Προσέφερε τα μέγιστα ο πρώην Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και Αλεξανδρουπόλεως, που εκοιμήθη χτες σε ηλικία 91 ετών – Του οφείλει πολλά ο τόπος μας – Η «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ» επαναφέρει το αίτημα να δοθεί το όνομά του σε μία κεντρική οδό της Αλεξανδρούπολης
Έφυγε από τη ζωή χτες το πρωί, σε ηλικία 91 ετών ο πρώην Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και πρώην Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως, Άνθιμος.
Ο μακαριστός υπήρξε υπόδειγμα ταπεινού Ιεράρχου, πράου, δραστήριου, οργανωτικού και ενωτικού στις μητροπόλεις που υπηρέτησε, καλλιεργώντας την αγαθή σχέση και ενότητα των κληρικών μεταξύ τους, αλλά και του ποιμνίου.
Στην Αλεξανδρούπολη, θλίψη επικρατεί στην τοπική κοινωνία, καθώς το έργο του Άνθιμου Ρούσσα είναι τεράστιο και αδιαμφισβήτητο.
Άλλωστε, πάλεψε για τον λαό της ακριτικής αυτής πόλης επί τριάκοντα (30) έτη και κατάφερε εντέλει πολλά.
Το σκήνωμα του μακαριστού Μητροπολίτη κυρού Ανθίμου θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στον Καθεδρικό Ναό της του Θεού Σοφίας έως την εξόδιο ακολουθία.
Η ταφή του κεκοιμημένου πολιού Ιεράρχου, κατόπιν προσωπικής του επιθυμίας, θα πραγματοποιηθεί στο κενοτάφιο του μακαριστού Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Γενναδίου, στον αύλειο χώρο του Μητροπολιτικού Ιερού Ναού του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά.
Ο Μητροπολίτης Άνθιμος άφησε ειρηνικά την τελευταία πνοή του, έπειτα από ολιγόμηνη ασθένεια, νοσηλευόμενος κατ’ οίκον στο Επισκοπείο της Θεσσαλονίκης, όπου και παρέμενε μετά την παραίτησή του, απολαμβάνοντας τον σεβασμό και την τιμή προς το σεπτό πρόσωπό του, από τον διάδοχό του Παναγιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεο, τους κληρικούς, τους τοπικούς άρχοντες και το ποίμνιό του.
- Ο νυν Μητροπολίτης Αλεξ/πολης για τον Άνθιμο Ρούσσα
Ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος είχε γράψει λόγο για την ημέρα ενθρόνισης του Άνθιμου στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, στις 18 Ιουνίου 2004. Ο λόγος όμως αυτός, δεν εκφωνήθηκε ποτέ… Ακολουθεί παρακάτω:
«Τοῖς πᾶσι χρόνος καὶ καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι
ὑπὸ τὸν οὐρανόν. …καιρὸς τοῦ κλαῦσαι
καὶ καιρὸς τοῦ γελάσαι, καιρὸς τοῦ κόψασθαι
καὶ καιρὸς τοῦ ὀρχήσασθαι…».
Αὐτὴ ἡ φράση τῆς Γραφῆς, μᾶλλον, ἀκούγεται παράφωνα μεταξὺ τῶν ὅσων ἐκφράζονται στὴ σημερινὴ εὐφρόσυνη πανήγυρη τῆς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.
Μά, μόνο ἔτσι μποροῦμε νὰ μιλήσουμε ἐμεῖς, ὅσοι σήμερα δὲν ὑποδεχόμαστε, μὰ ἀποχωριζόμαστε. Ὅσοι σήμερα δὲν βγήκαμε στοὺς δρόμους μας γιὰ νὰ καλωσορίσουμε, ἀλλὰ ἤρθαμε ἀπὸ μακριὰ γιὰ νὰ ἀποχαιρετίσουμε. Ὅσοι δὲν δοξάζουμε τὸ Θεὸ ἐπειδὴ ἄρχισε νὰ γράφεται γιὰ μᾶς νέα σελίδα, ἀφοῦ καλούμαστε νὰ κλείσουμε γιὰ πάντα ἕνα δικό μας ὁλόκληρο βιβλίο.
