
Εκτός από την Άμυνα στον Έβρο, οι επιτελικοί οφείλουν να σχεδιάσουν επίθεση ως αντιπερισπασμό σε τυχόν επιδρομή των Τούρκων σε νησί του Αιγαίου
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
Συνεχίζουμε, με την ανάπτυξη πολεμικών γεγονότων, για την άντληση διδαγμάτων, για την αντιμετώπιση, της τουρκικής απειλής.
1. Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος
α. Έπος 1940 – 1941
Η Ελλάδα, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, επιδίδεται δραστήρια, για την αναγκαιούσα και επιβαλλόμενη ανασυγκρότησή της. Την υποδοχή και περίθαλψη των προσφύγων, ενάμιση περίπου εκατομμυρίου. Την ανασυγκρότηση του στρατού, την τακτοποίηση των οικονομικών και την ομαλοποίηση της εσωτερικής πολιτικής κατάστασης. Την κατοχύρωση της εδαφικής ακεραιότητας και την εξασφάλιση της εθνικής ανεξαρτησίας. Επειδή η τότε ΚΤΕ, ήταν ανίσχυρη να εγγυηθεί, το δικαίωμα του εθνικού απαραβίαστου, την απόδοση δικαιοσύνης και την εξασφάλιση της ειρήνης, όπως το ίδιο συμβαίνει σήμερα, με τον διάδοχό της ΟΗΕ, η Ελλάδα αναγκάστηκε να προσφύγει στην επιδίωξη ισορροπίας δυνάμεων και στις απευθείας συνεννοήσεις μεταξύ κρατών και υπογράφει σχετικά σύμφωνα φιλίας, με Ρουμανία, με Ιταλία, με Γιουγκοσλαβία και δύο με Τουρκία. Το βασικότερο όμως όλων ήταν το «Βαλκανικό Σύμφωνο Συνεννοήσεως» που υπογράφηκε στην Αθήνα, στις 9 Φεβρουαρίου 1934, μεταξύ Ελλάδας, Γιουγκοσλαβίας, Τουρκίας και Ρουμανίας. Η Βουλγαρία, τελούσα σε αναθεωρητική στάση, ειδικά έναντι της Συνθήκης Νεϊγύ (1919), δεν υπογράφει τα ανάλογα Σύμφωνα και κατατάσσεται, στους πιθανούς ισχυρούς εχθρούς της Ελλάδας.
Η Ιταλία, αρχίζει να αποτελεί την εκ δυσμών, απειλή κατά της Ελλάδας, από το 1919, με την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, όπου τηρεί ανοικτή φιλοτουρκική στάση. Τον Νοέμβριο του 1921 πέτυχε, η Ιταλία, την ακύρωση της συμφωνίας Βενιζέλου-Τιτόνι (Ιούνιος 1919), βάση της οποίας παραχωρούνταν στην Ελλάδα η Βόρεια Ήπειρος και Δωδεκάνησα.
Στις 31 Αυγούστου, η φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι, βομβάρδισε την ανοχύρωτη Κέρκυρα, με πάρα πολλά θύματα, από τον άμαχο πληθυσμό και την κατέλαβε πρόσκαιρα. Το 1927 υπογράφηκε Ιταλοαλβανική συνθήκη αμυντικής συμμαχίας, εικοσαετούς διάρκειας και σταδιακά η Αλβανία τίθεται υπό πλήρη ιταλικό έλεγχο, για να αποτελέσει στη συνέχεια βάση εξορμήσεως κατά της Ελλάδας. Την 7η Απριλίου 1939, ιταλικά στρατεύματα αποβιβάζονται στην Αλβανία και προωθούνται με επιθετική διάταξη στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Το Γενικό Επιτελείο της Ελλάδας, συντάσσει ανάλογο σχέδιο επιχειρήσεων, το οποίο προέβλεπε την αντιμετώπιση δύο αντιπάλων (Ιταλία και Βουλγαρία). Συνεχίζεται, χωρίς διακοπή, αμυντική οργάνωση του εδάφους, η δε αμυντική, οχυρωμένη γραμμή Μεταξά, στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, έχει ολοκληρωθεί το 1939. Καταρτίζεται ευέλικτο σχέδιο επιστρατεύσεως, το οποίο εφαρμοζόταν, κατά περίπτωση, σταδιακά, όταν απαιτείτο. Το σχέδιο ενεργείας της Ελλάδας, σε πρώτο στάδιο ήταν αμυντικό, μέχρι της ολοκλήρωσης της επιστράτευσης και στη συνέχεια, σε δεύτερο στάδιο, επιθετικό, παρά την συντριπτική υπεροπλία σε ναυτικό και αεροπορία του αντιπάλου.
Η διεξαγωγή των επιχειρήσεων, έγινε σύμφωνα με το ελληνικό σχέδιο, ήτοι από 28 Οκτωβρίου μέχρι 13 Νοεμβρίου 1940, άμυνα στον τομέα Καλπακίου Πίνδου και εκείθεν, στη συνέχεια επίθεση, στην Κορυτσά και Βόρεια Ήπειρο, όπου και στις δύο αυτές φάσεις, οι Έλληνες πολέμησαν, γενναία, ενίκησαν και απέσπασαν τον θαυμασμό, όλων των τότε μαχόμενων λαών.
Η Ελλάδα, ενώ αντιμετώπιζε νικηφόρα του Ιταλούς, ακόμη και κατά την εαρινή επίθεση τους, παρουσία του Μουσολίνι, δέχτηκε επίθεση, μέσω της Βουλγαρίας, από τους Γερμανούς την 6η Απριλίου 1941. Τα οχυρά συνέχιζαν να αμύνονται σθεναρά, μέχρις ότου παρακάμφθηκαν, μετά την κατάρρευση, πολύ γρήγορα, της άμυνας της Γιουγκοσλαβίας. Η αντίσταση της Ελλάδας, μέχρις και της καταλήψεως της Κρήτης τον Μάιο του 1941, είχε άμεση θετική επίπτωση υπέρ των Ρώσων, στο ρωσικό μέτωπο, λόγω καθυστέρησης της εκτόξευσης, της γερμανικής επίθεσης, ενώ ο ρωσικός χειμώνας είχε αρχίσει να ενσκήπτει. Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Μόσχας εκπέμπει «Έλληνες, πολεμήσατε, άοπλοι εναντίον ενόπλων και νικήσατε … ως Ρώσοι και ως άνθρωποι σας ευγνωμονούμε».

β. Δυτικό Μέτωπο. Κατάρρευση Γαλλίας. Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, είναι ο κατ’ εξοχήν, πόλεμος, επάνω στα χνάρια του οποίου, κατά κύριο λόγο, διεξάγονται, οι απανταχού πόλεμοι, όπως και ο Ρωσοουκρανικός, την παρούσα περίοδο. Για το λόγο αυτό τα συμπεράσματα, εκ του πολέμου αυτού, συνεχίζουν να είναι διαχρονικά επίκαιρα και να επιβάλλουν τη συνεχή μελέτη αυτών.
Την 1η Σεπτεμβρίου 1939, 1.800.000 άνδρες του γερμανικού στρατού, πέρασαν ορμητικά την Πολωνική μεθόριο. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήδη έχει αρχίσει. Σκοπός των Γερμανών, ήταν να αποφύγουν την παρατεταμένη φθορά του προηγούμενου πολέμου επιτυγχάνοντας ταχεία διείσδυση και εκμηδενιστικές περικυκλώσεις εχθρικών δυνάμεων. Με τον συντριπτικό συνδυασμό, πεζικού, πυροβολικού, τεθωρακισμένων, αεροπορικής ισχύος και πυραυλικών συστημάτων (νέο στοιχείο) επιτυγχανόταν και επιτυγχάνεται σήμερα ο «κεραυνοβόλος πόλεμος» Blitzkrieg, εκ της σχετικής γερμανικής λέξεως. Θεωρητικός του πολέμου αυτού υπήρξε ο λογαχός Λίντελ Χαρτ, ο οποίος προσβληθείς από αέρια κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ως εκ της επιδράσεως των αερίων στην υγεία του, αποστρατεύθηκε το 1927 και εστράφει στη δημοσιογραφία και εργαζόμενος, ως πολεμικός ανταποκριτής, σε εφημερίδες. Η μελέτη-εργασία του Λίντελ Χαρτ, είχε τεράστια απήχηση στους νεότερους Γερμανούς αξιωματικούς. Ένας από τους θερμότερους θαυμαστές του, ο Χάιντς Γκουντέριαν, διοικητής του ΧΙΧ Μηχανοκίνητου Σώματος Στρατού κατά την εισβολή στην Πολωνία. Ο Λίντελ Χαρτ, ήταν αυτός που έδωσε έμφαση στη χρήση τεθωρακισμένων δυνάμεων, σε χτυπήματα μεγάλης ακτίνας, σε επιχειρήσεις εναντίον των γραμμών συγκοινωνιών του εχθρικού στρατού και πρότεινε ένα είδος τεθωρακισμένων μεραρχιών που συνδύαζαν άρματα μάχης και πεζικό. Ο Γκουντέριαν ένιωθε ευτυχής να περιγράφει τον εαυτό του σαν μαθητή του «αποστόλου» του, Λίντελ Χαρτ, είχε δε καλά μάθει το μάθημα και τα άρματά του, τίποτα δεν μπορούσε να τα σταματήσει.
