Το πρωί της 15 Μαΐου 1920 εισήρχετο στο Σουφλί το 1οΣύνταγμα της Μεραρχίας Σερρών
Πολύ πρωϊ την 15 Μαϊου το 1920, το Σουφλί επεφύλαξε αληθινά μεγαλειώδη υποδοχή στο 1ο σύνταγμα της Μεραρχίας Σερρών. Χιλιάδες λαού ως κύματα κατέβαιναν από διάφορους δρόμους του Σουφλίου και με παρούσες όλες τις αρχές, περίμεναν την άφιξη του δοξασμένου συντάγματος.
Οι ιερείς με τα ιερά τους άμφια, με τον σταυρό και το ευαγγέλιο,τα εξαπτέρυγα,τα σχολεία, οι συντεχνίες και τα σωματεία, με τις σημαίες και τα λάβαρα τους.
Ανυπόμονοι περίμεναν να τον απολαύσουν, να τους καμαρώσουν. Ξέρουν που τους οδηγεί ο ηρωϊκός συνταγματάρχης Μάρκου και έρχονται να τον ζητωκραυγάσουν, να τον ράνουν με λουλούδια και ολόθερμα να του ευχηθούν ” ΚΑΛΩΣ ΟΡΙΣΑΤΕ”.
Οι σάλπιγγες ηχούν, έρχονται, έρχονταιαιαιαιαι…!Η φρουρά που θα απέδιδε τιμές, η Χωροφυλακή, μάταια προσπαθούσε να συγκρατήσει τα ωραία εκείνα πλήθη!!Όλοι ήθελαν να δουν από κοντά, να ρίξουν λουλούδια ,να στεφανώσουν τους ήρωες.
Λίγες στιγμές και… ο στρατός έφθασε, η θύελλα ξέσπασε…ζητωκραυγές, άνθη, δάφνες, στεφάνια, αγκαλιές και φιλιά, καπέλα και μαντήλια στον αέρα…ΠΑΝΖΟΥΡΛΙΣΜΟΣ!!
Οι στρατιώτες προχωρούν σε έδαφος σκεπασμένο πλέον από άνθη .Ολα τα άλογα των αξιωματικών στεφανώνονται με δάφνες.
Ο Μάρκου προχωρεί στο μέσον ανθοβροχής, ασπάζεται τον σταυρό και το ευαγγέλιο, φθάνει στους επισήμους.
Ο Δήμαρχος περιστοιχισμένος από το δημοτικό συμβούλιο και τους πρόκριτους τους προσφωνεί.”Συνταγματάρχα μου, ο λαός του Σουφλίου έξαλλος από ενθουσιασμό, εθνική συγκίνηση και χαρά, που ξεχειλίζει, σας υποδέχεται με δάκρυα στα μάτια και
ανέκφραστη αγαλλίαση και ραντίζει με λουλούδια τους ευσταλείς ελευθερωτές του.
Με απερίγραπτη συγκίνηση μου αναθέτει την τρελή χαρά και την υπέρτατη εθνική ευτυχία, να σας προσφωνήσω το “ως ευπαρέστητε”!!!
Όλη εκείνη η μάζα αναφωνεί,”καλώς μας ήλθατε λεβέντες” και ζητωκραυγές δονούν την ατμόσφαιρα. Η συγκίνηση του Μάρκου και των αξιωματικών του είναι ολοφάνερη.
Με τρεμάμενη φωνή αντιφωνεί τον δήμαρχο.
“Αγαπητέ μου δήμαρχε”, αλλά τα πλήθη τον επευφημούν συνέχεια και κορυφώνουν την συγκίνηση του, που όταν επικράτησε σχετική ησυχία, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη τους, για την υποδοχή και έπλεξε το εγκώμιο των Σουφλιωτών συμπατριωτών του.
Η συγκίνηση κυρίευσε τον τιμημένο στρατιώτη και τον παρασύρει σε δάκρυα. Κλαίει πραγματικά ο Μάρκου από εθνική χαρά και υπερηφάνεια και μαζί του κλαίνε πολλοί αξιωματικοί και πολλοί πολίτες.
Οι μαθήτριες, μαθητές, οι πρόσκοποι, τρελοί από χαρά, πηδούν, τραγουδούν, ζητωκραυγάζουν. Όλοι με σημαιούλες και γαλανόλευκες κορδέλες. Οι μαθήτριες όλες ντυμένες με την θρακιώτικη φορεσιά.
