
Το παρόν βιβλίο συνιστά επεξεργασμένη μορφή του πρώτου μέρους της διδακτορικής έρευνας της Ξένιας Ελευθερίου η οποία εντάσσεται στον κλάδο της Διδακτικής της Ιστορίας και μελετά τη Δημόσια Ιστορία του Ολοκαυτώματος των Θεσσαλονικέων Εβραίων, με κεντρικό άξονα μελέτης τη σχολική Ιστορία. Οι εκδηλώσεις κατά τις Ημέρες Μνήμης του Ολοκαυτώματος, η ανέγερση νέων μνημείων, η πραγματοποίηση μόνιμων και περιοδικών εκθέσεων στα μουσεία της Θεσσαλονίκης και σε πολιτιστικούς χώρους, η ονοματοθεσία και μετονομασία οδών της Θεσσαλονίκης, η τοποθέτηση «Δεικτών Μνήμης» για τη σήμανση ιστορικών τόπων, η διεξαγωγή διεθνών και πανελλαδικών επιστημονικών συνεδρίων, ημερίδων και εκπαιδευτικών σεμιναρίων για το εν λόγω ιστορικό «συγκρουσιακό» τραυματικό θέμα, όπως και η αύξηση της εκδοτικής παραγωγής, εξετάζονται στην παρούσα έρευνα, καθώς οι εξελίξεις στο επιστημονικό πεδίο της Ιστορίας αφορούν την παραγωγή και τη διάχυση της ιστορικής γνώσης, τη συγκρότηση ετερογενών μορφών ιστορικής κουλτούρας και τη διαμόρφωση συλλογικών ταυτοτήτων σε αναφορά με το παρελθόν και τη βιωμένη εμπειρία των κοινωνικών υποκειμένων.
Το σύγχρονο πλαίσιο της Διδακτικής της Ιστορίας επιβάλλει την αφύπνιση όλων ως προς τη διαδικασία κριτικού ελέγχου της γενικότερης δημόσιας χρήσης της Ιστορίας, όπως και κάθε μορφή πληροφόρησης. Σήμερα, ένα από τα νεότερα και ενδιαφέροντα αντικείμενα της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας αποτελεί η εξέταση των σχέσεων μεταξύ ακαδημαϊκής και Δημόσιας Ιστορίας. H διδασκαλία της Τοπικής Ιστορίας, αποτελώντας μία εναλλακτική μορφή ιστορικής εκπαίδευσης, ενθαρρύνει τη βιωματική κατανόηση και την έρευνα του τραυματικού ιστορικού παρελθόντος. Η έκρηξη του ενδιαφέροντος για την επίμαχη μνήμη του Ολοκαυτώματος από τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, από τη Δημόσια Ιστορία και από την κοινωνία των πολιτών επαναφέρει το αίτημα της πολλαπλής επεξεργασίας του ιστορικού τραύματος.
Το βασικό ερώτημα που προσπαθεί να απαντηθεί μέσω της παρούσας μελέτης, είναι εάν και σε ποιον βαθμό η ιστορική λήθη και η άγνοια για τη γενοκτονία των Ελλήνων Εβραίων συνεχίζει να υφίσταται στη σχολική εκπαίδευση, παρά τις διεθνείς εξελίξεις για την Εκπαίδευση του Ολοκαυτώματος (HolocaustEducation) από παγκόσμιους εκπαιδευτικούς οργανισμούς.
Βιογραφικά
H Ξένια Ελευθερίου είναι Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με θέμα διδακτορικής διατριβής Η προσέγγιση του Ολοκαυτώματος στο ελληνικό σχολείο και η θέση του στη δημόσια ιστορία με επιβλέποντα Καθηγητή, τον τ. Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., Ομότιμο Καθηγητή Δημήτρη Κ. Μαυροσκούφη. Η μεταπτυχιακή της έρευνα με τίτλο Η δημόσια ιστορία ως συγκρουσιακό θέμα: Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων στο διαδίκτυο έλαβε το 2019 την Υποτροφία Αριστείας «Αλμπέρτος Ναρ» της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και έπειτα, δημοσιεύτηκε από τις εκδόσεις Ταξιδευτής (Αθήνα).
Από το 2022 εργάζεται ως Επιστημονική Υπεύθυνη του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Οι δύο τελευταίες εκθέσεις του Εβραϊκού Μουσείου τις οποίες επιμελήθηκε είναι οι εξής: Θεσσαλονικέων Συναγωγές: Άγνωστες πτυχές της Τοπικής Ιστορίας (2024) και Στιγμιότυπα Κατακτητών 1941-1944. Η συλλογή Ασσαέλ (2024). Τον Δεκέμβριο του 2024 επιμελήθηκε και τον κατάλογο της τελευταίας έκθεσης. Το 2024 σχεδίασε και επιμελήθηκε το πρώτο μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης με τίτλο Εβραϊκές γιορτές στα τραπέζια της Θεσσαλονίκης για μαθητές Δημοτικού. Το 2023 επιμελήθηκε την πρώτη ψηφιακή ξενάγηση με γυαλιά VR σε οθόνες αφής στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης με τίτλο Αναζητώντας τα ίχνη της εβραϊκής παρουσίας στη Θεσσαλονίκη.
Σελίδες: 392 Εκδόσεις: «ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ»