Ήταν Σάββατο 19 Αυγούστου 2023, όταν ξέσπασε φωτιά κοντά στην περιοχή της Μελίας Φερών – Ποια είναι η εικόνα σήμερα στις καμένες εκτάσεις – Η μάχη του πράσινου να νικήσει το γκρίζο
Ένα έτος συμπληρώθηκε χτες, από τότε που ξέσπασε η καταστροφική πυρκαγιά στο νομό Έβρου. Περισσότερα από 900.000 στρέμματα έγιναν τότε στάχτη…
Από τότε, οι Εβρίτες προσπαθούν να βρουν πατήματα στην καθημερινότητά τους, όπως και να βοηθήσουν όσο μπορούν στην επούλωση των πληγών της φύσης.
Συνομιλώντας με αιρετούς άρχοντες, αλλά και τους υπεύθυνους αποκατάστασης της δασικής έκτασης που κάηκε, βγαίνει μια εικόνα του πώς είναι σήμερα η κατάσταση στον Έβρο.
- Γ. Ζαμπούκης: «Κάποια πράγματα έχουν επανέλθει σε ρυθμούς καθημερινότητας»
Ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, Γιάννης Ζαμπούκης, έδωσε τα εξής στοιχεία: «Ένα σχεδόν χρόνο μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Αυγούστου που έκαψε το 47% του πρασίνου του Δήμου Αλεξανδρούπολης, εκ των πραγμάτων τίποτα δεν μπορεί να είναι το ίδιο. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια πράγματα που έχουν επανέλθει σε ρυθμούς καθημερινότητας και στα προ του Αυγούστου 2023 δεδομένα, όπως για παράδειγμα οι αριθμοί που αφορούν στις αφίξεις τουριστών και τις κρατήσεις στα ξενοδοχεία μας, ενώ κάποια άλλα χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο για να επιστρέψουν στην προγενέστερη μορφή τους, όπως η αποκατάσταση του φυσικού τοπίου, τα ελαιόδεντρα, τα μελίσσια και οι κατεστραμμένες οικίες. Το ελπιδοφόρο είναι ότι η τοπική μας κοινωνία κατάφερε γρήγορα να ξεπεράσει το αρχικό σοκ και να ξανασταθεί στα πόδια της. Τρανό παράδειγμα, το Δημοτικό Σχολείο Παλαγίας που υπέστη μεγάλες καταστροφές από την πυρκαγιά κι όμως καταφέραμε με συνεργασία, πίστη και καλή θέληση να αποκαταστήσουμε τις ζημιές, ώστε να είναι έτοιμο να υποδεχτεί τους μαθητές του, ανήμερα του αγιασμού. Κι όχι μόνο• χάρη στη γενναία δωρεά τόσο του ΔΕΣΦΑ, όσο και της Ένωσης “Μαζί για το Παιδί”, καταφέραμε αυτό το σχολείο να είναι σήμερα ένα από τα πιο σύγχρονα σχολεία σε όλη την Ελλάδα».
Παράλληλα, ο κ. Ζαμπούκης συμπλήρωσε πως «απαιτείται εξασφάλιση γενναίας χρηματοδότησης κατά προτεραιότητα για αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα, εκπόνηση μελετών και υλοποίηση έργων, καθώς οι υποδομές στην Αλεξανδρούπολη δεν είναι τέτοιες που να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης. Από την άλλη, το Δασαρχείο είναι αυτό που θα μας δώσει την άδεια για να προχωρήσουμε σε δενδροφυτεύσεις δενδρυλλίων, όταν το φυσικό τοπίο θα είναι έτοιμο να τις δεχτεί. Άλλωστε, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από εκπαιδευτικούς και μαθητές από όλη την Ελλάδα να συνδράμουν σε αυτή την προσπάθεια κι εμείς αναμένουμε το πράσινο φως για να προχωρήσουμε».
- Π. Καλακίκος: «Η μαυρίλα μάς θυμίζει την περσινή μεγάλη καταστροφή»
Με τη σειρά του, ο Δήμαρχος Σουφλίου, Παναγιώτης Καλακίκος, σε δηλώσεις του, τόνισε: «Για να ξαναγεννηθεί η φύση χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Δυστυχώς, παρήλθε ένα χρονικό διάστημα μεγάλο και η εικόνα που υπάρχει σήμερα στο Δάσος της Δαδιάς – και γενικά στην ευρύτερη περιοχή – είναι αυτό το μαύρο. Έχουν διατεθεί χρηματικά ποσά σχετικά με αγροδεξαμενές και με κορμοδέματα, πλην όμως όπως είπαμε, χρειάζεται χρόνος. Επικρατεί παντού αυτή η μαυρίλα και στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης, και στην περιοχή του Σουφλίου, που μας θυμίζει την περσινή μεγάλη καταστροφή. Υπάρχουν οι εργασίες που γίνονται από τους συνεταιρισμούς, υπάρχουν οι παρεμβάσεις, υπάρχει παρακολούθηση. Για να ξαναβγεί όμως το πράσινο, απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα».
Ο κ. Καλακίκος δεν παρέλειψε να συμπληρώσει πως και η μελισσοκομία είναι σε μικρή απόδοση φέτος, με περιορισμένη παραγωγή μελιού.
«Το Δάσος της Δαδιάς και η ευρύτερη περιοχή θα χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα να επουλώσει τις πληγές», κατέληξε ο Δήμαρχος Σουφλίου.
- Γ. Πιστόλας: «Τα γηγενή είδη δέντρων ριζοβλαστάνουν»
Ο πιο ειδικός από όλους, αναφορικά με τα είδη δέντρων που κάηκαν, καθώς και σε τι φάση βρίσκονται τώρα, είναι ο Δασάρχης Αλεξανδρούπολης, Γιώργος Πιστόλας, ο οποίος επεσήμανε: «Γίνανε κάποια έργα αντιδιαβρωτικής προστασίας συνολικού προϋπολογισμού 8 εκατ. ευρώ. Τα έργα αυτά ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2024 και ολοκληρώθηκαν οι μελέτες στα τέλη Μαΐου. Ταυτόχρονα, μέσα από μια διαδικασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος έχουν προκηρυχθεί διαγωνισμοί για να γίνουν μελέτες για τις κατασκευές αντιπλημμυρικών έργων, με σκοπό να κρατήσουμε την φερτή ύλη – το χώμα δηλαδή και τα χαλίκια. Σε ό,τι αφορά την βλάστηση, από τα είδη που αντέδρασαν πάρα πολύ θετικά, είναι τα γηγενή ντόπια είδη (αυτά που είχαμε 100 χρόνια στην περιοχή μας και περισσότερα). H δρυς έχει αντιδράσει πάρα πολύ καλά και πολλά δέντρα δρυός δεν κάηκαν, αν και πέρασε η φωτιά, άντεξαν και είναι ζωντανά. Όπου πέρασε με μεγάλη ένταση η φωτιά, ριζοβλαστάνουν κι έχουν γεμίσει από κάτω νερά και φυτά δρυός. Η γκορτσιά άντεξε πάρα πολύ, και στα βουνά μας υπάρχουν αρκετά δέντρα, όπως και η κουμαριά στην περιοχή της Κίρκης. Αν πάει κάποιος, θα δει πως κάτω από τα νεκρά πεύκα έχουν αρχίσει και μεγαλώνουν οι γκορτσιές με πάρα πολύ ικανοποιητικό ρυθμό. […] Τα πουρναροτόπια, που ήταν χαμηλά, στην επόμενη πενταετία θα έχουν πρασινίσει και στην επόμενη δωδεκαετία κάποιος επισκέπτης δεν θα μπορεί να καταλάβει πως από εδώ κάποτε πέρασε φωτιά. Όσο πάμε πιο ψηλά στην ζώνη με τις δρύες, εκεί θα χρειαστεί λίγος χρόνος παραπάνω. Ήδη όμως, τα βουνά μας -προς το παρόν- αντιδρούν θετικά. Υπάρχει αναγέννηση και θεωρώ πως σε μια πενταετία το γκρίζο με το πράσινο θα είναι σε μια ισορροπία και λίγο υπέρ του πρασίνου».
- Β. Δελησταμάτης: «Σιγά-σιγά αρχίζει η φύση να αναγεννιέται»
Ο άνθρωπος που έζησε την καταστροφική πυρκαγιά στην πρώτη γραμμή καθότι είναι κάτοικος Δαδιάς και τότε εκτελούσε και καθήκοντα Αντιπεριφειάρχη Έβρου, ο Βασίλης Δελησταμάτης, περιέγραψε την εικόνα που επικρατεί σήμερα στην περιοχή: «Το δάσος μάς έχει δώσει ελπίδα ζωής. Δηλαδή, αν περπατήσει κάποιος μέσα στο δάσος, θα δει ότι σιγά-σιγά αρχίζει η φύση να αναγεννιέται. Βέβαια, χρειάζεται χρόνος, αλλά υπάρχουν ήδη τα σημάδια ότι εδώ θα ξαναγίνει το δάσος. Ένα ακόμη θετικό στοιχείο είναι ότι τα αρπακτικά συνεχίζουν να υπάρχουν στο δάσος. Τα μηνύματα λοιπόν, είναι πάρα πολύ αισιόδοξα – με την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε και τρίτη χρονιά καταστροφή στο δάσος της Δαδιάς…».
Αξίζει να σημειωθεί πως ο κ. Δελησταμάτης στάθηκε και στο γεγονός πως έχει καταστραφεί ο βοσκότοπος της περιοχής και είναι αναγκαία όσο ποτέ η ενίσχυση της μελισσοκομίας όσο και της κτηνοτροφίας με ζωοτροφές, ούτως ώστε να συγκρατηθεί ο κόσμος της υπαίθρου στον τόπο του.
- Η. Βίντσης: «Κάποια σημεία του δάσους της Δαδιάς έχουν ήδη πρασινίσει»
Τέλος, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Δαδιάς, Ηλίας Βίντσης, ανέφερε τα εξής σχετικά με τις κινήσεις που έχουν γίνει στην περιοχή: «Έχουμε κοντά στους 2 μήνες, που από εθελοντές της Δαδιάς, με την βοήθεια της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης σε μηχανήματα, την βοήθεια από το Δασαρχείο Σουφλίου και το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Σουφλίου, γίνονται κάποιες παρεμβάσεις, κάποιες υλοτομήσεις περιμετρικά των δεξαμενών, έτσι ώστε να υπάρχει χώρος να αντλήσει νερό ένα πυροσβεστικό ελικόπτερο, εάν χρειαστεί. Όμως, το Παρατηρητήριο Πουλιών στην Δαδιά, μέχρι και τη στιγμή που μιλάμε, δεν έχει ολοκληρωθεί η ανακατασκευή του».
Όσον αφορά το δάσος, ο κ. Βίντσης δήλωσε: «Μπορούμε να πούμε πως κάποια σημεία του δάσους έχουν πρασινίσει, αλλά σαν γενική εικόνα επικρατεί το μαύρο. Θέλω να είμαστε αισιόδοξοι. Το ευτύχημα είναι πως τα σπάνια είδη αρπακτικών δεν έχουν φύγει – έχουν μείνει στην περιοχή».
- Όλα θέλουν τον χρόνο τους
Συμπερασματικά, όσες κινήσεις ήταν να γίνουν για την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων του Έβρου, έγιναν και συνεχίζουν βεβαίως να γίνονται από τους υπεύθυνους φορείς.
Το μόνο που απομένει πλέον είναι να αφήσουμε την φύση να κάνει αυτό που ξέρει πολύ καλά, εδώ και αιώνες: να γιατρέψει τις πληγές της.
Όλα θέλουν τον χρόνο τους, και εάν και εφόσον δεν έχουμε άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, μπορούμε να ελπίζουμε πως ο Έβρος μας, θα ξαναγίνει πράσινος!
Μαρίνα Κονδύλη
