«Σύσφιξη» των συμμαχικών σχέσεων στο πεδίο βολής αρμάτων Πετροχωρίου Ξάνθης

Πως δημιουργήθηκε εκ του μηδενός στην εγκαταλελειμμένη περιοχή της Θράκης, το πεδίο Βολής Αρμάτων στο Πετροχώρι Ξάνθης

1. Γενικά

Η αμυντική Συμφωνία Ελλάδας-ΗΠΑ, η οποία πρόσφατα υπογράφτηκε, είναι πενταετούς ισχύος και απεριορίστου χρόνου στη συνέχεια, εφ’ όσον αυτό ήθελε συμφωνηθεί. Η Τουρκία σφόδρα αντέδρασε για την αμυντική αυτή Συμφωνία, διότι ήθελε, όπως πάντα συνέβαινε μέχρι τώρα, να μονοπωλεί τα γεωπολιτικά δρώμενα στην περιοχή μας, ενώ προκλητικά αλληθωρίζει, σε χώρους επιρροής εκτός ΝΑΤΟ (Ρωσία, Πακιστάν, Ιράν κλπ).

Στην αμυντική αυτή Συμφωνία περιλαμβάνονται, εκτός από την Σούδα Κρήτης, Λάρισα και Στεφανοβίκειο, το λιμάνι και περιοχές Αλεξανδρούπολης, καθώς και το πεδίο βολής Αρμάτων Μάχης, του Πετροχωρίου Ξάνθης. Ίσως, ακολουθήσουν και άλλες περιοχές.

• Πεδίο βολής Αρμάτων Μάχης, Πετροχωρίου Ξάνθης
• Ιστορικό Κατασκευής του

Στη Δυτική Θράκη και συγκεκριμένα στο δυτικό τμήμα αυτής και σε μικρή απόσταση από τον Νέστο ποταμό, λειτουργεί σήμερα μια από τις βασικότερες εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις των Ενόπλων Δυνάμεών μας (περιοχή Δ’ Σώματος Στρατού). Το πεδίο Βολής Αρμάτων Μάχης στο Πετροχώρι Ξάνθης. Μέσα από την Ιστορία βλέπουμε ότι για γεωπολιτικούς και γεωστρατηγικούς λόγους, της υπάρξεως Συμμαχιών, της ισχύος και διάταξης των στρατιωτικών Δυνάμεων, στην περιοχή μας, της ανάλυσης και αξιολόγησης των εχθρικών απειλών, κυρίως της Βουλγαρικής, τόσο ο Ελευθέριος Βενιζέλος, κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913, όσο και ο Ιωάννης Μεταξάς, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έπος 1940-41, είχαν λάβει, κατ’ ανάγκη, μια δυσμενή θέση, για την Δυτ. Θράκη, η οποία αφορούσε την απελευθέρωση αυτής από την Τουρκία (1912) αλλά και για την άμυνά της, όταν, ήταν ελληνική επικράτεια (1941) (λεπτομέρειες έχουν αναφερθεί σε προηγούμενα άρθρα μας). 

Όταν όμως το 1952, Ελλάδα και Τουρκία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ, οι επικρατούσες συνθήκες ήταν εντελώς διαφορετικές εκείνων του 1912-1913 και 1940-1941 και όλοι οι Έλληνες πίστεψαν, ότι τα οποιαδήποτε προβλήματα ασφαλείας και άμυνας, του συνόλου του ελληνικού χώρου, έχουν επιλυθεί εντός της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Δυστυχώς όμως διαψεύστηκαν, όχι μόνο στην αρχή αλλά και στη συνέχεια, μέχρι σήμερα διότι το ΝΑΤΟ δεν ανταποκρίθηκε ως Συμμαχία, αλλά υπήρξε μια παγίδα (Κυπριακό, Ίμια, Αιγαίο). Μέσα στα πλαίσια της κατανομής ζωνών ασφαλείας και άμυνας, των κρατών μελών της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ, η ευθύνη της Ελλάδας έφθανε μέχρι τον Νέστο ποταμό, το δε τμήμα της, αυτό της Δυτικής Θράκης, «περιήρχετο» στη ζώνη ευθύνης της 1^ηςΤουρκικής Στρατιάς  (έδρα Ανατολική Θράκη), γεγονός το οποίο συνέχιζε να επικαλείται το ΝΑΤΟ μέχρι της διάλυσης του Συμφώνου Βαρσοβίας.

Η παραδοχή αυτή, από ελληνικής πλευράς, υπήρξε μια διαφαινόμενη υφέρπουσα προδοσία, ένα ιστορικό μοιραίο λάθος, μια εξευτελιστική δουλική υποτέλεια, στα πλαίσια της κατώτατης βαθμίδας του «προτεκτοράτου», στη δε στρατιωτική γλώσσα μια ηλίθια, βλακώδης, ολέθρια, επιτελική αφέλεια και μωρία.

Ως εκ της παραδοχής αυτής, η Δυτική Θράκη απογυμνώθηκε από ελληνικές στρατιωτικές Μονάδες. Παρέμεναν, τότε 1952-1964, το 515 Τ.Π. στην Ξάνθη, του 50 Συντάγματος Ελευθερουπόλεως Καβάλας, Τάγματα Προκαλύψεως μόνο των ελαφρών Συνταγμάτων Κομοτηνής και Σουφλίου, καθώς και η Γ’ Ίλη Αναγνωρίσεως (τεθωρακισμένα) στην Ξάνθη. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαιδεύσεώς μου, το 1958-1959, στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων (ΚΕΤΘ) με αίτησή μου ζήτησα και τοποθετήθηκα στην Γ’ Ίλη Αναγνωρίσεως (Ξάνθη), όπου και παρουσιάστηκα στις 30 Ιουνίου 1959. Υπόψη ότι ήμουν ο μοναδικός νέος Αξιωματικός Τεθωρακισμένων, προελεύσεως της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ), ο οποίος υπηρετούσε την περίοδο αυτή στη Δυτική Θράκη. Ως Αξιωματικός επιχειρήσεων και εκπαιδεύσεως (3^οΓραφείο), έπρεπε, ως βασική επιτακτική ανάγκη, άμεσα να οργανώσω την εκπαίδευση των Υπαξιωματικών και Οπλιτών της Γ’ Ίλης Αναγνωρίσεως, ειδικά εις τη βολή των τεθωρακισμένων οχημάτων Μ8, με τα διατιθέμενα όπλα τους, (πυροβόλο 37 χιλ. και πολυβόλα 0,30’’ και 0,50’’) καθώς και των όλμων 81 χιλ. και φορητών όπλων.  Ως εκ της αποψιλώσεως, ελέω ΝΑΤΟ, της ελληνικής στρατιωτικής παρουσίας, ουδεμία εκπαιδευτική εγκατάσταση υφίστατο στη Δυτική Θράκη, όπως πεδία βολής, στίβος μάχης κλπ. Η εκπαίδευση όμως έπρεπε να γίνει. Επέλεξα την περιοχή, Νοτιοδυτικά του υφιστάμενου και σήμερα ερειπωμένου και εγκαταλελειμμένου κτίσματος, του Δημοτικού Σχολείου του Παλαιού Πετροχωρίου Ξάνθης και εκεί οργανώθηκε ένα πρόχειρο, αυτοσχέδιο Πεδίο Βολής. Τα αποτελέσματα των βολών υπήρξαν όχι μόνο ικανοποιητικά αλλά πάρα πολύ καλά. Με την εμπεδωμένη κτηθείσα πείρα των βολών, στη συνέχεια, οργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε βολή πυροβόλου και πολυβόλων των τεθωρακισμένων οχημάτων Μ8, στις 4 Μαΐου 1959, για την εορτή του Αγίου Γεωργίου. Η τάξη των προς εκτέλεση βολής τεθωρακισμένων Μ8, έγινε μέσα στο στρατόπεδο, όπου σήμερα στεγάζεται το Δ’ Σώμα Στρατού και συγκεκριμένα  στο ελικοδρόμιό του.  Τη βολή παρακολούθησαν οι Αρχές της πόλεως Ξάνθης και πλήθος λαού. Η βολή ήταν ριψοκίνδυνη, αφού οι τροχιές βολής των όπλων περνούσαν σε απόσταση 150μ. από τις οικίες της παρυφής της Ξάνθης, όμως επιβαλλόταν να γίνει, για την αναπτέρωση του ηθικού των κατοίκων της Δυτικής Θράκης, το οποίο ήταν τόσο πολύ χαμηλό, λόγω της καραδοκούσας τουρκικής απειλής και της στρατιωτικής απογύμνωσης της Δυτικής Θράκης από τις επιβαλλόμενες να υπάρχουν εκεί, Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. 

Διανύουμε το 1964. Με την σταδιακή προώθηση στη Δυτική Θράκη, του αρματικού δυναμικού της ΧΧ Τ/Θ Μεραρχίας, επιτέλους, για την αμυντική ισχυροποίηση της Δυτικής Θράκης, έναντι της τουρκικής απειλής για την οποία το ΝΑΤΟ δεν «έδινε δεκάρα» και «ένιπτε τας χείρα του», η 21 ΕΜΑ εγκαταστάθηκε στις εγκαταστάσεις της Γ’ Ίλης Αναγνωρίσεως, η οποία είχε αποχωρήσει. Στην 21 ΕΜΑ υπηρέτησα από το 1964, επί πενταετία και εξετέλεσα τα καθήκοντα μεταξύ άλλων, του Γραφείου Επιχειρήσεων-Εκπαιδεύσεως (3^οΓραφείο), καθώς και του Διοικητού Ίλης Μέσων Αρμάτων (ΙΜΑ).

Η εκτέλεσις των βολών πληρωμάτων Αρμάτων, όλων των Επιλαρχιών Αρμάτων, οι οποίες έδρευαν τότε στη Δυτική Θράκη, γινόταν, ελλείψει οργανωμένου πεδίου βολής Αρμάτων στο Λιτόχωρο, στο εκεί πεδίο βολής. Οι εις το Λιτόχωρο εκτελούμενες βολές κρινόταν μη επαρκείς και ικανοποιητικές λόγω της συσσωρεύσεως  μεγάλου αριθμού πληρωμάτων αρμάτων στο Λιτόχωρο αλλά και λόγω αποστάσεως. Με την προηγηθείσα εμπειρία στα της βολής, στη Γ’ Ίλη Αναγνωρίσεως, όπως προανέφερα, στον ήδη σήμερα υφιστάμενο χώρο του Πεδίου Βολής Αρμάτων Πετροχωρίου Ξάνθης, σχεδιάστηκαν και εξετελέστηκαν  βολές πυροβόλου 90χιλ και πολυβόλων 0,30’’ και 0,50’’, των αρμάτων κατά σταθερών στόχων, ημέρα και νύχτα. Ειδικά τη νύχτα χρησιμοποίησα καλώδιο εκστρατείας, ηλεκτρογεννήτριες και λαμπτήρες-προβολείς, εντός κρυπτών, όπου ήταν δυνατό να αναβοσβήνουν, εκπέμποντας ελεγχόμενη φωτιζόμενη δέσμη και προστατευόμενη από τα πυρά των αρμάτων. Τα εκπαιδευόμενα άρματα εκινούντο, επί καθορισθέντος δρομολογίου και εκτελούσαν πυρά κατά των αυτοφωτιζόμενων στόχων, οι οποίοι ήταν οι λαμπτήρες-προβολείς. Την εκτέλεση των βολών αυτών, ειδικά των νυχτερινών, την πληροφορήθηκε η ΧΙ Μεραρχία Καβάλας και συγκρότησε επιτροπή με Πρόεδρο τον τότε Συνταγματάρχη (ΤΘ) Μαρκόπουλο Σπυρίδωνα, εκπαιδευτή στα τεθωρακισμένα, στη ΣΣΕ, ως Επίλαρχο και μεταξύ των μελών της, τον τότε Ίλαρχο Παν. Χόχολη, μαθητή του εν λόγω Προέδρου στη ΣΣΕ. Στον Πρόεδρο της επιτροπής, είχα έτοιμη και παρέδωσα σχετικό φάκελο-μελέτη, βάσει της οποίας κατασκευάσθηκε, στον αναφερόμενο στη μελέτη αυτή χώρο, πεδίο βολής αρμάτων μιας διαδρομής. Οι στόχοι εμφανιζόταν μέσα από κρύπτες όπου υπήρχαν οπλίτες χειριστές, οι οποίοι ενεργούσαν σύμφωνα με εντολές οι οποίες τους εδίδοντο τηλεφωνικά από το Κέντρο Ελέγχου Βολής. Ακόμη κατασκευάστηκε και κινητός στόχος κινούμενος με χειροκίνητη τροχαλία, από οπλίτες ευρισκόμενους εντός της εγγύς κρύπτης. Το πεδίο βολής σε αυτή τη μορφή λειτούργησε μέχρι το 1981, για όλες τις Μονάδες Αρμάτων Δυτικής Θράκης.