Αξίζει κάθε έπαινος στην διευθύντρια δεσποινίδα Ερμηνία, που κατόρθωσε να τις παρουσιάσει όλες με τάξη και ομοιόμορφη καλλιτεχνική στολή.
Μία μικρούλα, η Ελένη Ιορδανοπούλου, προσφέρει θαυμάσια και πλούσια ανθοδέσμη και απαγγέλλει ποίημα του διευθυντή των σχολών Ευάγγελου Τυρόπουλου.
Ο Μάρκου παίρνει την ανθοδέσμη και ευχαριστεί ,εκ μέρους των συμπολεμιστών του εφέδρων στρατιωτών του 1ου τάγματος της Μεραρχίας Σερρών, προσφέρει στεφάνι ο λεβέντης Γεώργιος Σακελλαρίδης, τραυματίας του Σκρα και της Δοϊράνης.
Ο στρατός, περνώντας κάτω από συνεχείς αψίδες, μπαίνει στην πόλη.
Η διακόσμηση του Σουφλίου τέλεια, οφείλεται στην αισθητική άποψη του Μαγκλή. Εδώ αψίδα “Ζήτω ο Βενιζέλος”, με όλες τις πόλεις , όπου θαυματούργησε και μεγαλούργησε το πνεύμα του αρχηγού.Εκεί “Ζήτω ο Στρατός”, με τις νικηφόρες μάχες, που κατήγαγε εναντίον του εχθρού, αλλού “Ζήτω η Μεγάλη Ελλάδα”, με τους πολιτικούς που μεγαλώνουν την Πατρίδα μας.
Κάτω από επευφημίες, η πομπή φθάνει στην πλατεία, όπου γίνεται η παρέλαση.
Όλοι θαυμάζουν, χειροκροτούν, με άπληστα βλέμματα ροφούν τις εικόνες των αξιωματικών και στρατιωτών,γιατί αξιώθηκαν να δουν Έλληνες στρατιώτες, που έφεραν την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Αμέσως, μετά την παρέλαση,ο Μάρκου ακολουθούμενος από τους αξιωματικούς του συντάγματος του, ο συνταγματάρχης Γαρδίκας με τους αξιωματικούς του 15 συντάγματος, παρέστησαν στην δοξολογία, για την απελευθέρωση του Σουφλίου.
Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου ήταν θαυμάσια διακοσμημένη από τον Μαγκλή, με ελληνικές και συμμαχικές σημαίες σε καλλιτεχνικώτατα συμπλέγματα.
Προσέτρεξαν μυριάδες λαού, μυρμηγκιά, εντός της εκκλησίας και γέμισε η έξω απ’ αυτή πλατεία και οι παρακείμενοι δρόμοι.
Ο Αρχιερατικός επίτροπος Σουφλίου, χαιρέτησε τους ελευθερωτές, με ποιητικές εμπνευσμένες στροφές. Εξήρε την ανδρεία του Στρατού και δόξασε, για την απελευθέρωση της Θράκης.
Ο δήμαρχος Γεώργιος Μπρίκας, προσφώνησε με ζωηρό λόγοτους αξιωματικούς των δύο συνταγμάτων ως εξής.
“Τα δεσμά πέντε αιώνων δουλείας συντρίβονται.Οι επικοί αγώνες των ηρώων του Σκρα και Δοϊράνης, το αίμα που αφειδώς πότισε το δένδρο της ελευθερίας, έλυσαν τους κρίκους της σκλαβιάς. Η Θράκη ελευθερώθηκε, το Σουφλί αποδίδεται πανευτυχές στην αγκαλιά της μητέρας του. Πανευτυχής μέρα, στιγμές εθνικής υπερηφάνειας και υπέρτατης αγαλλίασης. Οι θρύλοι πήραν σάρκα και οστά, τα όνειρα έγιναν πραγματικότητα. Οι προαιώνιοι πόθοι εκπληρώνονται με σύνορα που η γονιμότερη φαντασία δεν μπορούσε να φανταστεί. ΟΙ 3 θάλασσες, που λίκνισαν τα φιλόδοξα όνειρα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων, αναρριπίζονται τώρα από την αύρα της ΘΕΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.
Χαιρετούν με αδελφικό ασπασμό, τους απογόνους εκείνων και οι χαράδρες της Ροδόπης αντηχούν τους θριάμβους των νέων Μαραθωνομάχων. Ο Έβρος ξαναβρίσκει την αρχαία του δόξα και ξαναγυρίζουν οι μέρες, που οι φάλαγγες των βυζαντινών , πέτυχαν ένδοξους θριάμβους στα ήρεμα νάματα του..