Με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις εκατέρωθεν του Ρήνου ποταμού όχθες, έχουν αναπτυχθεί οι αντίπαλες δυνάμεις, Γάλλων και Γερμανών. Κύριο αμυντικό έρεισμα για τους Γάλλους, αποτελεί η γραμμή Μαζινό, συνεχίζουν τα όρη των Αρδεννών, έχοντας χαρακτηριστεί, ως αντιαρματικά, εσφαλμένα και ακολουθεί το Βέλγιο (σύμμαχος των Γάλλων) και η αμφοτερίζουσα, ως ουδέτερη, η Ολλανδία. Τα αρματικό δυναμικό των Γάλλων έχει διασπαρεί στις αμυνόμενες μονάδες και κυρίως στα μετόπισθέν τους. Τα αρματικό δυναμικό των Γερμανών καίτοι υποδεέστερο του γαλλικού αριθμητικά, αλλά και ποιοτικά, σε κάποιους τομείς, είναι προωθημένο σε ισχυρούς επιθετικούς σχηματισμούς. Οι Γερμανοί, θέλοντας να ξεπλύνουν την ήττα του 1918 και τα εκ της Συνθήκης των Βερσαλλιών (1919), επιβληθέντα, διακατέχονται από επιθετικό μένος. Αντίθετα, οι Γάλλοι αναλογιζόμενοι τις συνέπειες, τις απώλειες και τα δυσάρεστα συμβάντα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τηρούσαν χαλαρή αμυντική στάση, θα λέγαμε δε την ήττα, που ακολούθησε, μια «παράξενη ήττα». Όταν εξαπολύθηκε η γερμανική επίθεση, στις 10 Μαΐου 1940, πολλές γαλλικές μονάδες προέβαλαν συμβολική μόνο αντίσταση. Ενδεικτικά, στη διάρκεια δύο μικροαψιμαχιών, ο υποστράτηγος Έλβιν Ρόμελ συνέλαβε 450 αιχμαλώτους και έμεινε κατάπληκτος από την προθυμία των Γάλλων αξιωματικών να παραδοθούν, κρατώντας τις ορντινάτσες τους. Γάλλοι αιχμάλωτοι αξιωματικοί και στρατιώτες, χωρίς φρούρηση, εκινούντο από ένα σημείο αποστολής αιχμαλώτων, σε ένα άλλο κέντρο αιχμαλώτων, χωρίς προφανώς να επιδιώκει να δραπετεύσει ούτε ένας, διότι ήσαν τόσο αποκαρδιωμένοι και αποθαρρημένοι, ώστε να επιτρέπουν, στους εαυτούς τους μια κατά το μάλλον ή ήττον εθελουσία αιχμαλωσία. Το 1940 αιχμαλωτίστηκαν 1.800.000 Γάλλοι στρατιώτες, από τους οποίους 1.000.000 εστάλησαν καταναγκαστικά, ως εργάτες, στη Γερμανία.
2. Διαπιστώσεις – Συμπεράσματα
α. Στρατιωτική ισχύς
Η Ελλάδα, ευρισκόμενη σε ένα κρίσιμο γεωπολιτικό σταυροδρόμι, όπου κορυφαία ιστορικά γεγονότα, εδώ και χιλιετίες, έχουν επιτακτικά προδιαγράψει ότι για να επιβιώνει, διαχρονικά χρειαζόταν να διαθέτει και περιφρουρείται από ισχυρές ένοπλες δυνάμεις. Οσάκις, η ισχύς του ελληνισμού, για διάφορους λόγους, οπισθοδρομούσε, η σκλαβιά και η δουλεία καραδοκούσαν, όπως έγινε τους τελευταίους αιώνες (14ος – 19ος), με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το πρώτο ανεξάρτητο κράτος, το οποίο με την επανάσταση του 1821, συγκροτήθηκε, έστω και περιορισμένης εκτάσεως ήταν η Ελλάδα. Το κράτος αυτό, λόγω της ανυπαρξίας ενόπλων δυνάμεων, κινδύνευσε να ακρωτηριασθεί το 1897. Το 1912-1913, με την συγκρότηση αξιόμαχων ενόπλων δυνάμεων, η νότια Ήπειρος και το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας ενσωματώθηκαν στον κορμό της Ελλάδας. Το ίδιο συνέβη και το 1940-1941, όπου η Ελλάδα διαθέτουσα ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, αντιμετώπισε τις δύο τότε ισχυρές αυτοκρατορίες.
Σήμερα η Ελλάδα στέκεται όρθια, έναντι της θρασύδειλης τουρκικής απειλής, χάριν των ισχυρών ενόπλων της δυνάμεων, οι οποίες επιβαλλόταν να έχουν μαχητικά αναβαθμιστεί πολύ νωρίτερα, ενάντια στις ολιγωρίες, μειοδοσίες και αδιαφορίες κάποιων πολιτικών.
Σήμερα έχουμε ξεκινήσει μια ρωμαλέα ισχυροποίηση των ενόπλων μας δυνάμεων, επιβάλλεται να τη συνεχίσουμε για να ζούμε ελεύθεροι και ανεξάρτητοι.

β. Συμμαχίες
Η επιδίωξή μας να συνάπτουμε συμμαχίες είναι αναγκαία και επιβαλλόμενη. Επιλέγουμε, ως συμμάχους, αξιολογόντας αυτά που μας ενώνουν και αγνοόντας αυτά, που πιθανόν, να μας χωρίζουν. Οι συμμαχίες του 1912-1913, μας συνέδραμαν στη νίκη, ενώ του 1917-1922, της Αντάντ, μας οδήγησαν, μέσα από στημένες προδοσίες, στην ήττα και την καταστροφή. Το ίδιο συνέβη, με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, στην Κύπρο το 1974, όπου το 40% του εδάφους της κατακτήθηκε και συνεχίζεται και σήμερα, ενώ οι δήθεν σύμμαχοι «νίπτουν τα χείρας των» και σφυρίζουν αδιάφορα έναντι των ωμοτήτων και εγκλημάτων, που διέπραξαν οι βάρβαροι Τούρκοι εισβολείς, οι οποίοι, τι παγκόσμιο αίσχος, αυτοαποκαλούνται «ειρηνοποιοί». Οι συμμαχίες, πολλές φορές κρίνονται αναξιόπιστες, για το λόγο αυτό, ας κρατάμε «μικρό καλάθι» και ας στηριζόμαστε, στις δικές μας δυνάμεις, κατ’ αρχήν.
γ. Εθνική ενότης
Η εθνική ενότης αποτελεί, βασική προϋπόθεση, για την επίτευξη των εθνικών στόχων μας και τη διατήρηση της ανεξαρτησίας, της ακεραιότητας της πατρίδας μας και της ελευθερίας και ευημερίας του λαού μας. Την περίφημη αήττητη στρατιά της Μ. Ασίας, δεν την αποδυνάμωσαν οι προδότες και ανέντιμοι σύμμαχοί μας, αλλά και τα δικά μας ολέθρια λάθη και η κατάρρευση της εθνικής μας συνοχής και ενότητας. Στα εθνικά θέματα, δεν επιτρέπονται πολιτικές αντιπαραθέσεις, αλλά σύμπνοια και συνοχή.
δ. Ηθικό Στρατού και Λαού
Βασικό στοιχείο επιτυχίας, για την αντιμετώπιση κρίσεων, απειλών, αλλά και ενόπλων συγκρούσεων, αποτελεί το ηθικό του Στρατού και του λαού και όπου μέσα από τον λαό αυτό, τον ελληνικό, εκβλαστάνουν και εκτρέφονται οι ένοπλες δυνάμεις. Ο λαός επιβάλλεται να είναι ενήμερος των εθνικών προβλημάτων μας και να είναι ψυχολογικά έτοιμος για κάθε θυσία. Αυτό αποτελεί κύρια αποστολή του πολιτικού κόσμου της πατρίδας μας. Υψηλό ηθικό, ψηλά το κεφάλι.
Ο λαός της Γαλλίας, υπέστη μια «βαριά παράξενη ήττα» κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, διότι το ηθικό του, ήταν ηττοπαθές και διαβρωμένο και αυτό είχε ως επιδημία μεταδοθεί και στον γαλλικό στρατό.
Το έπος του 1940, ήταν ένα έπος εθνικής ανάτασης, ένα έπος εθνικής ωριμότητας, με υψηλό ηθικό, όπου «με το χαμόγελο στα χείλη πάνε οι στρατιώτες μας μπροστά» και η νίκη των ελληνικών όπλων, ως ηλιαχτίδα, φώτισε τις καρδιές των αγωνιζόμενων λαών και τους γέμισε ελπίδες, για την τελική νίκη.
ε. Ρήνος ποταμός και Έβρος ποταμός
Με όλο τον επιβαλλόμενο σεβασμό, στα ιστορικά γεγονότα και της αρχής «τα γενόμενα ουκ απογίνεται», καθώς και στις αρχές της στρατηγικής και τακτικής, θα τολμήσουμε να κάνουμε μια προσέγγιση και σύνδεση, με τα πολεμικά γεγονότα, τα οποία έλαβαν χώρα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1939, στον Ρήνο ποταμό, με εκείνα τα οποία πιθανόν να γίνουν στον Έβρο ποταμό, σε περίπτωση πολέμου.
Ανάμεσα στις αντίπαλες γαλλικές και γερμανικές δυνάμεις, τότε, το 1939, ρέει ο Ρήνος ποταμός. Ανάμεσα στις αντίπαλες δυνάμεις, ελληνικές και τουρκικές, ρέει ο Έβρος ποταμός.
Οι Γάλλοι ήταν οι αμυνόμενοι με κύρια αμυντική τους τοποθεσία, τη γραμμή Μαζινό, η οποία συνεχιζόταν με τη μικρού υψομέτρου οροσειρά των Αρδεννών, η οποία εσφαλμένα είχε χαρακτηρισθεί ως αντιαρματική (μη βατή σε άρματα), καθώς της συμμάχου τους χώρα, το Βέλγιο. Οι Γερμανοί ήταν οι επιτιθέμενοι, οι οποίοι παρέκαμψαν τη γραμμή Μαζινό και μέσω Αρδεννών και Βελγίου εξαπέλυσαν σαρωτική κεραυνοβόλα επίθεση, με ταχυκίνητους, μηχανοκίνητους σχηματισμούς και απώθησαν τους Γάλλους και το Βρετανικό εκστρατευτικό σώμα, μέχρι τις ακτές της Μάγχης, επί των οποίων ακτών, εγκλωβίστηκαν οι Βρετανοί.
Παραλληλίζοντας, τον Ρήνο ποταμό με τον Έβρο ποταμό, με αυστηρή επιτελική μελέτη, θα διαπιστώσουμε ότι και στον Έβρο ποταμό, υπάρχουν παρόμοια επιχειρησιακά στοιχεία του Ρήνου ποταμού, που είναι η ομοιάζουσα γραμμή Μαζινό, οι Αρδέννες, το Βέλγιο. Περισσότερα για λόγους ευνόητους δεν μπορούμε να αναφέρουμε.
Οι ανάλογοι επιτελικοί και διοικητικοί αρμόδιοι καλούνται να σχεδιάσουν ΑΜΥΝΑ Ή ΕΠΙΘΕΣΗ. Το ό,τι το ελληνικό έδαφος επί Έβρου ποταμού, είναι αμυντικά ισχυρότερο, πρέπει να μας υποχρεώσει σε άμυνα; Ή το ό,τι το έδαφος της Ανατολικής Θράκης είναι αρματικό και πεδινό θα μας υποχρεώσει σε επίθεση; Πρέπει να δοθεί, η ανάλογη απάντηση, με δεδομένο ότι η άμυνα δεν δίνει τη νίκη και ότι πρέπει να αποτελεί μια αρχική φάση πριν την εκτόξευση της φάσης, της οπωσδήποτε στη συνέχεια ΕΠΙΘΕΣΗΣ. Η επιθετική στάση στον Έβρο, εκτός όλων των άλλων επιχειρησιακών πλεονεκτημάτων, αποτελεί αντιπερισπασμό του εχθρού, ο οποίος ενεργεί κατά των νησιών Αιγαίου, ανακουφίζει δε και βοηθάει, την πλήρη ιδιαιτεροτήτων άμυνα των νησιών. Εάν διαρραγεί και χαθεί η άμυνα των νησιών του Αιγαίου, τότε ο εχθρός θα βρεθεί προ των πυλών της Αθήνας, όπως συνέβη το 490 π.Χ. (Μάχη Μαραθώνα). Για το λόγο αυτό, αποστρατικοποίηση των νησιών, είναι εθνική αυτοκτονία και άνοιγμα κερκόπορτας.
Παν. Χόχολης
Αντιστράτηγος ε.α.
Επίτιμος Διοικητής
Ανωτάτης Σχολής Πολέμου