Ἄρχισε νὰ γράφεται στὴν Ἀλεξανδρούπολη, 30 χρόνια πρίν, «ἀπὸ οἵας ἐπιτηδεύσεως… καὶ μεθ’ οἵας πολιτείας καὶ τρόπων ἐξ οἵων μεγάλα ἐγένετο». Ποιὰ εἶναι αὐτὰ ποὺ ἔγιναν ἐκεῖ; Ἐσεῖς μὲν τὰ ἀκούγατε, ὅμως ἐμεῖς τὰ βλέπαμε μὲ τὰ μάτια μας καὶ τὰ ψηλαφίζαμε μὲ τὰ χέρια μας. Πρόσωπα καὶ πράγματα, ποὺ προχθὲς τὴν Κυριακή, ἀποχαιρετώντας, ὅπως κάποτε οἱ χριστιανοὶ τῆς Μιλήτου, τὸν Παῦλο στὸ πλοῖο, «ἔκλαιον πάντες καὶ ἐπιπεσόντες ἐπὶ τὸν τράχηλον τοῦ Ἀποστόλου κατεφίλουν αὐτόν».
Γιὰ τὰ τριάντα ἐκεῖνα χρόνια, πολλὰ θὰ ἔχει νὰ πεῖ ἡ ἐγκόσμιος θρακικὴ ἱστορία. Πολλά, μὲ πολλοὺς τρόπους θὰ ἱστοροῦνται στὸν τόπο καὶ θὰ φανερώνουν τὰ βαθειὰ ἴχνη μιᾶς διαβάσεως ἑνὸς προσώπου, τοῦ ὁποίου τὸ ὄνομα θὰ «ζῇ εἰς γενεὰς καὶ τὸν ἔπαινον θὰ ἐξαγγέλει ἡ Ἐκκλησία».
Γι’ αὐτὸ δὲν θὰ πάψουμε νὰ ρωτᾶμε «κρυφίαις φωναῖς καὶ βίαις ἀγάπης» ἀκόμα καὶ σήμερα: Πεῖτε σὲ μᾶς, πολιὲ Ἱεράρχα, γιατὶ ἀποδημήσατε; Ἀντὶ γιὰ τὴν ἄνεση τῆς σαρκὸς σας μὲ τὴν συγκομιδὴ ὅσων σπείρατε στὸν τόπο μας, ἔρχεσθε στὴ Μακεδονία ὅπου «μάχαι καὶ φόβοι»; Μπροστά ἀτενίζοντας, βλέπετε τί σᾶς ἀναμένει; «Καθ’ ἡμέραν ἐπισύστασίς σας ἡ μέριμνα πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν» τῆς κάποτε συμβασιλευούσης καὶ νῦν συμπρωτευούσης. Πίσω στρεφόμενος, βλέπετε καὶ ἀκοῦτε πόσοι σᾶς φωνάζουν;
Ὅλοι, ὅσοι σᾶς συνόδευσαν μέχρις ἐδῶ, Ἅγιε Ἱεράρχα, τοπικοί μας ἄρχοντες, ἱερὸς Κλῆρος, καὶ πιστὸς Λαός.
Γιὰ νὰ χαροῦμε κι ἐμεῖς στὴ χαρά σας καὶ ὀφειλετικά, νὰ εὐχηθοῦμε τὸν γιὰ τριάντα χρόνια διαπρύσιο εὐχέτη μας.
Ἴσχυε καὶ κατευωδοῦ καὶ βασίλευε ἐν Κυρίῳ, ἀπὸ Ἀλεξανδρουπόλεως Παναγιώτατε Θεσσαλονίκης, καὶ «ἀναστὰς «βάδιζε ὑγιαίνων… βάδιζε» εἰς Μακεδονίαν καὶ οἴκησον ἐνͺταῦθα». «Κύριος ὁ Θεὸς… διαφυλάξῃ σε ἐν τῇ ὁδῷ ταύτῃ». «Πρόσεχε σεαυτῷ καὶ φύλαξον τὴν ψυχήν σου σφόδρα» παρακαλοῦμεν υἱϊκῶς καὶ προσευχόμεθα. «Ἡ γῆ, εἰς ἣν εἰσπορεύῃ κληρονομῆσαι αὐτήν, γῆ μετακινουμένη ἐστὶν ἐν μετακινήσει λαῶν τῶν ἐθνῶν». Καὶ ποίησον «ὧδε (ὅσα) ἐν τῇ (θρακικῇ) πατρίδι σου», «οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν ἑωράκασιν».