Η τριήρης του Οδυσσέα πλέον δεν θα διαπλέει άγνωστους πόντους, η ναυς των Αργοναυτών θα διασχίζει ελληνικές θάλασσες.
Οι πτυχές της κυανόλευκης θα χαιρετούν ελληνικές θάλασσες, που μέχρι χθές στέναζαν κάτω από τα δεσμά της δουλείας.
Είναι πεπρωμένο η Ελληνική Ιδέα να είναι φορέας του πολιτισμού και με τηλαυγείς φάρους να σχίζει τα ερεβώδη σκοτάδια της βάρβαρης ανατολής.
Το πνεύμα των αρχαίων σοφών, ξαναφαίνεται στον σημερινό αρχηγό της φυλής μας, τον μεγ.Βενιζέλο και η ανδρεία των αρχαίων στρατηγών, αναπαρίσταται στους αρχηγούς των στρατευμάτων μας, που νικηφόρα πολέμησαν στο Σκρα, Ραβινέ και την Δοϊράνη…
Οι φάλαγγες του Μ.Αλεξάνδρου ξαναζούν στα στρατεύματα που έχουμε την αγαλλίαση και εθνική υπερηφάνεια να υποδεχόμαστε σήμερα στο Σουφλί μας.
Η μητέρα μας Ελλάδα, χαίρεται την απελευθέρωση των παιδιών της και με ανησυχία προσβλέπει τους άλλους αδελφούς, που απέμειναν. Με θάρρος και ελπίδα βλέπουν τον υπόδουλο ελληνισμό, που στενάζει.
Η πόλη των ονείρων μας είναι εκεί, πολύ κοντά μας πλέον και δεν θ’ αργήσουν τα χρόνια, που πάλι δική μας θα ‘ναι!!
Μπροστά στο μεγαλείου και της εθνικής αποκατάστασης, προσερχόσαστε οι απελευθερωτές, με δάκρυα από χαρά που υπερχειλίζει, αποτίουμε φόρο θαυμασμού και ευγνωμοσύνης προς τους ελευθερωτές μας.
Με πρόσωπα που ακτινοβολούν από αγαλλίαση, διατρανώνουμε την διαβεβαιώση μας, ότι δεν θα ξεχάσουμε ποτέ το μεγάλο αυτό ευτυχές γεγονός και των αγαθών της ελευθερίας που μας προσφέρετε σήμερα.!! Με συναίσθηση για τα θεϊκά αυτά δώρα, θα προσπαθήσουμε να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών των ελευθερωτών μας.
Διατρανώνουμε την απεριόριστη πίστη μας, προς τον αρχηγό της φυλής, που αίσια μας οδήγησε για την εκπλήρωση των πεπραγμένων της και αναφωνώ…” Ζήτω ο στρατός της ελευθερίας Ζήτω ο Βενιζέλος, Ζήτω η Ελλάδα, Ζήτω το Έθνος, Ζήτω η ελεύθερη Θράκη.”
ο Παν. Γαρδίκας,συνταγματάρχης του 15 συντάγματος της Μεραρχίας Ξάνθης, απαντώντας στον δήμαρχο, ευχαρίστησε τους Σουφλίωτες, για την πλέον ένθερμη υποδοχή που έτυχαν απ’ αυτούς τόσο το 1ο σύνταγμα Σερρών , όσο και το 15 της Ξάνθης.
Εξύμνησε τον πατριωτισμό των κατοίκων του Σουφλίου και είπε ότι αν σήμερα ο ελληνικός στρατός , έχει την υπέρτατη ευτυχία να βρίσκεται στην Θράκη, αυτό οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στην εμμονή των Θρακών στα Πάτρια και την ακοίμητη φιλοπατρία τους. Τελειώνοντας με τις επευφημίες του πλήθους, ζητωκραύγασε για την Μεγάλη Ελλάδα, το Έθνος, της ελεύθερης Θράκης.
Μετά την δοξολογία, οι αξιωματικοί των δύο συνταγμάτων, πήγαν στην Λέσχη, όπου νέος ενθουσιασμός τους περίμενε εκεί και νέες εκπλήξεις. Η Λέσχη ήταν στολισμένη με λουλούδια και δάφνες. Ο ιδιοκτήτης της Μόσχος Παπαδόπουλος άξιζε κάθε έπαινο, που κατόρθωσε με την ωραία επίπλωση και διακόσμηση της Λέσχης, να παρουσιάσει ένα κέντρο εφάμιλλο των μεγάλων πόλεων.
