Έπεσαν οι υπογραφές από τους Πρωθυπουργούς Ελλάδος και Βουλγαρίας – Ο Αγωγός Πετρελαίου θα ρέει αντίστροφα από την Αλεξανδρούπολη προς το Μπουργκάς – Όμως, η υλοποίηση του έργου θα κριθεί από τη νέα Κυβέρνηση, μετά τις εκλογές στη Βουλγαρία
Δεκάξι χρόνια από την υπογραφή στην Αθήνα της συμφωνίας για τον αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρωσίας, έπεσαν χτες στο Μαξίμου, παρουσία του Πρωθυπουργού, οι υπογραφές για τον ίδιο αγωγό, που επιστρέφει αλλά από την «ανάποδη».
Η ροή πετρελαίου θα είναι από το Νότο προς το Βορρά, όχι το αντίστροφο. Το πετρέλαιο δεν θα είναι ρωσικό, όπως στο αρχικό σχέδιο του 2007, αλλά από χώρες της Μέσης Ανατολής, πιθανώς και αμερικανικό. Τότε, οι Αμερικάνοι ήταν κάθετα αντίθετοι στο έργο, σήμερα το υποστηρίζουν. Η Ρωσία ήταν ενεργειακή υπερδύναμη, όταν σήμερα έχει περιθωριοποιηθεί, ενώ το 2011 ήταν οι Βούλγαροι που έκαναν πίσω, όταν σήμερα πιέζουν επιτακτικά την Ελλάδα να μπει στο παιχνίδι.
Ένα γεωπολιτικό deja vu αλλά με πλήρη αντιστροφή του τοπίου. Αιτία, η ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, η περιθωριοποίησή της ως ενεργειακού προμηθευτή της Ευρώπης και η δραματική αύξηση των τελών διέλευσης των πετρελαιοφόρων από τα Στενά του Βοσπόρου.
Τα μόνα που παραμένουν ίδια είναι η όδευση και η ενόχληση της Τουρκίας για την υποβάθμιση των Στενών του Βοσπόρου και την περαιτέρω αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης, εφόσον υλοποιηθεί αυτή τη φορά το έργο. Σε αυτό το νέο τοπίο εντάσσεται η σημερινή συνάντηση στο Μαξίμου του Κυρ. Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ, με τους υπουργούς Ενέργειας των δύο χωρών, Κώστα Σκρέκα και Ρόσεν Χριστόφ να υπογράφουν το Μνημόνιο Κατανόησης (MUO) για τον αγωγό.
Οι εκλογές στη Βουλγαρία
Το κατά πόσο φυσικά θα προχωρήσει το σημερινό MUO και θα μετουσιωθεί σε συμφωνία υλοποίησης του αγωγού θα εξαρτηθεί από τη νέα βουλγαρική κυβέρνηση, αυτήν που θα προκύψει από τις εκλογές της 2ας Απριλίου. Εδώ και καιρό η χώρα βρίσκεται σε βαθύ πολιτικό αδιέξοδο, ο νικητής των εκλογών του Οκτωβρίου, πρώην πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ δεν έχει καταφέρει να βρει συμμάχους και να σχηματίσει κυβέρνηση, με αποτέλεσμα η Βουλγαρία να οδεύει την άνοιξη για 5η φορά σε εκλογές από το 2021.
Τα επόμενα βήματα εφόσον δεν υπάρξουν εκπλήξεις; Να τρέξουν οι μελέτες, με τις περιβαλλοντικές, να είναι έτοιμες από τη περίοδο 2007-2011 και να βρίσκονται στα χέρια του ομίλου Κοπελούζου και των ΕΛΠΕ, οι οποίοι είχαν αναλάβει τότε να τρέξουν το έργο και αναμένεται και τώρα να κάνουν το ίδιο.
Τα Στενά και το ρωσικό αργό
Τι είναι αυτό που καθιστά τόσο σημαντική τη γεωπολιτική διάσταση του αγωγού, ο οποίος φιλοδοξεί να μεταφέρει 10 εκατομμύρια τόνους αργού από Ελλάδα προς Βουλγαρία, με την υπηρεσιακή κυβέρνηση της Σόφιας να ξαναβάζει επιτακτικά στο τραπέζι το θέμα; Το ρωσικό πετρέλαιο που τροφοδοτεί ακόμη και σήμερα την οικονομία της και το οποίο αποτελεί ένα μεγάλο αγκάθι στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και τις Βρυξέλλες, μαζί με τα ολοένα και πιο «αλμυρά» τέλη διέλευσης που έχει επιβάλει η Τουρκία για τη διέλευση των τάνκερ από τα Στενά του Βοσπόρου.