Ἀπὸ τὴν Ἀλεξανδρούπολη σᾶς χαιρετοῦν ναοὶ καὶ κατοικίες, δημόσια καταστήματα καὶ ἰδιωτικὲς ἐπιχειρήσεις. Σᾶς χαιρετοῦν τὰ δυὸ μοναστήρια, οἱ μοναχὲς τῆς Μάκρης καὶ οἱ ἱερομόναχοι τοῦ Ἀετοχωρίου. Σᾶς χαιρετοῦν τὰ εὐαγῆ ἱδρύματα ὅπου βρίσκει καταφύγιο ὁ πονεμένος βίος ἀλλὰ καὶ οἱ Κατασκηνώσεις ὅπου σφύζει ἡ νεανικὴ ζωή. Σᾶς χαιρετοῦν Οἰκοτροφεῖο καὶ Ἐνοριακά, σύλλογοι καὶ σωματεῖα, μεγάλα καὶ μικρὰ χωριά, τὰ βουνὰ καὶ τὰ μπαΐρια ἀπὸ τὴ Λυκόφη μέχρι καὶ τὴ Σαμοθράκη. Σᾶς χαιρετοῦν ἡ Τριφώτισσα, ἡ Κοσμοσώτειρα, ἡ Κρημνιώτισσα, οἱ Πέντε τῆς Χώρας καὶ πάντες οἱ Θρᾶκες. Σᾶς χαιρετοῦν λειτουργίες καὶ ἑσπερινοί, χοροστασίες καὶ ψαλμωδίες. Σᾶς χαιρετοῦν ἱερεῖς καὶ λαϊκοί, γέροντες, γυναῖκες, ἄνδρες καὶ παιδιά, ὁμόθρησκοι καὶ μή, φτωχοὶ καὶ πλούσιοι, ἄρχοντες, πολιτικοὶ καὶ στρατιωτικοί. Ὅσα οἰκοδομήσατε, κι ἔχουν τὴ σφραγίδα σας· ὅσα τροχοδρομήσατε κι ἔχουν τὴν ὁρμή σας· ὅσα φυτεύσατε καὶ δίνουν τὴ σκιά τους· ὅσα συμβουλεύσατε καὶ φυλάσσουν σὰν φυλαχτὸ τὰ λόγια σας· ὅσα εὐλογήσατε, ὅσα ἀγαπήσατε, ὅσα ἱερατεύσατε, σᾶς ἀποχαιρετοῦμε. Κι αὐτὴ ἡ χαρά μας, θλιμμένη στέρηση, πικραμένη εὐγνωμοσύνη, παντοτινὴ ἀναγνώριση, ἂς εἶναι ἡ συντροφιά σας στὸ νέο ἀμπελῶνα στὸν ὁποῖο σᾶς φύτευσε ὁ Θεός.
Ἀδελφοί καί Πατέρες ἀπὸ Ἀλεξανδρούπολη καὶ Σαμοθράκη,
Ὁ ἀπὸ Ἀλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως καὶ Σαμοθράκης, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Κύριός μας κάποτε, Κύριος Ἄνθιμος, «ὁ (ἐπὶ τριακονταετίαν) πατέρας μας ἐδῶ πλέον «πρεσβεύεται, ἡμεῖς ἐκεῖθεν πρεσβευσώμεθα πρὸς τὸν τῶν οὐρανῶν βασιλέα, βοηθήσωμεν αὐτῷ ταῖς εὐχαῖς. Μέγα τὸ κοινὸν τῆς Ἐκκλησίας δύναται, ἂν μετ’ ὀδυνωμένης ψυχῆς, ἂν μετὰ συντετριμμένης καρδίας τὰς εὐχὰς ἀνενέγκωμεν».
Παναγιώτατε,
Οἱ ἄνθρωποι, οἱ ἔγνοιες τους καὶ οἱ τόποι, τοὺς ὁποίους ἀγαπήσατε, γιὰ τοὺς ὁποίους κοπιάσατε καὶ ποὺ ἦταν ἡ μέριμνα τῆς ζωῆς σας μέχρι τώρα, ἀξιοχρέως σᾶς εὐχαριστοῦμε γιὰ ὅλα «οὐχ ὅσον ὀφείλομεν, τοῦτο γὰρ ἀδύνατον, ἀλλ’ ὅσον ἰσχύομεν». Ἀπὸ τὶς προσευχές μας δὲν θὰ ἀπουσιάσετε, ἀπὸ τὶς καρδιές μας δὲν θὰ λείψετε. «Μὴ ἐπιλάθῃ πάντας ἡμᾶς», γιὰ τὴ δόξα τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς ἁγίας Του Ἐκκλησίας. «Τοῦτο γὰρ ἐστι τῶν φιλούντων τὸ ἔθος».
- Ο αγώνας του για τον Έβρο
Πάλι μέσα από την γραφή του νυν Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως, μαθαίνουμε τα εξής για τον μακαριστό Άνθιμο:
“Τὸ σύνθημα ποὺ λίγο ἀργότερα μεταχειρίστηκε «ξύπνα λαὲ τοῦ Ἕβρου» τὸν φόβισε μήπως τοῦ φέρει ἀντιδράσεις ἀλλὰ τὸ θεώρησε ἀναγκαῖο καὶ ἀπαραίτητο γιὰ τὴν ἀναβάθμιση τῆς περιοχῆς μας. Ὅσο περνοῦσαν τὰ χρόνια καὶ δένονταν μὲ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὰ προβλήματά τους τόσο περισσότερο αἰσθάνονταν τὴν ἀνάγκη νὰ διεκδικεῖ γιὰ αὐτοὺς. Ὅταν ἤθελε νὰ μᾶς περιγράψει τοὺς ἑβρῖτες, κατέγραφε στὰ ἀρνητικά μας: «… δὲν εἶστε καθόλου διεκδικητικοί».
Ἡ εὐρύτητα τοῦ πνεύματός του, τὸ σπινθηροβόλο τῆς σκέψης του, ἡ καθημερινὴ ἐνημέρωσή του ἀπὸ τὶς ἐφημερίδες καὶ τὰ δελτία εἰδήσεων τοῦ παγκόσμιου γίγνεσθαι, ἡ εὐστροφία του στοὺς διαλόγους καὶ ὁ ἄνετος χειρισμὸς τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης τοῦ ἔδινε ἕνα ἄνετο προβάδισμα ἔναντι τῶν δημοσίων προσώπων τοῦ τόπου μας. Τὸ χαίρονταν καὶ ἡ αὐτοσυνειδησία αὐτὴ τὸν ἔκαμνε νὰ συνεχίζει. Κάποτε φοβόταν λίγο καὶ ἔλεγε: «Πολὺ εἴμασταν στὸ προσκήνιο. Λίγο νὰ ἀποτραβηχτοῦμε τώρα γιὰ νὰ μὴ μᾶς φθονήσουν».
Παρ’ὅλα αὐτά, ἐγκαθίδρυσε ἕνα ἐξαιρετικὸ κλῖμα ἠρεμίας καὶ συνεργασίας μεταξὺ τῶν τοπικῶν παραγόντων. Δὲν ἐπέκρινε ποτὲ δημόσια κανέναν. Προσφωνοῦσε μέχρι ὑπερβολῆς ὅλους τοὺς ἐκπροσώπους τῶν ἀρχῶν τοῦ τόπου καὶ στὸ γραφεῖο του φιλοξενήθηκαν ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας, οἱ πρωθυπουργοί τῆς Χώρας, ὑπουργοὶ καὶ ἐκπρόσωποι τῶν κυβερνήσεων ποὺ ἦρθαν ἀπὸ τὸ 1974 στὴν Ἀλεξανδρούπολη ἐπίσημα. «Νὰ μᾶς βλέπει ὁ λαὸς ὅλους μαζύ», ἐπέμενε. Ἀκόμα καὶ σὲ ἔντονες περιόδους συγκρούσεων τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὴν Πολιτεία, ὅπου συνήθως ὁ μητροπολίτης Ἄνθιμος πρωτοστατοῦσε, τότε, στὴν Ἀλεξανδρούπολη, περιγράφοντας τὰ προβλήματα καὶ ἐξηγώντας τὴν κρίση, μεταχειρίζονταν τὴν λέξη Πολιτεία καὶ ποτὲ τὴν λέξη Κυβέρνηση, γιὰ νὰ μὴν προκαλεῖ.
«Καλὸ τὸ ὀδικὸ δίκτυο, ἀλλὰ γιὰ ποιόν, ἄν δὲν ὑπάρχουν παιδιὰ στὸν τόπο;» Μ’ αὐτὴ τὴ φράση καὶ μὲ ἀνάλογες περιέγραφε τὴν ἀνάγκη ἀντιμετωπίσεως τοῦ δημογραφικοῦ προβλήματος στὸν τόπο μας. […]
Στὴν ὁμιλία του στὸ πρῶτο συνέδριο τῶν ἁπανταχοῦ Θρακῶν, στὶς Φέρες τὸ 1994, ἐμφάνισε γιὰ πρώτη φορὰ τὴν τραγικότητα τῶν ἀμείλικτων ἀριθμῶν τοῦ δημογραφικοῦ μαρασμοῦ τοῦ χριστιανικοῦ πληθυσμοῦ σὲ ἀντίθεση μὲ τοῦ μουσουλμανικοῦ. Ἦταν παροῡσα σχεδὸν ὅλη ἡ πολιτικὴ ἡγεσία τοῦ Κράτους. Τὸ δημογραφικὸ πρόβλημα τὸ ὀνόμασε «πρῶτο ἐθνικὸ πρόβλημα τῆς Χώρας»”.
- Ένας δρόμος με το όνομά του!
Και τώρα, έρχεται εδώ το διαχρονικό αίτημα της εφημερίδας μας και του αείμνηστου Σταύρου Κονδύλη: να δοθεί επιτέλους το όνομα του Άνθιμου Ρούσσα σε έναν κεντρικό δρόμο της Αλεξανδρούπολης.
Σε άρθρο του, το 2016, ο Σταύρος Κονδύλης έγραφε:
«Δεν νομίζουμε να υπάρχει κανείς που να αμφισβητεί το τεράστιο έργο που επιτέλεσε στον τόπο μας ο Μητροπολίτης Άνθιμος, κατά τα τριάκοντα έτη της διακονίας του στην ακριτική μας Μητρόπολη.
Και ασφαλώς δεν χρειάζεται να κάνουμε σήμερα απογραφή των πεπραγμένων του για να καταδείξουμε το τεράστιο μέγεθος αυτής της προσφοράς.
Ο Μητροπολίτης Άνθιμος ήταν εκείνος που ανέδειξε την Αλεξανδρούπολη, που την έκανε περισσότερο γνωστή, από κάθε άλλη χρονική της περίοδο.
Και βεβαίως ήταν Εκείνος, που συσπείρωσε γύρω του όλους τους τοπικούς φορείς και έγινε ο κινητήριος μοχλός για την επιτυχή διεκδίκηση και δημιουργία της Ιατρικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Αλεξανδρούπολη.
Σίγουρα δεν είναι αυτό το μοναδικό επίτευγμά του.
Ατελείωτη είναι η σειρά των έργων που επιτέλεσε, με την αγάπη του πληρώματος της Εκκλησίας μας και την βοήθεια όλων των Τοπικών Αρχών.
Γι’ αυτό νομίζουμε ότι ήρθε η ώρα ο Δήμος Αλεξανδρούπολης να του αποδώσει την οφειλόμενη τιμή, με την ονοματοθεσία μιας κεντρικής οδού της Αλεξανδρούπολης.
Η πρότασή μας ευελπιστούμε πως θα γίνει αποδεκτή, γιατί ο Μητροπολίτης Θεσ/νίκης Άνθιμος, εξακολουθεί να παραμένει στις καρδιές μας ως ο δικός μας Δεσπότης».
Ελπίζουμε να εισακουστεί αυτή η πρόταση από τον νυν δήμαρχο Αλεξανδρούπολης, Γιάννη Ζαμπούκη, έστω και τώρα, εν έτει 2025.
Μαρίνα Κονδύλη