Με πολύ χαμόγελο της ευτυχίας χάρη και λεπτή ευγένεια, οι δεσποινίδες Θεοδώρα Μπρίκα, Ελένη Σέντερη, Μαρία Χαραμπάρα και Μαρίκα Κουρτίδη, προσέφεραν αναψυκτικά στους αξιωματικούς.
Προσφώνησε εκεί ο λόγιος γιατρός της πόλης Κωνσταντίνος Κουρτίδης, ένα θαυμάσιο λόγο μεστό εννοιών, καλλιτεχνικό, ιστορικό, εθνικό, κοινωνικό, ενθουσιώδη και πλήρη υψηλών ιδεών.
Επευφημήθηκε ζωηρά α’ όλους τους παρευρισκομένους και ανταπάντησε με λίγα και ζωηρά ο Μάρκου.
Οι πρόσκοποι και εδώ παρόντες, απέδιδαν τιμές στην είσοδο και έκαναν την έναρξη της τελετής με τον εθνικό ύμνο, που όλοι οι παρευρισκόμενοι έβγαλαν τα καπέλα τους και χαιρετούσαν.
Μεγαλοπρέπεια και αίγλη έδωσαν στην γιορτή οι μαθήτριες , με την γραφική φορεσιά τους ,με τους επιτυχείς εθνικούς χορούς, ωραία τραγούδια και επίκαιρους διαλόγους, καταγοήτευσαν τους αξιωματικούς και πολίτες. Χειροκροτήθηκαν ζωηρά και γέμισαν με εθνική φρενίτιδα όλους.
Διακρίθηκαν για την γλυκεία τους φωνή οι δεσποινίδες Σουλτάνα Κούκου και Αικατερίνη Πετρίδου.
Ο πρόσκοπος Λεωνίδας Διάκου, ντυμένος με γραφική φουστανέλα , απήγγειλε ποίημα προς τα ευζωνάκια, με θάρρος και πολλή χάρη.
Η δεξίωση τελείωσε με ωραία προσφώνηση του Κ.Γλύστρα και απάντηση του Μάρκου, που συνεχάρει τους Σουφλιώτες.
Οι συνταγματάρχες με τους αξιωματικούς αποχώρησαν κάτω από ζητωκραυγές, παρέμειναν όμως πολλοί πρόκριτοι και μερικοί αξιωματικοί. Η μπύρα έτρεχε άφθονη. Πρόχειροι δεκαρικοί, εκτοξευόταν απ΄εδώ και απ’ εκεί και οι δεσποινίδες τραγουδούσαν.
Την υποδοχή, παρέλαση, την φρενίτιδα των Σουφλιωτών αποθανάτισε σε κινηματογραφική ταινία ο Ιωσήφ Μ.Χεή, δραστήριος πράκτορας του οίκου Πατέ, που έτυχε να οριστεί στο
Σουφλί για να κινηματογραφήσει τις τοπικές καλλονές του.
Ο Σύλλογος Δεσποινίδων τον ευχαρίστησε ιδιαίτερα. Ποζάρισαν όλες μπροστά στο φακό της μηχανής του. Το απόγευμα οι πρόσκοποι, μαθητές και πλήθος κόσμου πραγματοποίησαν λαμπαδηφορία, για το τέλος του εορτασμού της απελευθέρωσης.
***Ο μόνιμος ανταποκριτής ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΡΙΚΑΣ.
*Το παρόν είναι κείμενο του ανταποκριτή της εφημερίδας Θεσσαλονίκης “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ”, Σουφλιώτη που περιγράφει εκείνες τις πρωτόγνωρες στιγμές ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, που έζησαν στο Σουφλί τότε την 15 Μαϊου 1920, λίγες ώρες μετά την απελευθέρωση του Δεδάγατς- Αλεξανδρούπολης.
Είναι τόσο έντονη η συναισθηματική περιγραφή των ιστορικών εκείνων στιγμών από τον Μπρίκα, που δεν χρειάζεται ούτε καν μικρή εισαγωγή γιατί θα ήταν φτωχή……και ασήμαντη.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΝΩ ΣΤΟΥΣ ΣΟΥΦΛΙΩΤΕΣ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΕΖΗΣΑΝ ΤΟ ΤΡΕΛΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΙΚΗΣ ΧΑΡΑΣ.
ΤΙ ΚΑΙ ΑΝ ΜΠΗΚΑΜΕ ΣΤΟ 101ο ΈΤΟΣ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ, ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΟΥΦΛΙΩΤΕΣ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΥΣΤΡ. ΝΑΖΛΗΣ
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
Αντιπρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού
