Η 1η Ιουνίου ημέρα της λαβής Heimlich – Η πνιγμονή αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου τόσο σε ενήλικες, όσο και σε μικρά παιδιά
Περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι διεθνώς πεθαίνουν κάθε χρόνο είτε από αιφνίδια καρδιακή ανακοπή είτε από πνιγμονή.
Πολλές από αυτές τις ζωές θα μπορούσαν να σωθούν εάν οι περισσότεροι άνθρωποι είχαν τις βασικές γνώσεις στην παροχή Πρώτων Βοηθειών και γνώριζαν ότι τα δύο τους χέρια αρκούν για να σωθεί μια ζωή, μέχρι την άφιξη των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.
Στατιστικώς, η πνιγμονή αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου τόσο σε ενήλικες, όσο και σε μικρά παιδιά.
Ωστόσο οι αριθμοί στα παιδιά αυξάνονται και αυτό γιατί από μικρή ηλικία, κάτω των 5 ετών, εξερευνούν τον κόσμο τους, βάζοντας πράγματα στο στόμα τους.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, τροφές ή και μικροαντικείμενα να κολλήσουν στον λαιμό, να μπλοκάρουν τον αεραγωγό και το οξυγόνο να μην φτάσει στον εγκέφαλο και στους πνεύμονες.
Η έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο για πάνω από 4 λεπτά μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική βλάβη ή και θάνατο.
Με λίγη γνώση και ακολουθώντας συγκεκριμένες οδηγίες, η πνιγμονή από ξένο σώμα μπορεί να προληφθεί αλλά και να αντιμετωπιστεί.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι άνθρωποι να αναγνωρίζουν τα σημάδια της πνιγμονής και να χειριστούν την κατάσταση.
Σώζοντας ζωές με την μέθοδο Heimlich
Σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία και τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αλλά και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης η λαβή (στα ελληνικά γνωστή ως μέθοδος) Heimlich είναι η τεχνική που ενδείκνυται για την διάσωση θυμάτων πνιγμονής.
Η τεχνική αυτή σήμερα αποτελεί σημαντικό μέρος της εκπαίδευσης Πρώτων Βοηθειών και είναι η μόνη αποτελεσματική, ασφαλής και επιστημονικά ορθή διαδικασία για τη διάσωση της ζωής των θυμάτων πνιγμονής, όλων των ηλικιών.
Οι πρώτες προσπάθειες για την εύρεση της τεχνικής έγιναν το 1854 από τον χειρούργο Samuel D. Gross, με την χορήγηση χτυπημάτων στην πλάτη.
Χρόνια αργότερα τον Ιούνιο του 1974, ο γιατρός Henry Judah Heimlich ανέπτυξε την τεχνική η οποία αρχικά ήταν γνωστή ως “Κοιλιακές ωθήσεις”. Ωστόσο ο ίδιος ο Heimlich το 1985 θεώρησε ότι αυτή η τεχνική, με τα χτυπήματα στην πλάτη και τις ωθήσεις στην κοιλιά, είναι επικίνδυνη.
Μετά από έρευνες, επιστημονικά πειράματα και κλινικές μελέτες ο Heimlich τελειοποίησε την τεχνική διάσωσης που φέρει το όνομά του.
Η πνιγμονή αναγνωρίζεται εύκολα σε ένα θύμα, αφού ο ίδιος, στην προσπάθεια του να αποβάλει το ξένο σώμα, θα προσπαθήσει να βήξει και ταυτόχρονα θα βάλει το χέρι του γύρω από τον λαιμό του.
Στην περίπτωση που το θύμα δεν μπορεί να μιλήσει ή να βήξει και οι κόρες των ματιών του έχουν μεγαλώσει, η απόφραξη του αεραγωγού είναι σοβαρή.
Σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης θα πρέπει το θύμα να είναι σκυμμένο προς τα εμπρός και να δοθούν πέντε κοφτά χτυπήματα στην πλάτη, στην ράχη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες.
Αν το ξένο σώμα δεν έχει φύγει, χορηγούνται πέντε κοιλιακές ωθήσεις.
Τοποθέτηση των δύο χεριών σε σφιχτή γροθιά, στο άπω τμήμα της κοιλιακής χώρας (πάνω από τον αφαλό και κάτω από το θώρακα).
Σφίξιμο των χεριών το ένα με το άλλο και πίεση προς τα έσω και πάνω.
Συνεχίζουμε την διαδικασία μέχρι να απομακρυνθεί το ξένο σώμα, εναλλάσσοντας πέντε χτυπήματα στην πλάτη και πέντε κοιλιακές ωθήσεις.
Εάν το άτομο είναι παχύσαρκο ή βρίσκεται σε εγκυμοσύνη, οι ωθήσεις γίνονται στο στήθος.
Εάν το θύμα είναι παιδί, η διαδικασία είναι η ίδια.
Εάν όμως είναι βρέφος, μέχρι ενός έτους, η διαδικασία διαφέρει ως προς την τοποθέτηση του (στο χέρι ενός ενήλικα) και ως προς τις ωθήσεις (που γίνονται στο θώρακα κι όχι στην κοιλιά).
Η λαβή Heimlich δεν περιορίζεται μόνο στους ανθρώπους αλλά μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία, με τις κατάλληλες ρυθμίσεις τεχνικής, και σε κατοικίδια ζώα.
Το 2018 καθιερώθηκε από τον Αμερικανικό Ερυθρό Σταυρό, η ημέρα της μεθόδου Heimlich. Επίσημα, η 1η Ιουνίου είναι η μέρα που θα πρέπει να ευαισθητοποιηθεί μια ολόκληρη κοινότητα σχετικά με τη σημασία της γνώσης της μεθόδου και να εκπαιδευτεί σε αυτήν από επαγγελματίες υγείας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι 100.000 περίπου ζωές, ετησίως, έχουν σωθεί με την μέθοδο Heimlich, διεθνώς, από περαστικούς, απλούς πολίτες.
Παρά την αναγνωρισμένη αποτελεσματικότητά της μεθόδου αυτής, η Ημέρα της Λαβής Heimlich δεν είναι ευρέως γνωστή σε χώρες της Ευρώπης, παρά μόνο στην Αμερική.
Στην Ελλάδα, πάντως, σε σχολεία κυρίως της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί αρκετές περιπτώσεις πνιγμονής από φαγητό, με κάποιες από αυτές να έχουν τραγική κατάληξη.
Η εκμάθηση αυτής της δεξιότητας μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη θανάτων από πνιγμονή.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην Ελλάδα «ασθενεί».
Οι Πρώτες Βοήθειες ως μάθημα δεν συμπεριλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σπουδών πολλών Νοσηλευτικών τμημάτων ενώ στην Ευρώπη και στην Αμερική, διδάσκεται σε όλες τις βαθμίδες, σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία.
Το Ελληνικό Υπουργείο Υγείας και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής πρέπει κάποια στιγμή να εναρμονιστεί με τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά συστήματα της Ευρώπης και της Αμερικής, που εδώ και πολλά χρόνια εμπιστεύονται τα παιδιά, από μικρή ηλικία και τους εκπαιδεύουν στην ΚΑΡΠΑ και στις Πρώτες Βοήθειες.
Στην Ελλάδα δυστυχώς, δεν έχει θεσμοθετηθεί ακόμα μάθημα Πρώτων Βοηθειών στα σχολεία, με αποτέλεσμα καθημερινά να χάνονται ανθρώπινες ζωές.
Λαμβάνοντας υπόψη και την δήλωση του ιδρυτή του Kids Save Lives, Αναστάση Στεφανάκη, σε δελτίο του ειδήσεων του ΘΡΑΚΗ ΝΕΤ πως «δέκα εκατομμύρια Έλληνες είναι από την μεριά του προβλήματος, αν εγώ δεν πάω να μάθω Πρώτες Βοήθειες, τότε θα ανήκω πάντα στην μεριά του προβλήματος», τότε η εκμάθηση στις Πρώτες Βοήθειες είναι προτεραιότητα όλων των πολιτών.
Σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο χρόνος είναι αμείλικτος.
Λίγες ώρες όμως αρκούν για να αφιερώσει κανείς από το χρόνο του ώστε να μάθει πως μπορεί με τα δύο του χέρια να σώσει μια ανθρώπινη ζωή.
Χυτούλα Παπάζογλου
Σχολική Νοσηλεύτρια
* Μπορείτε να δείτε τη συνέντευξη του ιδρυτή του “Kids Save Lives”, Αναστάση Στεφανάκη στο ΘΡΑΚΗ ΝΕΤ, εδώ:
