν να δώσουν τον φοβερό όρκο των Φιλικών:
«… Ορκίζομαι, ότι θέλω τρέφει εις την καρδίαν μου αδιάλλακτον μίσος εναντίον των τυράννων της πατρίδος μου, οπαδών και των ομοφρόνων με τούτους. Θέλω ενεργείν κατά πάντα τρόπον προς βλάβην και αυτόν τον παντελή όλεθρόν των, όταν η περίστασις το συγχωρήση “I…] Ορκίζομαι εις σέ, ώ ιερά πλην τρισάθλια πατρίς, ορκίζομαι εις τούς πολυχρονίους βασάνους Σου, ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα, τα όποια τόσους αιώνας έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα Σου, είς τα ίδια μου δάκρυα, χυνόμενα κατά ταύτην την στιγμήν, και εις την μέλλουσαν ελευθερίαν των ομογενών μου, ότι αφιερώνομαι όλως εις Σέ, Εις το εξής Σύ θέλεις είσαι η αιτία και ο σκοπός των διαλογισμών μου.
Το όνομά Σου ο οδηγός των πράξεών μου και η ευτυχία Σου ή ανταμοιβή των κόπων μου.
Η θεία δικαιοσύνη ας εξαντλήση επάνω εις τη “κεφαλήν μου όλους τούς κεραυνούς της, το όνομά μου να είναι εις αποστροφήν, και το υποκείμενόν μου το αντικείμενον της κατάρας και του αναθέματος των Ομογενών μου, αν ίσως λησμονήσω εις μίαν-στιγμήν τας δυστυχίας των και δεν εκπληρώσω το χρέος μου…».
Πρώτος μεταξύ των πρώτων λαμβάνει το μήνυμα ό μαρτυρικός Αλέξανδρος Υψηλάντης. Στις 24 Φεβρουάριου 1821 κηρύσσει την Επανάσταση στο Ιάσιο εκδίδοντας προκήρυξη με πρόταγμα «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» και βροντοφωνάζει:
«…Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτον Ζυγόν, να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέληνον να υψώσωμεν το σημείον, δι’ ού πάντοτε νικώμεν! λέγω τον Σταυρόν, και ούτω να εκδικήσωμεν την Πατρίδα, και την ‘Ορθόδοξον ημών Πίσπν από την άσεβή των άσεβών Καταφρόνησιν. […] Ας καλέσωμεν λοιπόν έκ νέου, ω Ανδρείοι και μεγαλόψυχοι Έλληνες, την ελευθερίαν εις την κλασικήν γην της Ελλάδος!
Άς συγκροτήσωμεν μάχην μεταξύ του Μαραθώνος και των Θερμοπυλών! Άς πολεμήσωμεν εις τους τάφους των Πατέρων μας, οι οποίοι, δια να μας αφήσωσιν ελευθέρους, επολέμησαν και απέθανον εκεί!…».
Στις 25 Μαρτίου ο Υψηλάντης μπαίνει στο Βουκουρέστι, καθιστώντας έτσι εμπράκτως την ημέρα του Ευαγγελισμού ως την συμβολική ημέρα έναρξης της Επανάστασης, που ο ίδιος την είχε προσχεδιάσει, όπως μάς διαβεβαιώνει ο Γέρος του Μόριά: «Εις τας 20 με ήλθαν γράμματα από τον Υψηλάντη δια να είμαι έτοιμος, καθώς και όλοι οι ειδικοί μας. 25 Μαρτίου ήτον η ημέρα της γενικής επαναστάσεως».,.
Εν τω μεταξύ, στις 17 Μαρτίου, υψώνουν την σημαία της επανάστασης ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και οι Μανιάτες στην Τσίμοβα (σημερινή Αρεόπολη), ταυτόχρονα σχεδόν ξεσηκώνονται τα Καλαβρυτοχώρια και η Βοστίστα (σημερινό Αίγιο) και στις 23 Μαρτίου απελευθερώνεται η Καλαμάτα. Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης “απευθύνει από το «Σπαρτιατικό στρατόπεδο» την «Προειδοποίησιν εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς», με την οποία διακηρύσσει την απόφαση των Ελλήνων να αποτινάξουν «τον ανυπόφορο ζυγό της οθωμανικής τυραννίας» καθώς «τώρα… η γλώσσα μας μεγαλοφώνως φωνάζει και κάμνει να αντηχεί ο αήρ το γλυκύτατον όνομα τής ελευθερίας. Εν ενί λόγω απεφασίσαμεν, ή να ελευθερωθώμεν, ή να αποθάνωμεν…».
Στις 10 Απριλίου, ανήμερα το Πάσχα, απαγχονίζεται από τον μανιασμένο όχλο στην Πόλη ο Εθνομάρτυρας Γρηγόριος Ε’, για τον όποιο η φωνή του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη μας θυμίζει με δέος: «Μή λησμονείτε το σχοινί, παιδιά, του Πατριάρχη!»… Δύο εβδομάδες ’’αργότερα ακολουθεί η μαρτυρική θυσία του Αθανασίου Διάκου στην Αλαμάνα… Και στις 7 Ιουνίου στο Δραγατσάνι ποτίζουν το δένδρο της ελευθερίας τα άδολα νιάτα το Ιερού Λόχου, για τα οποία ο Ανδρέας Κάλβος άφιέρωσε ένα από τα συγκινητικότερα ποιήματά του:
«Ας μή βρέξει ποτέ το σύννεφον και ο άνεμος σκληρός ας μή σκορπίση το χώμα το μακάριον που σας σκεπάζει»…
Αλλά πιά η Ιστορία είχε πάρει τον δρόμο της… «Ο Θεός υπέγραψε τη λευτεριά της Ελλάδος και δεν παίρνει πίσω την υπογραφή του» έλεγε ό Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, που, πολύ αργότερα, σε μια ομιλία του στην Πνύκα (Νοέμβριος 1838) προς τους νέους της Πατρίδας, εξήγησε το θαύμα του ’21:«. ..ως μία βροχή, έπεσε εις όλους μας ή επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και οι κληρικοί, και οι προεστοί, και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευμένοι, και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό, και εκάμαμε την Επανάσταση».
Αιωνία η μνήμη Τους και άφθαστη ή δόξα Τους..
Διονύσης Καραχάλιος
Δικηγόρος
