Μαζί με την πρώην Οικουμενικό Πατριάρχη Κων/πολως, απαγχονίσθηκαν στις 18 Απριλίου 1821, άλλοι τριάντα (30) Ιερωμένοι και Προύχοντες της Αδριανουπόλεως – Το Φιρμάνι του Σουλτάνου
Με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, γνωστή είναι η λυσσώδης θηριωδία του σουλτάνου, εναντίον των υποδούλων
Ελλήνων και ιδίως εναντίον ιερωμένων.
Γνωστός ο απαγχονισμός του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε., αλλά μετά απ’ αυτόν ακολούθησαν και άλλοι υψηλόβαθμοι ιερωμένοι.
* Λιγότερο γνωστή είναι στους εκτός Θράκης ο απαγχονισμός και του Θράκα, πρώην Οικουμενικού Πατριάρχη Κύριλλου του ΣΤ., που λίγες μέρες αργότερα είχε την ίδια μεταχείριση ,ως ο Γρηγόριος ο ΣΤ.
* Ο Κύριλλος, γεννήθηκε στην Αδριανούπολη το 1769. Υπήρξε από τους πλέον μορφωμένους ιεράρχες. Λέγεται ότι ήταν μυστικοσύμβουλος της Φιλικής Εταιρείας.
Πατριάρχης έγινε το 1813 και την 18-12-1818 παραιτήθηκε κατόπιν σουλτανικών πιέσεων και εφησύχαζε στην ιδιαιτέρα του πατρίδα την Αδριανούπολη.
*Με την έναρξη της Επανάστασης ο σουλτάνος συγκέντρωσε πληροφορίες και πείστηκε για την ενεργή και αθόρυβη συμμετοχή του στην προετοιμασία της. Για το λόγο αυτό εξέδωσε ειδικό φιρμάνι και γι’ αυτόν την 18-4-1821 με την εντολή τον άμεσο απαγχονισμό του. Μαζί με αυτόν απαγχονίστηκαν και άλλοι τριάντα ιερωμένοι και προύχοντες της Αδριανούπολης, ως ενεχόμενοι στην επαναστατική κίνηση.
*Τον Κύριλλο τον κρέμασαν από ένα παράθυρο της Μητροπόλεως Αδριανούπολης και στην συνέχεια τον έριξαν στα νερά του ποταμού Έβρου.
*Μετά από λίγες μέρες, το επιπλέον πτώμα του, το εντόπισε ο Αργυρίου Χρήστος από το παρακείμενο χωριό το ΠΥΘΙΟ. Με άκρα μυστικότητα το μετέφερε και το έθαψε στην αυλή του σπιτιού του. Εκεί δημιουργήθηκε ένα μικρό παρεκκλήσι στην μνήμη του, όπου γινόταν μυστικά μνημόσυνα, μέχρι την απελευθέρωση του Έβρου την 14η Μαϊου του 1920.
* Ο Κύριλλος το !993 αγιοκατατάχθηκε και η μνήμη του εορτάζεται
την 18 Απριλίου κάθε χρόνο
** ΔΕΝ θα σας δώσω άλλα στοιχεία, γιατί το κείμενο θα γινόταν εκτενές…όσοι επιθυμούν μπορούν να ανατρέξουν στο διαδίκτυο, για περισσότερα***.
Το φιρμάνι που εντελλόταν τον θάνατο του σας το δίνω με μικρή γλωσσική τροποποίηση της μετάφρασης του.
** ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΝΟΜΑΡΧΗ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ (ΕΝΤΙΡΝΕ) ΔΕΡΒΙΣ μπέη,γιο του Σεχσουβάρ από τους αρχιθυρωρούς της υψηλής μου αυλής, να είναι διαρκή ς η δόξα αυτού.**
“Εσύ που τιμάς την χορεία των ευγενών και δοξασμένων, ο προικισμένος με σπάνιες αρετές και έξοχη μεγαλοψυχία, που ιδιαίτερα αξιώθηκες την μεγάλη ευσπλαχνία του αιώνιου βασιλιά, με την άφιξη του υψηλού αυτού του φιρμανίου, θα γνωρίσεις τα εξής…
*Επειδή εξακριβώθηκε, ότι και ο εκ της εν Κωνσταντινουπόλει (Ιστανμπούλ) Πατριαρχείας των Ρωμαίων απολυθείς και στην Αδριανούπολη (Εντίρνε) εξορισθείς Κύριλλος, ο προκάτοχος του φονευθέντος Πατριάρχη, ενέχεται επίσης στο κίνημα, που προετοιμάστηκε μεταξύ του Ρωμαϊκού έθνους και εδέησε να εξολοθρευτεί και αυτός από προσώπου της γης, για παραδειγματισμό των άλλων, εξέδωσα μυστικά το το Υψηλό αυτό φιρμάνι, που διατάσσει την απαγχόνηση του ειρημένου Κυρίλλου, εντός της Αδριανούπολης (Εντίρνε), με την ενδυμασία που περιβάλλεται (την επίσημη αρχιερατική). Σου το στέλνω αυτό σφραγισμένο με τον ταχυδρόμο του Μεγάλου Βεζύρη, Μουσταφά.
