Κάηκαν σπάνια είδη Δένδρων που επιβίωναν από την Αρχαιότητα – Θύματα και οι Αετοί του Έβρου
Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης, παρά την σκληρότατη δοκιμασία, όπως απώλειες περιουσιών και εκτεταμένη υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, ίσως σώθηκε από τα χειρότερα, από το να γίνει δηλαδή ένα δεύτερο ‘ΜΑΤΙ’. Πρώτη ανακοινωθείσα αιτία της καταστροφικής πυρκαγιάς η κεραυνική δραστηριότητα, μια άλλη, πασιφανή και πανθομολογούμενη αιτία αποτελεί η κλιματική κρίση με την ξηρασία και την παρατεταμένη ανομβρία, τα παρατεταμένα μελτέμια και ο «Στρατηγός» άνεμος. Ωστόσο, πέραν τούτων, εκτιμάται ότι βιώνουμε μια ασύμμετρο απειλή, ίσως έναν δεύτερο υβριδικό πόλεμο. Προβληματίζει δηλαδή έντονα η αιτία της πυρκαγιάς και προκλήθηκε μια μεγάλη, δημόσια συζήτηση, καθόσον ο Έβρος ήταν ήδη «λαβωμένος» από το μεταναστευτικό και πρόσφατα προηγήθηκε το κυνηγητό με τους εισβολείς, λαθροδιακινητές και παράτυπους μετανάστες. Εξάλλου, τις υποψίες για εμπρησμό ενισχύει το γεγονός ότι οι αρχικές εστίες φωτιάς βρίσκονται ακριβώς επάνω στα ορεινά μονοπάτια των μεταναστών. Επίσης, όταν εμφανίζονται ταυτόχρονα τρία και διαφορετικά μέτωπα φωτιάς σε κάθε νομό, Έβρο, Ροδόπη, Ξάνθη, με ανέμους 8 μποφόρ και πολυδιασπασμένες δυνάμεις πυρόσβεσης, αυτό δεν θεωρείται και εντελώς τυχαίο! Ο λαός βοά για εμπρησμό ώστε να παρατηρούνται ήδη κρούσματα βιαιοπραγίας και συνεπώς οι αρμόδιοι, Πυροσβεστική, Αστυνομία, ΕΥΠ και Άρειος Πάγος, υποχρεούνται να διερευνήσουν, να διασταυρώσουν και να αξιολογήσουν τις πληροφορίες περί εμπρησμού και το Πόρισμα της Έρευνας να δει το φως της δημοσιότητας για να επέλθει η απαραίτητη κοινωνική γαλήνη. Εάν δεν γίνει αυτό, τότε σ’αυτόν τον ευλογημένο τόπο και προβεβλημένο εσχάτως και από τους Αμερικανούς ποιος σοβαρός και μεγάλος επενδυτής θα έρθει να επενδύσει σε καμένη γη και μέσα σ’ένα παρατεταμένο καθεστώς επενδυτικής ανασφάλειας;
Οι συνέπειες της πυρκαγιάς τραγικές. Καταστροφή και υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος με την καύση σημαντικών και σπάνιων ειδών χλωρίδας. Για παράδειγμα,στα καμένα εδάφη επιβιώνουν δύο είδη άρκευθου, λίαν περιζήτητα στην αρχαιότητα. Το πρώτο είναι η άρκευθος η οξύκεδρος (αγριόκεδρο, juniperus oxycedrus) που απαντάται μεμονωμένα βόρεια του Δορίσκου, στο Δωρικό, τον Άβαντα, την Κίρκη και τη Συκορράχη. Το δεύτερο είδος, η άρκευθος η δυσοσμότατη (μηλόκεδρος, juniperus foetidissima) απαντάται μεμονωμένα στην περιοχή του σημερινού οικισμού Δωρικού σε μείξη όμως με την άρκευθο την οξύκεδρο, τη δρυ την αιγίλωπα και τη δρυ την κοκκοφόρο∙ επίσης ευδοκιμεί στους λόφους βόρεια της σημερινής βιομηχανικής ζώνης Αλεξανδρούπολης και στην περιοχή μεταξύ Δωρικού και Αγίων Θεοδώρων σε έκταση μεγαλύτερη των 1000 στρεμμάτων· ακόμη σε δάση καλής μορφής, έκτασης 100 στρεμμάτων, βόρεια και δυτικά του σημερινού οικισμού Άβαντα· ιδιαίτερα σημαντική είναι η παρουσία του στην περιοχή αυτή όπου φύεται ανάμεσα στους βραχότοπους, σε τοποθεσίες απροσπέλαστες από βόσκηση με αποτέλεσμα να εμφανίζονται πολλά γέρικα άτομα από αυτό το είδος, ηλικίας εκατοντάδων ετών· επιπλέον απαντά στις ψηλές κορυφές που βρίσκονται στα ανατολικά της κοινότητας Κίρκης, στην τοποθεσία «Τίγρης»,σε έκταση 10 στρεμμάτων και στη Συκορράχη.
