Μικρά σημειώματα με ψήγματα της ιστορίας του Έβρου, των τοποθεσιών και των πόλεών του
Σε άλλα ιστορικά σημειώματα, προσπάθησα να δώσω ψήγματα ιστορίας του Έβρου και των ιστορικών τοποθεσιών και πόλεών του.
Κάθε μικρό και μη καταγεγραμμένο γεγονός των ετών εκείνων, αποτελεί κομμάτι της τοπικής ιστορίας και όπου ανακαλύπτεται, πρέπει να θεωρείται ως μικρός εκμεταλλεύσιμος θησαυρός, για τους μελλοντικούς ερευνητές των ψηφίδων της ιστορίας, ώστε σιγά-σιγά να συμπληρώνεται ο ιστορικός πίνακας.
Το Σουφλί, δυστυχώς, αποτελεί ακόμη …περιβάλλον ιστορικής αναζήτησης!!
Εδώ θα σας παρουσιάσω κάποια γεγονότα του τότε, μέσα από τις πολυχρόνιες αναζητήσεις μου, στις σελίδες των εφημερίδων, που αποτελούν πρωτογενή εκμεταλλεύσιμη ύλη.
1) ** “Την 11 Ιουλίου 1921, στο Σουφλί γιορτάστηκε πανηγυρικά η πτώση του Εσκή Σεχίρ.
Οι Σουφλιώτες, με πρωτοφανή ενθουσιασμό, γιορτάζουν τις κάθε φορά νίκες του στρατού μας, που εξαγγέλλονται στα Μικρασιατικά πεδία.
Κάθε πτώση τουρκικού φρουρίου στα χέρια του ηρωϊκού μας στρατού, ύστερα από μυθικούς και επικούς αγώνες, προκαλεί συγκινήσεις, αυθόρμητες διαδηλώσεις, πρόχειρες γιορτές και αλαλαγμούς χαράς.
Ετσι, με την αναγγελία της κατάληψης, όλος ο κόσμος του Σουφλίου πλημμύρισε τους δρόμους και ζητωκραύγαζε υπέρ του Εθνους και του στρατού.
Οι πρόσκοποι, με τα εθνικά τραγούδια και τις συνεχείς ζητωκραυγές υπέρ του στρατού, οι καμπάνες των εκκλησιών και οι απαραίτητοι σε τέτοιες περιπτώσεις κανονιοβολισμοί, έδιναν μία δαιμονική μεγαλοπρέπεια στον εορτασμό, καθώς και το ξεχύλισμα χαράς και αγαλλίασης του λαού.
Με πρωτοβουλία του δραστήριου και απ’ όλους εκτιμώμενου, για τις υπηρεσίες που προσφέρει στον τόπο με την στοργική του διοίκηση, υποδιοικητή Γ. ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑ, όλο το φρενήρες πλήθος προσήλθε στην Μητρόπολη του Αγίου Γεωργίου (σ.σ. τότε η έδρα της Μητρόπολης Διδυμοτείχου και Σουφλίου ήταν στο Σουφλί… και δεν υπήρχε ακόμη, η ΝΕΑ ΠΟΛΗ Η ΝΕΑ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ).
Εκεί, μέσα σε θρησκευτική κατάνυξη, τελέστηκε δοξολογία και διατυπώθηκαν θερμές ευχές από όλους, υπέρ της τελικής νίκης του αγώνα μας.
Ο Γ. ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑΣ, με ευφράδεια λόγου και με εξαιρετική ομιλία, εξήρε το γεγονός της ημέρας και προκάλεσε ρίγη συγκίνησης και ιερού ενθουσιασμού.
Στην πλατεία της αγοράς, συγκεντρώθηκαν και πολλοί κάτοικοι των γειτονικών χωριών, που πήγαν για να συμμετάσχουν στην γιορτή.
Εκεί μίλησε ο ΤΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, με τον ενθουσιασμό, που τον διακρίνει πάντοτε.
Η Κορνοφωλιά δεν υστέρησε σε μεγαλοπρέπεια, για τον εορτασμό.
Ο λατρευτός δήμαρχος (πρόεδρος κοινότητας) Κορνοφωλιάς, ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ Παν., που διακρίνεται για την σφριγηλότητά του και τις νεωτερίστικες αντιλήψεις του, με υπέροχο ζεστό λόγο, εξήρε την σημασία του αγώνα μας.
Επίσης, μίλησε και ο διευθυντής των σχολείων Κορνοφωλιάς ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Ν. ** ( εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 16-7- 1921 ).
2) ** Κατά την έκφραση στο εξωτερικό… βλέψεων και επιθυμιών, καίτοι ήταν σε εξέλιξη η μεγάλη πολεμική προσπάθεια της Ελλάδας… να παραχωρηθεί… αλλού η ελληνική Θράκη, ο λαός του Σουφλίου ξεσηκώθηκε με την προοπτική αυτή.
Την 25η Ιανουαρίου 1922, οι κάτοικοι του Σουφλίου και των γύρω χωριών του, αλλά και οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της περιφέρειάς του, διοργάνωσαν ογκωδέστατο και επιβλητικό συλλαλητήριο και διατράνωσαν τον διακαή πόθο τους, Η ΘΡΑΚΗ ΟΛΗ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ.** (εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 26-1-1922).
3) ** “Στις 26 Μαρτίου 1923, δόθηκε χοροεσπερίδα της μαθητικής κοινότητας του Γυμνασίου Σουφλίου, με μεγάλη επιτυχία.
Η οργανωτική επιτροπή καλοστόλισε την αίθουσα.
Παρέστη η καλύτερη κοινωνία, με τον Δήμαρχο ΚΑΛΠΑΚΑ, με την σύζυγό του, ο κ. και η κ. ΠΕΤΡΙΔΟΥ γυμνασιάρχης, ο φρούραρχος ΒΟΥΤΗΡΑΣ, ο κ. και η κ. ΜΠΡΙΚΑ, ο κ. και η κ. ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ, ο έφορος ΚΑΡΑΜΑΝΟΣ, οι οικογένειες ΚΑΤΣΙΡΕΑ, ΜΙΣΚΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ, ΠΕΤΡΙΔΗ, ΤΣΑΚΙΡΗ, ΚΑΒΑΤΖΗ (ΚΟΥΒΑΤΖΗ??), ΜΑΓΓΑΝΑΡΗ, ΧΑΡΑΜΠΑΡΑ, ΚΟΥΡΤΙΔΗ ΑΝΤΩΝΟΓΛΟΥ, ΓΛΥΣΤΡΑ, ΣΙΜΣΙΡΙΚΗ, κ.α.
Ο χορός άρχισε με καλαματιανό, που έσυραν οι μαθήτριες του Γυμνασίου.
Στην καρναβαλίστικη ενδυμασία διακρίθηκαν οι δεσποινίδες ΜΠΡΙΚΑ Νίνα και ΚΑΛΠΑΚΑ Όλγα, ως πεταλούδες. (εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 2-3-1923).**
4) ** “Στις 23 Απριλίου 1923, οι αρχηγοί της επανάστασης επισκέφτηκαν τον Εβρο, όπου αναπτύχθηκε ο ελληνικός στρατός στην δυτική πλευρά του ποταμού Εβρου, με… ενδεχόμενη την… κίνηση προς την Κωνσταντινούπολη. Ας δούμε τα τότε γεγονότα.
* “Συνεχίστηκε η επιθεώρηση των στρατευμάτων του μετώπου.
Το απόγευμα της 23-4-1923, το απόγευμα στη μαγευτική κοιλάδα (Σουφλίου) έγινε η επιθεώρηση της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗ.
Η τάξη και η πειθαρχία, το φρόνημα και ο ενθουσιασμός, ήταν έκδηλα στους άνδρες.
Οι αρχηγοί της επανάστασης, κατευθυνόμενοι προς το Σουφλί, στις διάφορες μονάδες που επισκέφτηκαν, οι κάτοικοι των χωριών, τους περίμεναν με σημαίες και ενθουσιώδεις εκδηλώσεις.
Στις 18.00, έφθασαν στο Σουφλί, όπου η υποδοχή από τον στρατό και τον λαό, υπήρξε εξαιρετικά ενθουσιώδης.
Ο αρχηγός της επανάστασης ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ, απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό, όπως και ο αρχιστράτηγος.
Την επομένη 24-4-1923, επιθεώρησε την Μεραρχία Αρχιπελάγους. (εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 25-4-1923).**
* Η Επανάσταση της 6 Σεπτεμβρίου 1922, πέτυχε και καθιερώθηκε και στις 12 Απριλίου 1923 οι αρχηγοί της, ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ, ΠΑΓΚΑΛΟΣ και ο ναύαρχος ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ αποβιβάστηκαν στην Καβάλα, όπου ήταν μέραρχος ο ΚΟΝΔΥΛΗΣ και από Ξάνθη σιδηροδρομικά κινήθηκαν στην Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Φέρες, Σουφλί, Διδυμότειχο, και Κάραγατς Αδριανούπολης, επιθεωρώντας στρατιωτικές μονάδες.*
5) ** “Την Κυριακή 6 Μαϊου 1923, στο Σουφλί, έγινε έρανος υπέρ των εθνικών ορφανοτροφείων.
Η Κεντρική Ερανική Επιτροπή πραγματοποίησε τον έρανο την ημέρα αυτή, γιορτή του πολιούχου Σουφλίου Αγίου Γεωργίου.
Η πόλη χωρίστηκε σε 16 τμήματα, από την επιτροπή, που την αποτελούσαν ο Σύλλογος Κυριών και Δεσποινίδων και οι πρόσκοποι, που μοίραζαν μικρές σημαίες.
Κατά τον έρανο συγκεντρώθηκαν 10.000 δραχμές από το Σουφλί, 5.500 από τα γύρω χωριά, με πρωτοβουλία των δασκάλων, που ανέλαβαν τον έρανο εκεί, 195 από το στρατόπεδο του 37ου Συντάγματος, από τους αξιωματικούς, 1.100 από δίσκο στον Ι. Ν . Αγίου Γεωργίου… συνολικά 17.000 δραχμές.
Αξίζουν συγχαρητήρια στις ευγενέστατες κυρίες ΚΟΥΚΟΥ Τ., ΤΕΡΖΟΥΔΗ Δεσπ., ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ Αντ., ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ Βασ. ΠΑΛΑΒΟΥΖΗ Παν. ΓΛΥΣΤΡΑ Κλεονίκη, ΜΑΓΚΑΝΑΣΗ Χαρ. και ΓΑΛΑΜΠΟΥΚΗ Φανής, δεσποινίδες, ΣΕΠΤΕΡΗ Α., ΓΛΥΣΤΡΑ Ελένης και Δέσποινας, ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Ευφημίας, ΧΑΡΑΜΠΑΡΑ Α., ΓΚΙΡΤΖΗ Αν. ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ Σοφ., ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Δάφνης, ΤΥΡΟΠΟΥΛΟΥ Μαρίας, ΔΕΜΕΤΖΗ Δημ., ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΥ Χρυσ., ΤΖΕΛΒΕΛΛΗ Αθ., ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Ελ., ΒΕΝΕΤΙΔΟΥ Χαρ., ΤΣΟΥΓΙΑΝΝΗ Μαρίας, ΝΤΙΝΙΔΟΥ Αν., που πάντοτε πρωτοστατούν σε κάθε κοινωνική και ευεργετική δράση στο Σουφλί.
Τις απευθύνουμε ένα μεγάλο εύγε, για τις ενέργειες τους υπέρ των ορφανοτροφείων. (εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 24-5-1923)**
6) ** Ο νέος Δήμος Σουφλίου… το 1924 άρχισε δυναμικά να δραστηριοποιείται και να δημιουργεί τις υποδομές του.
Την 30 Ιουλίου 1924 προκηρύσσει διαγωνισμό για προμήθεια ειδών ηλεκτροφωτισμού… ας δούμε την προκήρυξη.
ΔΗΜΟΣ ΣΟΥΦΛΙΟΥ – ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΑΡΙΘ. 2285
Ο Δήμαρχος Σουφλίου διακηρύττει ότι, την 15-8-1924, ημέρα Παρασκευή και ώρες 10.00-12.00, θα ενεργηθεί στον συνήθη τόπο δημοπρασιών μειοδοτικός διαγωνισμός για τον ηλεκτροφωτισμό της πόλης
1.) Σύμβαση 5 ετής
2.) Φανοί 200 των 32 κεριών, 50 των 50 κεριών… συνολικά 8.900 κεριά,
3.) μηχανές και εγκαταστάσεις με δαπάνη του εργολάβου,
4.) μέγιστο όρος προσφοράς 120.000δραχμών,
5.) εγγύηση 10%.
Οι όροι υπάρχουν στα γραφεία του Δήμου, όπου μπορούν να τους προμηθευτούν όσοι επιθυμούν.
Σουφλί 30 Ιουλίου 1924
Ο Δήμαρχος Σουφλίου
ΚΑΛΠΑΚΑΣ Απόστολος
εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 5-8-1924****
7) ** Στις 8 Οκτωβρίου 1924, ο Δήμος Σουφλίου, διοργάνωσε μεγάλη εμπορική πανήγυρη στο Σουφλί και το γεγονός αυτό εκτός από την γνωστοποίηση στην περιοχή του Εβρου, γνωστοποιήθηκε ευρέως μέσω της εφημερίδας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ την 17-10-1924.
Ας δούμε το γεγονός.
* Ο Δήμαρχος Σουφλίου γνωστοποιεί ότι, από 20 έως 25 Οκτωβρίου 1924 θα γίνει μεγάλη εμπορική πανήγυρη στο Σουφλί.
Σ’ αυτήν πραγματοποιούνται μεγάλης κλίμακας αγοραπωλησίες μικρών και μεγάλων ζώων, όπου συρρέει μεγάλο πλήθος απ’ όλες τις επαρχίες της Θράκης και Μακεδονίας.
Δεν μένει όμως πίσω και η εμπορική κίνηση σε διάφορα προϊόντα. Για τον λόγο αυτό, η πανήγυρη του Σουφλίου αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την παρουσία τέτοιων πωλητών και αγοραστών.
Σουφλί 8 Οκτωβρίου 1924
Ο Δήμαρχος Σουφλίου
ΚΑΛΠΑΚΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ***
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Το παρόν, μας δείχνει την ενεργή παρουσία των κατοίκων του Σουφλίου σε κάθε εκδήλωση, όπου διατρανώνουν την διαχρονική εθνική τους δράση σε όλα.
Ισως για κάποιους το κείμενο θεωρηθεί… φλύαρο, όμως, οι… λεπτομέρειες δίνουν το στίγμα…!!
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΥΣΤΡ. ΝΑΖΛΗΣ
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
