Γαστρονομικές διαδρομές στην Αλεξανδρούπολη, μετά τη συνθήκη της Λωζάνης
Στο πλαίσιο των ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ 2024, η Ένωση Θρακών και το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας. Εθνολογίας του ΔΠΘ και τον Δήμο Αλεξανδρούπολης συνδιοργανώνουν το επιστημονικό συνέδριο “Προσφύγων γεύσεις: Γαστρονομικές διαδρομές στην Αλεξανδρούπολη μετά τη συνθήκη της Λωζάνης” που θα πραγματοποιηθεί από το απόγευμα της Πέμπτης 23 Μαΐου έως και το Σάββατο το μεσημέρι 25 Μαΐου 2024, στην αποθήκη νο2 στο λιμάνι.
Πρόκειται για ένα υβριδικό συνέδριο όπου συναντώνται η επιστημονική έρευνα που θα μελετήσει την τροφή και τη διατροφή ως κώδικα ανάγνωσης της προσφυγικής ταυτότητας με τον λόγο των μαρτυριών των απογόνων δια των προσφυγικών συλλόγων τους.
Με τον τρόπο αυτό, το συνέδριο επιχειρεί να ανασυνθέσει τη γεωγραφία των προσφυγικών γεύσεων και να χαρτογραφήσει τη διατροφή των προσφύγων στην πόλη της Αλεξανδρούπολης, με σκοπό την κατανόηση της ομοιότητας αλλά και της ετερότητας των προσφυγικών πληθυσμών της, καθώς και των πολιτικών και των στρατηγικών επιβίωσης που κινητοποιήθηκαν μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Το απόγευμα της Παρασκευής, θα γίνει παρουσίαση 6 επαγγελματιών με προσφυγική καταγωγή και συνεχή παρουσία για 100 περίπου χρόνια, σε τομείς που συνδέονται με τη διατροφή.
Οι επιστημονικές ανακοινώσεις θα κλείσουν το Σάββατο το πρωί στις 25 Μαΐου 2024 γύρω από ένα τραπέζι γεύσεων για το οποίο εργάστηκαν από κοινού, για τους σκοπούς του συνεδρίου, μέλη συλλόγων και μαθητές της Επαγγελματικής Σχολής Μαθητείας Αλεξανδρούπολης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), με την υποστήριξη του Δήμου Αλεξανδρούπολης.
Παράλληλα, θα υπάρχει έκθεση αυθεντικών αντικειμένων που προέρχονται από τους εγκαταλελειμμένους προσφυγικούς τόπους και συνδέονται με τη γαστρονομία τους.
Οι συνεργαζόμενοι σύλλογοι είναι οι: «Ανατολική Ρωμυλία Έβρου», Απολλωνιαδιτών Έβρου, «Ελληνομουσείον Αίνου», Καππαδοκών N. Έβρου «Οι τρεις Ιεράρχες», Απογόνων Μικρασιατών Ελλήνων N. Έβρου «Νικηφόρος Βλεμμύδης» και οι ποντιακοί σύλλογοι του Δήμου Αλεξανδρούπολης.
Κατά την έναρξη θα γίνει παρουσίαση και θα διανεμηθούν δωρεάν τα πρακτικά του Α’ συνεδρίου «Οι πρόσφυγες στην Αλεξανδρούπολη μετά τη Μικρασιατική καταστροφή: Άφιξη, εγκατάσταση, ενσωμάτωση, 27 & 28 Μαΐου 2023».
Πρόγραμμα
ΠΕΜΠΤΗ, 23 Μαΐου 2024
18.00-18.15 Προσέλευση
18.15-19.15 Έναρξη
Ιωάννης Ζαμπούκης, Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης
Χαιρετισμοί
Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών ΔΠΘ, Καθηγητής Λαογραφίας, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
Νάντια Μαλακόζη, Πρόεδρος Ένωσης Θρακών
Αριστείδης Χρυσόπουλος, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων
Θεοφάνης Ισακίδης, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Καππαδοκικών Σωματείων
Χριστίνα Σαχινίδου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων (ΠΟΠΣ)
19.15 – 19.45 Παρουσίαση πρακτικών 1ου συνεδρίου:
Αθανάσιος Καραφύλλης, Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΔΠ.Θ.
Θανάσης Κούγκουλος, Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
19.45-20.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
20.00 – 20.20 Παρουσίαση 2ου συνεδρίου
20.20 – 20.40 Βασιλική Κράββα, Πρόεδρος της Επιτροπής, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ανθρωπολογίας της Κατανάλωσης του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ. Αναστροφή: από τη Θράκη στο Bloomington και πίσω
20.40 – 21.00 Όλγα Καλεντζίδου, Αρχαιολόγος – ανθρωπολόγος, Διδάσκουσα στο Τμήμα Γεωγραφίας του Indiana University BLOOMINGTON
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 24 ΜΑΪΟΥ 2024
ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Νάντια Μαχά, Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας: Λαϊκή Τέχνη του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
10.00 – 10.30 Ο συμβολισμός της τροφής
Αγγέλα Γιαννακίδου, Πρόεδρος του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης «Αγγέλα Γιαννακίδου»
10.30 – 10.50 Η “πολιτογράφηση” των γεύσεων μετά τη Λωζάνη: ιστορικές αναγνώσεις του γαστρονομικού πολιτισμού (το παράδειγμα της Αλεξανδρούπολης)
Ελπίδα Βόγλη, Καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
10.50- 11.10 Διατροφικές συνήθειες στην καθ’ ημάς Ανατολή
Κωνσταντίνος Νίγδελης, Νομικός, φιλόλογος, συγγραφέας
11.10-11.40 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Προεδρείο: Θανάσης Κούγκουλος, Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
11.40 – 12.00 Η Διαμόρφωση μίας νέας ταυτότητας. Πώς οι πρόσφυγες διαμόρφωσαν τη σύγχρονη θρακική ταυτότητα μέσα από τη γαστρονομική έκφραση
Μαρίνα Σίσκου, Απόφοιτη του τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ., κάτοχος μεταπτυχιακού του τμήματος «Σημειωτική, επικοινωνία και πολιτισμός»
12.00 – 12.20 Το σουσάμι και τα προϊόντα του. Από το διαιτολόγιο των προσφύγων στη σύγχρονη γαστρονομία και υγιεινή διατροφή
Δέσποινα Δαμιανού, Επίκουρη καθηγήτρια Δ.Π.Θ. (σε σύνταξη)
12.20 – 12.40 Η συνδετική γέφυρα μεταξύ της τροφής και της ταυτότητας
Δημήτρης Τσακίρης, Κοινωνικός ανθρωπολόγος και ακαδημαϊκός ερευνητής, απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, φοιτητής στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Ιστορία, Ανθρωπολογία και Πολιτισμός της Ανατολικής και ΝΑ Ευρώπης», στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
12.40 – 13.00 Η τροφή και η διατροφή ως κώδικες ανάγνωσης της προσφυγικής ταυτότητας, η περίπτωση του προσφυγικού συνοικισμού της Απολλωνιάδας
Βασιλική Παντελίδου, υποψ. κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο ΜΠΣ του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού, του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
18.00 – 18.20 Η προσφυγική “κιβωτός” της μνήμης των αισθήσεων στη ζωή μου.!
Η σούπα του Αβδούλ Χαμίτ.!
Γιώργης Κολιόπουλος, Αρχιτέκτων
18.20 – 18.40 Από τις ψάθες και τα τραπέζια. Ιστορίες συμποσιασμού των προσφύγων της Αλεξανδρούπολης
Αικατερίνη Κάλτσου, Υποψ. Διδάκτωρ δημογραφίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
18.40 – 19.00 Επώνυμες συντεχνίες τροφίμων σε προσφυγικά κειμήλια από το Εκκλησιαστικό Μουσείο Αλεξανδρουπόλεως
Δημήτριος Αντ. Κουντουράκης, Ιστορικός – Αρχαιολόγος, υποψ. Δρ. Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας Δ.Π.Θ., Υπεύθυνος Εκκλησιαστικού Μουσείου Αλεξανδρουπόλεως
19.00 – 19.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
19.15 – 20.30 Παρουσίαση επαγγελματιών με προσφυγική καταγωγή και συνεχή παρουσία για 100 και πλέον χρόνια σε τομείς που συνδέονται με τη διατροφή
3η ΗΜΕΡΑ
ΣΑΒΒΑΤΟ, 25 Μαΐου 2024
Προεδρείο: Βασιλική Κράββα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ανθρωπολογίας της Κατανάλωσης του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., Πρόεδρος του συνεδρίου
09.30 – 10.00 Προσέλευση
10.00 – 10.15 Ταξιδεύοντας γαστρονομικό στην πολιτισμική κληρονομιά των προσφύγων μέσα από το αφήγημα των προσφυγικών συλλόγων της Αλεξανδρούπολης
Σταυρούλα Παπαχατζίδου, Υποψ. Διδάκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.
10.15 – 10.30 Οι επιρροές της Συνθήκης της Λωζάνης στη διατροφή των κατοίκων της Αλεξανδρούπολης και η ένταξη τους στη σύγχρονη γαστρονομία της πόλης
Χριστοφορίδης Άρης, Chef και Εκπαιδευτικός Μαγειρικής Τέχνης
Βρίζας Μιχαήλ, Υποψ. Διδάκτωρ του Τμήματος Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
10.30 – 11.45 Οι «Σύλλογοι» συνομιλούν γύρω από ένα τραπέζι.
Συμμετέχουν οι προσφυγικοί – πολιτιστικοί σύλλογοί:
«Ανατολικής Ρωμυλίας Έβρου»,
Απογόνων Μικρασιατών Ελλήνων Ν. Έβρου «Νικηφόρος Βλεμμύδης»,
Απολλωνιαδιτών Έβρου,
«Ελληνομουσείον Αίνου»,
Καππαδοκών Ν. Έβρου «Οι τρεις Ιεράρχες»,
Ποντιακοί σύλλογοι του Δήμου Αλεξανδρούπολης
και η Επαγγελματική Σχολή Μαθητείας Αλεξανδρούπολης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.Υ.Π.Α.)
11.30 – 12.00
Κύκλος Συζητήσεων
Συμπεράσματα – Κλείσιμο
Γευσιγνωσία (ΑΠΟΘΗΚΗ 1)
Καθ’ όλη τη διάρκεια του συνεδρίου, σε συνεργασία με τους προσφυγικούς συλλόγους, θα λειτουργεί έκθεση αυθεντικών αντικειμένων που συνδέονται με τη γαστρονομία και προέρχονται από τους εγκαταλελειμμένους προσφυγικούς τόπους, κατά τις ώρες των διαλειμμάτων του συνεδρίου, ΦΟΥΑΓΙΕ ΑΠΟΘΗΚΗΣ