Λίγο βορειότερα, οι πρόγονοι των σημερινών δασικών οικοσυστημάτων που βρίσκονται Ν-ΝΔ-ΝΑ της σημερινής Δαδιάς, ήτοι στις περιοχές Γκίπραινα, Μεγάλη Κυπρίνα, Μικρή Κυπρίνα, Τρανός λόφος, Μπύζα Καγιά, ανάγονται στην εποχή του Ολιγοκαίνου (περίπου 30,6 – 23,6 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα). Εντός της παραπάνω περιοχής υπάρχει η απολιθωμένη δασική χλωρίδα που εμφανίζεται με ενδιαφέροντα τμήματα κορμών δένδρων, φύλλων, σπερμάτων, γυρεόκοκκων. Ο μακρινός απόγονος των παραπάνω δασών, το εντυπωσιακό, προστατευόμενο, δασικό τοπίο (Natura) μοναδικής ομορφιάς, το δάσος πεύκης και δρυός της Δαδιάς, με αρπακτικά πουλιά, όπως ο μαυρόγυπας (Aegypius monachus), ο θαλασσαετός (Haliaeetus albicilla) και ο βασιλαετός (Aquila heliaca) φαίνεται ότι ένεκα της περσινής και φετινής πυρκαγιάς εισέρχεται προς λύπην όλων σε περίοδο νέας υποβάθμισης της χλωρίδας του που συνιστά απειλή για την ορνιθοπανίδα του.
Στην αρχαιότητα οι αετοί του Έβρου περιόδευαν στο Δέλτα, στο Μέλανα κόλπο, στην Αίνο, στο Δορίσκο, στο Σέρρειο τείχος, στην κορυφογραμμή του Ισμάρου και φυσικά στο πιο δυσπρόσιτο μέρος, στην Γκίπραινα. Μέσα στους αετούς αυτούς ήταν και γύπες που ακολουθούσαν ένα στρατό στη διάρκεια μιας εκστρατείας, π.χ. το ρωμαϊκό στην πεδιάδα του Δορίσκου, εφόσον αντιλαμβάνονταν ότι επέκειτο πόλεμος και μάχες με αποτέλεσμα τους νεκρούς και άρα την ύπαρξη σίγουρης τροφής. Ιδανικός τόπος φωλιάσματος για τους γύπες και τα όρνεα του Δέλτα Έβρου ήταν είτε ο ορεινός όγκος της Αίνου, της Τραϊανούπολης και οι βράχοι του Άβαντα και της Κίρκης είτε, το πιθανότερο, οι υψηλές κορυφές του όρους Σάπκα και της λοφοσειράς της Γκίπραινας στο δάσος της Δαδιάς, απ’όπου επίσης μπορούσαν να «σαρώσουν» την περιοχή του δέλτα. Οι γυπαετοί αυτοί, οι γύπες και τα λοιπά πτωματοφάγα όρνεα ήταν εχθροί κάθε πτώματος, έπεφταν πάνω του σαν να ήταν αντίπαλός του και το κατασπάρασσαν.Τέτοιο παράδειγμα αποτελεί ο σημερινός γύπας του δέλτα, ο ασπροπάρης (Neophron percnopterus).
Μεγάλη φυσική καταστροφή συνετελέσθη και στα Δίκελλα όπου κάηκαν ελιές εκατοντάδων ετών, αλλά και στην Κίρκη. Αναφορικά με τις συνέπειες στο τεχνητό περιβάλλον δυστυχώς χάθηκαν οικίες και περιουσίες στην Κίρκη, στα Δίκελλα, στην Παλαγία, στον Άβαντα.
Τι δέον γενέσθαι ; Όταν πλέον δεν θα υφίσταται ο κίνδυνος αναζωπυρώσεων, τότε ως «Παθόντες και Μαθόντες» οφείλουμε να διερευνήσουμε πως θα ανακάμψουμε από αυτό το κακό · άμεση καταγραφή υλικών-περιουσιακών ζημιών και καταβολή οικονομικής αποζημίωσης στους πυρόπληκτους ιδιοκτήτες στέγης, επιχειρηματίες και αγροτοκτηνοτροφικές μονάδες· το ξαναxτίσιμο των καμένων σπιτιών, διότι άλλως θα σβήσουν οι όμορφοι οικισμοί του Δήμου μας· αντιμετώπιση της ενδεχόμενης διάβρωσης του εδάφους των καμένων περιοχών λόγω αναμενόμενων, χειμερινών πλημμυρών· επείγουσα κατάρτιση προγράμματος ευρείας αναδάσωσης των καμένων περιοχών· πρόγραμμα έγκαιρης κατασκευής αποτελεσματικών αντιπυρικών ζωνών· αποτελεσματική, θερινή φύλαξη δασών με την ενδυνάμωση του Εθελοντικού, Οικολογικού-Περιβαλλοντικού Κινήματος και την αξιοποίηση των Εθελοντών οι οποίοι συνέβαλαν τα μέγιστα στην κατάσβεση των εστιών φωτιάς και όχι μόνο.
Είθε η εορτάζουσα Υπεραγία Θεοτόκος να γίνει μεσίτρια στον Υιόν της για τερματισμό του μαρτυρίου.
ΦΩΤΟ
─ Κόκκινος ο ορίζοντας από το μέτωπο της φωτιάς.
─ Αετός του Έβρου σε νόμισμα αρχαίου Δορίσκου.
─ η Άρκευθος η δυσοσμότατη (μηλόκεδρος,juniperus foetidissima) του Δορίσκου,του Δωρικού, του Άβαντα, της Κίρκης και Συκορράχης.
─ εκκένωση Ιωακείμιου Γηροκομείου.
─ μετά την εκκένωση του ΠΓΝΑ αναχώρηση ασθενών με καράβι.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΥΘΙΩΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ «ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤ´ ΚΑΝΤΑΚΟΥΖΗΝΟΣ – ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΣΤ´»
Ζαμπούκης Γ. Ιωάννης
Φιλόλογος -Περιβαλλοντολόγος