Μόλις λάβεις γνώση του περιεχομένου του, να σπεύσεις να συλλάβεις αυτοπροσώπως τον ειρημένο Κύριλλο και να τον κρεμάσεις μέσα στην Αδριανούπολη, με την ιερατική του περιβολή, χωρίς να δώσεις την ελάχιστη υπόνοια σε κανένα και να ενημερώσεις την Κωνσταντινούπολη (Ιστανμπούλ), την εκτέλεση της διαταγής αυτής.
Φοβού και να απέχεις από αντίθετες πράξεις και πρόσεξε να συμμορφωθείς τελείως προς αυτήν καθ’ όσον είναι ιερή και υποχρεωτική σε όλους.
Έτσι διαβάζετε και το ιερό μου σύμβολο. Πιστεύσατε.
Τέλη Ρετζέπ 1237 ——18-4-1821.******
Κατά την κατάληψη-παρουσία των ελληνικών δυνάμεων το 1921, τέτοια ημέρα τελέστηκε επίσημο μνημόσυνο την Αδριανούπολη στον Μητροπολιτικό Ναό της στην μνήμη του Κυρίλλου του ΣΤ. και των άλλων ιερωμένων και προκρίτων, που πριν 100 ακριβώς χρόνια, τον ακολούθησαν στο μαρτύριο.
Στις 3 Ιουλίου 1927, ο “Προοδευτικός Εκπαιδευτικός Σύλλογος Αδριανούπολης” της Θεσσαλονίκης, που ξαναδημιούργησαν πρόσφυγες από την Αδριανούπολη,ως συνέχεια του ενδόξου συλλόγου της πατρικής γης., τέλεσε μνημόσυνο υπέρ της ανάπαυσης των απαγχονισθέντων τότε Αδριανουπολιτών, μεταξύ των οποίων και ο Μητροπολίτης Δωρόθεος.
Το μνημόσυνο τελέστηκε στον Ι.Ν της Αγίας Σοφίας, χοροστατούντος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης.
Παρέστησαν, ο μέραρχος Βώκος με τον επιτελάρχη του Μπουρδάρα, ο φρούραρχος Τζανακάκης, ο Διευθυντής Αστυνομίας Καλοχριστιανάκης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, που κατέθεσε στεφάνι εκ μέρους του Δήμου στο κενοτάφιο, όλα τα διοικητικά συμβούλια των προσφυγικών οργανώσεων, η παροικία των Αδριανουπολιτών, αντιπρόσωπος της ισραηλίτικης κοινότητας και άπειρο πλήθος.
Στο μέσο του ναού είχε στηθεί το κενοτάφιο και η στρατιωτική μουσική κατά το μνημόσυνο παιάνιζε έξω πένθιμα εμβατήρια. Τιμές απέδιδαν αγήματα στρατού και ναυτικού.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Δ.Μελανίδης, μετά από μικρό λόγο του Βουτηρά, εκφώνησε τον πανηγυρικό και έκανε μία σύντομη εξιστόρηση του έπους του 1821 και τον απαγχονισμό των Οικ. Πατριαρχών Γρηγορίου του Ε. και Κυρίλλου του ΣΤ.
Αυτός διάβασε και το παραπάνω φιρμάνι που διασώθηκε στα αρχεία του ιεροδικαστηρίου της Αδριανούπολης.**************
— Με την ευκαιρία της επετείου αυτής σας καλώ να αναλογιστούμε εκείνες τις δύσκολες πρώτες στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης.
Να θυμηθούμε όλους αυτούς τους εθνομάρτυρες και ιερομάρτυρες, που με το τίμιο αίμα τους πότισαν το δένδρο της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ.
ΟΙ ΘΡΑΚΙΩΤΕΣ, ΟΙ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΑΣ ΑΝΑΨΟΥΝ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΟΣΤΑΣΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟΥΣ ΕΝΑ ΚΕΡΙ ΑΝΑΜΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΘΥΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΤΟΥΣ… ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ.
Χρόνια πολλά στους Αδριανουπολίτες της Ελλάδας και της διασποράς…χρόνια πολλά στο Πύθιο-Έβρου, που το χώμα τους δέχτηκε σε πρώτη ταφή το μαρτυρικό σκήνωμα του ήδη Αγίου ΚΥΡΙΛΛΟΥ του ΣΤ. και προστάτη Αγίου της περιοχής του, χρόνια πολλά σε όλους τους Πυθιώτες.
Υστερόγραφο
—————–
Τμήμα των στοιχείων είναι από την εφημερίδα της Θεσσαλονίκης “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ”.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΥΣΤΡ. ΝΑΖΛΗΣ
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
Αντιπρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού
