Οδηγός γονέων για εύκολες και δύσκολες συζητήσεις από τη νηπιακή ηλικία ως την ενηλικίωση
Τι να απαντήσω στο παιδί μου; Μια ερώτηση που μου έχει τεθεί τα τελευταία χρόνια, σε διάφορες παραλλαγές και για διάφορες θεματολογίες, ουκ ολίγες φορές. Στην αρχή, δεν ήξερα ούτε κι εγώ, αλλά σταδιακά, μέσα από την καθημερινότητά μου ως μητέρας, την επαγγελματική μου καθημερινότητα και την ψυχοθεραπεία, κατανόησα το πιο βασικό: Με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, αυτό που θα απαντήσω στο παιδί μου θα πρέπει να είναι η αλήθεια.
Ουπς, εδώ αρχίζουν οι δυσκολίες. Κατ’ αρχάς, ποια είναι η αλήθεια; Κι έπειτα, η αλήθεια πονάει. Η αλήθεια είναι δυσβάσταχτη για το παιδί. Δεν θα την αντέξει. Δεν θα την καταλάβει. Κι όμως. Τα παιδιά, εφόσον είμαστε ειλικρινείς και χρησιμοποιούμε κατανοητές για την ηλικία τους λέξεις, έννοιες και φράσεις, μια χαρά καταλαβαίνουν. Αυτό που τα τρομάζει, μολονότι δεν το αντιλαμβάνονται απαραίτητα ούτε εκείνα ούτε εμείς οι φροντιστές τους, είναι η συνειδητή ή ασυνείδητη προσπάθεια απόκρυψης ή παραλλαγής της αλήθειας σε κάτι πιο βολικό για τον ενήλικα. Σε κάτι που δεν θα τον κάνει να ξεβολευτεί ή να αισθανθεί άσχημα ή να κοιτάξει βαθιά μέσα του για να ξεμπλέξει τις σκέψεις του και να βρει τα λόγια που θα έλυναν ουσιαστικά την κάθε παιδική απορία.
Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για την ελληνική πραγματικότητα της δεκαετίας του ’20. Για να διευκολύνει μέλλοντες γονείς, εκπαιδευτικούς και άλλους φροντιστές να αντιμετωπίζουν τα παιδιά με τον σεβασμό που τους αρμόζει. Το πρόβλημα είναι ότι ελάχιστοι από τους σημερινούς ενήλικες μεγάλωσαν με αυτόν τον τρόπο, επομένως δεν ξέρουν πώς να τον εφαρμόσουν. Κρύβουν ένα εσωτερικό παιδί το οποίο φέρει αφρόντιστα τραύματα, γιατί μεγάλωσε σε άλλες εποχές, όταν επικρατούσαν στρεβλές πεποιθήσεις σχετικά με την ανατροφή του.
Παρομοιάζεται πλέον η γονεϊκότητα με αγώνα δρόμου. Έχει γίνει task, έχει γίνει project. Κρίμα δεν είναι; Ματαιωμένοι γονείς, ματαιωμένοι σύντροφοι, προβάλλουμε στα παιδιά μας προσωπικές ματαιωμένες προσδοκίες, ψυχοφθόρα ταμπού και ξεπερασμένα στερεότυπα, φορτώνοντάς τα από κούνιας με αγωνίες που δεν τους ανήκουν. Η γονεϊκότητα μπορεί και πρέπει να γίνει καθημερινή γιορτή, ακόμα και μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες. Όχι ένα άρρωστο πλαίσιο καταπίεσης και δυστυχίας όλων των μελών της.
Τα παιδιά μας δεν κινδυνεύουν από τους άλλους. Από εμάς κινδυνεύουν, που δεν τα θωρακίζουμε προκειμένου να μην αντιλαμβάνονται τους άλλους ως εχθρούς και να μάθουν τους πραγματικούς κινδύνους εκεί έξω, μέχρι αυτοί –ιδανικά– να εξαλειφθούν. Το «Τι να απαντήσω στο παιδί μου;» δεν γράφτηκε από τη Σουζάνα και από εμένα απλώς για να γραφτεί. Γράφτηκε για να βοηθήσει ουσιαστικά. Αρκεί να μας ακούσετε και να μας εμπιστευτείτε. Είμαστε εδώ, για να συνεργαστούμε, για να προλάβουμε, για να αλλάξουμε, για να αγαπήσουμε, για να μοιραστούμε.
Σελίδες:448 Εκδόσεις: «ΨΥΧΟΓΙΟΣ»
