Μου έκανε εντύπωση αυτές τις μέρες κοιτώντας το ημερολόγιο, πως η 20η Μαρτίου έχει ορισθεί -μεταξύ άλλων- να τιμάται ως διεθνής ημέρα ευτυχίας. Σταμάτησα εκεί για μια στιγμή διερωτώμενη τι ακριβώς γιορτάζουμε αυτήν την ημέρα. Το ότι είμαστε, αν και εφόσον είμαστε, ευτυχισμένοι; Ή την προσπάθειά μας να γίνουμε ευτυχισμένοι; Και συνειρμικά σκέφτηκα το εξής: Ευτυχία! Τι δυσνόητος όρος! Πόσο πολυχρησιμοποιημένος και ταυτόχρονα κουραστικά επαναλαμβανόμενος σε ένα αέναο ταξίδι προς την αναζήτησή της έννοιάς του;
Τι είναι η ευτυχία; Ποιος και πώς την ορίζει; Μα κυρίως, πώς την κατακτά κανείς; Σε αυτό το άρθρο δεν πρόκειται να απαντήσω σε καμία από τις τρεις αυτές, κατ’ εμέ ρητορικές ερωτήσεις. Από τη γέννησή μας και καθ’ όλη τη διάρκεια της ανατροφής μας, εφόσον βέβαια είναι λυμένο το ζωτικής σημασίας ζήτημα του βιoπορισμού, και υπάρχει χρόνος και για άλλες σκέψεις, μεγαλώνουμε με την ιδέα της κατάκτησης της ευτυχίας. «Χρόνια πολλά, να είσαι ευτυχισμένη!» , «Να ζήσετε, να είστε ευτυχισμένοι!», δεν είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα που διέπουν την καθημερινότητά μας; Προφανώς. Πάμε όμως λίγο παρακάτω. Σκεφτείτε, πόσες φορές συνδέσαμε τις προσδοκίες της οικογένειάς μας, του περιγύρου μας και κατ’ επέκταση της κοινωνίας ολόκληρης με τις δικές μας προδιαγραφές για την ευτυχία. Πόσες ή πόσοι από εσάς αγοράσατε υλικά αγαθά που «λατρέψατε» όταν τα πρωτοαντικρίσατε γιατί πιστέψατε πως αν τα αποκτήσετε θα σας κάνουν ευτυχισμένους; Πόσοι από εσάς σπουδάσατε, για να καταφέρετε μια καλή δουλειά που θα σας αποφέρει χρήματα για να ζείτε καλά και να είστε ευτυχισμένοι; Πόσοι από εσάς παντρευτήκατε για να είστε ευτυχισμένοι; Κι ακόμη, κάνατε παιδιά γιατί θεωρήσατε ότι αυτά θα σας κάνουν ευτυχισμένους; Τα παραπάνω παραδείγματα, δεν είναι καθόλου τυχαία. Είναι το αποτύπωμα των στερεοτύπων που κουβαλούμε μέσα μας από την παιδική μας ηλικία, και που καλλιεργούνται γύρω μας διαρκώς.
Ξέρω τι σκέφτεστε. Δεν είναι κακό το «κυνήγι» της ευτυχίας. Δεν εννοώ αυτό. Ασφαλώς και πρέπει να ανατρεφόμαστε με αξίες. Και αλίμονο αν δεν κοπιάσουμε στη ζωή για να κατακτήσουμε αυτά που μας αξίζουν. Τι γίνεται όμως όταν καταφέρνετε όλα, ή μερικά από όσα έχετε θέσει ως προαπαιτούμενα για την ευτυχία σας, αλλά αυτή δεν έρχεται; Πόσες φορές έχετε αισθανθεί ανικανοποίητοι; Ή προσδοκούσατε κάτι περισσότερο από τα συναισθήματα της καθημερινότητας που σας κατακλύζουν; Τότε η προσδοκία φέρνει την απογοήτευση και η απογοήτευση πολλές φορές με τη σειρά της τη ματαίωση. Και πολλοί από εσάς τα παρατάτε. Και μάλιστα νομίζετε ότι οι υπόλοιποι γύρω σας είναι ευτυχισμένοι, ενώ εσείς έχετε κάποιο πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, δεν έχετε κανένα πρόβλημα. Είστε κουρασμένοι. Η καθημερινότητά σας είναι τόσο απαιτητική που δεν σας αφήνει περιθώριο να σκεφτείτε ούτε τον ίδιο σας τον εαυτό. Δεν πειράζει, δεν είστε οι μόνοι. Οι καθημερινές απαιτήσεις της κοινωνίας από την σύγχρονη γυναίκα και τον σύγχρονο άνδρα, είναι τόσες πολλές, για όλους καθημερινά. Η «εικονική πραγματικότητα» που διαμορφώνεται μέσα από τα social media είναι αγχωτική. Τέλεια σπίτια, υπέρλαμπρες γυναίκες στην εντέλεια, ανά πάσα ώρα και στιγμή, άκρως εμφανίσιμοι άνδρες, οικογένειες παραταγμένες σε άψογη σειρά και πανευτυχείς. Αυτά δεν είναι η κανονικότητα.
Σας κούρασα; Πρέπει όμως να καταλήξω κάπου. Δεν ξέρω αν υπάρχει ευτυχία. Δοκιμάστε όμως σήμερα το βράδυ πριν κοιμηθείτε να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο που θα σας χαλαρώσει, και διαβάστε μερικές σελίδες από ένα αγαπημένο σας βιβλίο στην ξεχασμένη σας βιβλιοθήκη. Κοιτάξτε γύρω σας στο σπίτι, τα πρόσωπα που υπάρχουν και πείτε τους μια γλυκιά καλημέρα όταν ξυπνήσετε το πρωί. Αν δεν υπάρχουν, δοκιμάστε να χαμογελάσετε σε έναν άγνωστο περαστικό στον δρόμο,. Στρέψτε το βλέμμα σας στον ουρανό και αισθανθείτε την αύρα της φύσης, ακόμη κι αν βρίσκεστε στο κέντρο της πόλης. Σκεφτείτε πόσο τυχεροί είστε που μπορείτε και το κάνετε, δεν είναι αυτονόητο. Κι έτσι με αυτές τις φαινομενικά ανούσιες κινήσεις, ξεκινήστε να έρχεστε πιο κοντά με τον εαυτό σας κι έπειτα με τους γύρω σας. Γιατί η ευτυχία λογικά είναι η ισορροπία, η ηρεμία, η ενσυναίσθηση. Και σίγουρα όχι κάτι που είδατε σε μια εικόνα. « Κοιτάξτε» λοιπόν πρώτα μέσα σας, έπειτα τους ανθρώπους που έχετε δίπλα σας, και είμαι σίγουρη ότι η μέρα που θα το κάνετε αυτό, θα είναι καλύτερη από την προηγούμενη…
Μαρία-Χρύσα Σταμπουλίδου