Την ίδια στιγμή η βουλγαρική κυβέρνηση αναζητά εναλλακτικές ενεργειακές πηγές, καθώς σε μια διετία σταματά η εξαίρεση που έχει πάρει ως τα τέλη του 2024 από το ευρωπαϊκό εμπάργκο στις εξαγωγές ρωσικού αργού, θέμα για το οποίο βρίσκεται μονίμως στο μάτι της Δύσης. Με επιχείρημα ότι το διυλιστήριο της Lukoil στο Μπουργκάς, το μεγαλύτερο των Βαλκανίων, έχει κατασκευαστεί ώστε να λειτουργεί αποκλειστικά με ρωσικό πετρέλαιο, η Σόφια πίεσε και πήρε εξαίρεση από τις Βρυξέλλες, ώστε να συνεχίσει να εισάγει ρωσικό αργό. Τα πετρελαιοειδή ωστόσο που παράγονται στο διυλιστήριο απαγορεύεται να εξάγονται σε άλλες χώρες της ΕΕ, προορίζονται μόνο για εσωτερική κατανάλωση.
liberal.gr
Δηλώσεις Μητσοτάκη
Για συμφωνίες που αλλάζουν τον ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης έκανε λόγο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις κοινές δηλώσεις του με τον πρόεδρο της Βουλγαρίας Ρούμπεν Ράντεφ, μετά την υπογραφή δυο μνημονίων με τη γειτονική χώρα, (στα οποία περιλαμβάνεται και η διερεύνηση δημιουργίας αγωγού Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς), τα οποία όπως είπε ο πρωθυπουργός, θα καταστήσουν τις δυο χώρες ενεργειακούς παρόχους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα συμβάλλουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για κρίσιμες υποδομές που θα εξασφαλίσουν ενεργειακή ασφάλεια. «Πρόκειται για μια διμερή συμφωνία η οποία όμως έχει ευρωπαϊκό βεληνεκές καθώς μετατρέπει τις χώρες μας σε ένα σταυροδρόμι διακίνησης αερίου προς όλη την Ευρώπη» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε πως η εν λόγω συμφωνία έρχεται σε συνέχεια μιας άλλης συνθήκης που έχουμε υπογράψει με Ιταλία διαμορφώνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα εναλλακτικό δίκτυο στρατηγικής σημασίας.
«Ο νέος αγωγός αναβιώνει υπό το φως των νέων συνθηκών ως αγωγός Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς όχι ως Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, προσφέροντας νέες εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού. Όχι γιατί υποκαθιστά τα δεξαμενόπλοια που πρέπει να διέρχονται τα στερνά του Βόσπορου αλλά έτσι θα προστίθεται και σε άλλες ενεργειακές εγκαταστάσεις όπως ο IGB και ο FSRU στην Αλεξανδρούπολη.
Τα δύο μνημόνια
Το πρώτο μνημόνιο, προβλέπει την σύμπραξη των υπουργείων Ενέργειας των δυο χωρών στο πεδίο της ασφάλειας και του εφοδιασμού φυσικού αερίου. Σύμφωνα με αυτό οι ελληνικές επιχειρήσεις θα μπορούν να αποθηκεύουν αέριο στις εγκαταστάσεις του Σιρέν στη Βουλγαρία, ενώ αντίστοιχα, βουλγάρικες εταιρίες θα μπορούν να χρησιμοποιούν τη Ρεβυθούσα. «Έτσι και οι δυο χώρες έχουν πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές για ενεργειακή τους ασφάλεια» όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Το δεύτερο μνημόνιο αφορά το πετρέλαιο. «Αθήνα και Σόφια δεσμευόμαστε να διερευνήσουμε την δυνατότητα κατασκευής ενός νέου αγωγού που θα συνδέει τα δυο κομβικά λιμάνια την Αλεξανδρούπολη και Μπουργκάς , αλλά και δυο θάλασσες, το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα» είπε ο κ. Μητσοτάκης συμπληρώνοντας πως πρόκειται για «ένα σχέδιο που αναβιώνει υπό το φως νέων συνθηκών, όχι ως αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, αλλά ως αγωγός Αλεξανδρούπολη – Μπουργκάς, προσφέροντας στην Βουλγαρία εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