Ως Διοικητής της 22 ΕΜΑ, το 1981 είχα επιφορτισθεί και με τη λειτουργία του Πεδίου Βολής Αρμάτων Πετροχωρίου. Με σχετική Διαταγή του ΓΕΣ, εγκρίθηκε η προταθείσα, από τη Διεύθυνση Τεθωρακισμένων του ΓΕΣ, μετάβασή μου, στο GRAFENWOEHR της Δυτικής Γερμανίας ως εκπροσώπου των Ελληνικών τεθωρακισμένων, για να παρακολουθήσω το εκεί διεξαγόμενο CANADIAN TROPHY 81, μεταξύ των Αρματικών Μονάδων του ΝΑΤΟ και υπέβαλα σχετικές προτάσεις. Ονομάστηκε «Καναδικό Τρόπαιο», διότι το πρώτο διεξάχθηκε στον Καναδά. Το Τρόπαιο του 1981 ήταν το 12^οκαι διεξαγόταν από τις ΗΠΑ και εποπτευόταν από τον Αρχιστράτηγο των Συμμαχικών Δυνάμεων της Κεντρικής Ευρώπης. Το τρόπαιο αυτό παρακολουθούσαν εκπρόσωποι όλων των κρατών μελών του ΝΑΤΟ. Κατ’ εξαίρεση, οι διοργανωτές του Τροπαίου 81 αντάλλαξαν απόψεις-εκτιμήσεις, περιδιαβαίνοντες, με τον Έλληνα εκπρόσωπο, τις εγκαταστάσεις του πεδίου βολής, ως εκ των σχετικών ερωτημάτων και θέσεων, του Έλληνα εκπροσώπου. Μετά την επιστροφή από Γερμανία, συνέταξα έκθεση με τίτλο «ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΥΝΤΑΧΘΕΙΣΑ ΥΠΟ ΑΝΧΟΥ (ΤΘ) ΧΟΧΟΛΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ CANADIAN TROPHY 81» ΤΗΝ 14-19 ΙΟΥΝΙΟΥ 81. Η έκθεση αυτή υποβλήθηκε στους αρμόδιους υπηρεσιακούς φορείς.

Τίθεται υπόψη ότι οι στόχοι του Πεδίου Βολής  GRAFENWOEHR ήταν τηλεχειριζόμενοι, υψηλού οικονομικού κόστους, ενώ οι προτεινόμενοι στο Πεδίο Πετροχωρίου ηλεκτροκίνητοι. Η όλη έκθεση ήταν λεπτομερής, κατατοπιστική, ρεαλιστική, πλήρης ειδικών εκπαιδευτικών βελτιωμένων προτάσεων και συγκριτικά μικρού οικονομικού κόστους για την κατασκευή του Πεδίου Βολής στη σημερινή μορφή του. Ως Διοικητής της 22 ΕΜΑ και υπεύθυνος της λειτουργίας του Πεδίου Βολής αρμάτων Πετροχωρίου, αφού διατέθηκαν οι ανάλογες πιστώσεις, έλαβα την εντολή να προβώ στον εκσυγχρονισμό του, ως την έκθεσή μου ανέφερα.

Πράγματι, με την επιστημονική βοήθεια της εταιρείας SIEMENS και του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, όσον αφορά τα ηλεκτρικά φορτία των στόχων βολής, ολοκληρώθηκε ο εκσυγχρονισμός του πεδίου βολής και έλαβε τη μορφή όπως είναι σήμερα, (κτίριο ελέγχου βολής, διάδρομος κινήσεως άρματος εκτελούντος βολή, σταθεροί ηλεκτροκίνητοι στόχοι, κινητός ηλεκτροκίνητος στόχος, φωτιζόμενος διακοπτόμενα κατά τη νύχτα, ενσύρματες και ασύρματες επικοινωνίες κλπ). Αργότερα, οι διαδρομές κινήσεως των αρμάτων των εκτελούντων βολή αυξήθηκαν περισσότερο της μιας. Υπόψη, ότι για τον εκσυγχρονισμό του Πεδίου Βολής αρμάτων Πετροχωρίου, είχε υποβάλλει σχετική μελέτη στο πρότυπο του Πεδίου Βολής Λιτοχώρου, η ΧΧ Τεθωρακισμένη Μεραρχία. Μεταξύ των δύο μελετών εγκρίθηκε η ημετέρα. Ο Διοικητής ΧΧ Τ/Θ Μεραρχίας το έφερε βαρέως, σφόδρα χολωθείς και μέσα στα πλαίσια αδικαιολόγητου ψυχολογικού πολέμου σε βάρος μου ζητούσε την «κεφαλή μου επί πίνακι», εάν αποτύχω στον εκσυγχρονισμό του Πεδίου Βολής Πετροχωρίου. 
Το Πεδίο Βολής Πετροχωρίου όμως λειτούργησε άψογα και μάλιστα στο τέλος του 1981 διεξάχθηκε διαγωνισμός των Επιλαρχιών της ΧΧ Τ/Θ Μεραρχίας, όπου την πρώτη θέση κατέλαβε η 22 ΕΜΑ, της οποίας είχα την τιμή να είμαι Διοικητής. Το σχετικό «Δίπλωμα» διάκρισης, το οποίο σήμερα, κοσμεί το γραφείο μου, το υπέγραψε ο ίδιος ο Διοικητής Μεραρχίας, ο οποίος αντί να με στηρίζει, τότε ως όφειλε, με παρατηρούσε και απειλούσε. Ας είναι, το αποτέλεσμα μέτρησε, για την, επί τα βελτίω, εκπαίδευση των αρμάτων μας.

• Χώρος Εκτελέσεως Ασκήσεων με Πραγματικά Πυρά (ΤΑΜΣ)

Νοτιοδυτικά του Πεδίου Βολής αρμάτων Πετροχωρίου Ξάνθης, στον προς τούτο κατάλληλο χώρο, ως Δκτής 22 ΕΜΑ οργάνωσα και εξετέλεσα ΤΑΜΣ, Τακτικού Συγκροτήματος Επιλαρχίας, όπου καθορίστηκαν όλα τα στοιχεία ελιγμού, όπως κατευθύνσεις  επιθέσεως, δρομολόγια κινήσεως αρμάτων, άλματα κατά το πυρ και κίνηση, γραμμή εφόδου Πεζικού και οι ΑΝΣΚ (Αντικειμενικοί Σκοποί). Εντός των ΑΝΣΚ, επίσης καθορίστηκαν οι στόχοι (Πυροβολικού, Όλμων, Αρμάτων και Αεροπορίας).

Η ΤΑΜΣ αυτή, εκτελεθείσα τότε, 1981, επιτυχώς, συνεχίζει να εκτελείται μέχρι σήμερα από Ελληνικές, πλαισιωμένες και από Συμμαχικές Δυνάμεις, χωρίς καμία παρέκκλιση, όπως και πρόσφατα έγινε. Την ΤΑΜΣ αυτή την έχουν παρακολουθήσει Πρόεδροι της Δημοκρατίας, Υπουργοί, Σχολές Ενόπλων Δυνάμεων, λοιπές τοπικές Αρχές και παρατηρητές πολίτες.

2.      Διαπιστώσεις, Συμπεράσματα, Προτάσεις

• Αξιολογώντας το πεδίο βολής Αρμάτων Πετροχωρίου Ξάνθης και συγκρίνοντάς το με άλλα πεδία βολής του εσωτερικού αλλά και άλλων χωρών, κρίνεται αξιολογότερο και καταλληλότερο για την πραγματοποίηση πολλαπλών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Η στρατιωτική εκπαιδευτική του αξία επαυξάνεται με την ύπαρξη Νοτιοδυτικά αυτού του κατάλληλου χώρου για εκτέλεση Ασκήσεων με Πραγματικά Πυρά, όπως προαναφέρθηκε, καθώς και ο εγγύς αυτού, Νέστος ποταμός. (Βίαιη διάβαση, άμυνα επί ποταμιών, γραμμών κλπ).
• Λόγω των δυνατών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, με επίκεντρο το Πεδίο Βολής Αρμάτων Πετροχωρίου Ξάνθης, οι οποίες είναι δυνατό να σχεδιαστούν και εκτελεστούν, προτείνεται όπως αυτό τεθεί υπό την εποπτεία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, κατά τα αμερικάνικα πρότυπα και να λαμβάνει χώρα εκτέλεση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, διαγωνισμών, τροπαίων, με στόχο την εκπαίδευση αλλά και την επιβαλλόμενη και αναγκαία σύσφιξη συμμαχικών σχέσεων, όχι μόνο με χώρες του ΝΑΤΟ αλλά και άλλες συμμαχικές και φιλικές. Η παρουσία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, για την απονομή επάθλων δίνει αίγλη και ιδιαίτερο βάρος.
• Στη διάθεση, των καθ’ οποιοδήποτε τρόπο εμπλεκομένων στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πεδίου Βολής Πετροχωρίου, τίθενται και οι σχετικές μελέτες μου, διαχρονικής ισχύος:

– Έκθεση-Μελέτη από την παρακολούθηση της διεξαγωγής το 1981 του  Καναδικού Τροπαίου στη Γερμανία.

– Προτάσεις Βελτίωσης των Βολών που εκτελούνται από πληρώματα αρμάτων.

Οι Μελέτες-Προτάσεις αυτές, είναι πλήρως εναρμονισμένες με το εγχειρίδιο εκστρατείας «ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΒΟΛΗΣ ΑΡΜΑΤΩΝ (ΕΕ 6-102), το οποίο πρέπει να είναι το ευαγγέλιο του κάθε Αξιωματικού Τεθωρακισμένων.

Επιβάλλεται να είναι δυνατή κάθε επικοινωνία, όπου και όταν απαιτείται, μεταξύ των εν ενεργεία φορέων, επί θεμάτων εκπαιδεύσεως και επιχειρησιακής σχεδίασης, με φορείς αποστράτων, με πλήθος εμπειριών, για την αναγκαία βελτίωση των αφορώντων, στα θέματα αυτά. Ας καταργηθεί η τηρούμενη «ΣΙΓΗ ΑΣΥΡΜΑΤΟΥ» μέχρι τώρα, ούσα επιζήμια…

• Τα παραπάνω εκτιθέμενα, ίσως κριθούν από κάποιους όχι τόσο κατανοητά, λόγω του εξειδικευμένου περιεχομένου τους. Είναι επιβεβλημένη όμως η κατανόησή τους, στο μέτρο του δυνατού, διότι αναφέρονται στον βασικό παράγοντα ισχύος ο οποίος αφορά στην Εθνική μας άμυνα, η οποία είναι ιερό καθήκον όλων μας.
• Ισχυρίζονται κάποιοι του Ισλαμοφασιστικού κατεστημένου ότι, η λειτουργία του εν λόγω Πεδίου Βολής ενοχλεί την Τουρκική μειονότητα. Απαντούμε ότι Τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη δεν υπάρχει, παρά μόνο Έλληνες πολίτες, χριστιανοί και μουσουλμάνοι, αρμονικά συνυπάρχοντες και βιώνοντες, τους απαντούμε δε ότι «Ο αχός, η αντάρα, η βοή, ο αντίλαλος, η λάμψη και ο κουρνιαχτός των αρμάτων και των κανονιών μας, είναι το γλυκό και μητρικό νανούρισμα, όλων των Θρακιωτών μας». Καταληπτόν;

Παν. Χόχολης

Αντιστράτηγος ε.α.

Επίτιμος Διοικητής

Ανωτάτης Σχολής Πολέμου