Ο αγώνας της ΕΟΚΑ και η προσπάθεια για ανεξαρτησία
Β’ Μέρος
Ένοπλος Αγώνας (ΕΟΚΑ) – Ανεξαρτησία Κύπρου
- Προ της αμετακίνητης θέσης της Αγγλίας, για την οπωσδήποτε, συνέχιση, της κατοχής της Κύπρου, αφού τον Μάιο του 1941, μετά την εισβολή των Γερμανών στην Κρήτη, απαγορεύτηκε στον Βασιλιά Γεώργιο Β’ και στην κυβέρνηση Τσουδερού, να μεταβούν στην Κύπρο, αλλά να κατευθυνθούν στην Αίγυπτο, παρά τις θυσίες και προσφορές των Ελλήνων, στον κοινό συμμαχικό αγώνα, κατά του άξονα, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν υπήρχε άλλη επιλογή, από την ένοπλη δράση. Με σύμφωνη γνώμη του Παπάγου, παρά τις κάθε μορφής, εκβιαστικές πιέσεις ΗΠΑ και Αγγλίας, ιδρύθηκε η ΕΟΚΑ, στις 7 Μαρτίου 1953. Τα μέλη της οργάνωσης ΕΟΚΑ, ταξίδεψαν στην Κρήτη, με έξοδα του τότε Αρχιεπισκόπου Αθηνών Σπυρίδωνα, όπου εκπαιδεύτηκαν σε τακτική ανταρτοπολέμου. Μετά την άφιξη στην Κύπρο, του Γρίβα (Διγενή), τον Νοέμβριο του 1954, τέθηκε σε εφαρμογή το σχέδιο δράσης της ΕΟΚΑ, την 1η Απριλίου 1955. Η αγγλική κυβέρνηση, αντέδρασε με βίαια κατασταλτικά μέσα (Στρατάρχης Χάρντιγκ, εμπνευστής της κρεμάλας [αγχόνης], νεαρών μαθητών, αγωνιστών της ΕΟΚΑ). Εχθρικά διακείμενοι, απέναντι στον αγώνα της ΕΟΚΑ ήταν επίσης και οι Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι συντάχθηκαν με τους Βρετανούς κατακτητές και πολέμησαν πλάι τους, κατά της ΕΟΚΑ. Εκτός από τα βίαια κατασταλτικά μέσα, η Βρετανική πολιτική, κατέφυγε και στη διπλωματία του «Διαίρει και Βασίλευε», γνωστή μέθοδο των Άγγλων. Έτσι στις 11 Φεβρουαρίου του 1959, υπογράφεται η Συμφωνία Ζυρίχης, μεταξύ Αβέρωφ και Ζορλού (Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας) και στις 19 Φεβρουαρίου 1959, η Συμφωνία Λονδίνου (Πρωθυπουργοί Ελλάδας, Βρετανίας και Τουρκίας, Καραμανλής, Μακ Μίλαν, Μεντερές). Οι συμφωνίες αυτές, υπήρξαν ολέθριες, καθόσον εκχωρούσαν δικαιώματα στην Τουρκία, επί της ελληνικής Μεγαλονήσου, ρίχνοντας το αίτημα της Ένωσης στις καλένδες, με τη συνεργασία του Μακαρίου, ο οποίος είχε ταχθεί υπέρ της ανεξαρτησίας. Οι Συμφωνίες αυτές καταδικάστηκαν, από τον ελληνικό λαό και την τότε αντιπολίτευση και δεν θα λέγαμε ότι, ήταν υπερβολικό, να χαρακτηρισθούν, ως προδοτικές. Η Τουρκία, με τις Συμφωνίες αυτές, είχε πάρει το εισιτήριο για την Κύπρο, όταν εμείς θα της δίναμε την ευκαιρία να δράσει, μονομερώς κατά ύπουλο και δόλιο τρόπο, με συμπαιγνία συμμαχικών, δήθεν, παραγόντων (ΗΠΑ-Κίσινγκερ), όπως συνέβη το 1974. Ενδεικτικά και προφητικά θα λέγαμε, για τις Συμφωνίες αυτές, είπαν:
- Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, «Η Ελλάς απεδείχθη, κατωτέρα από την μικράν και περιφρονημένην Ελλάδα της Μελούνας, δια τη μη απόρριψη των Συμφωνιών αυτών. Αι ευθύναι βαρύνουν εκείνους που τις υπέγραψαν (Καραμανλής από την Ελλάδα)».
- Ηλίας Ηλιού, εχαρακτήρησε τις Συμφωνίες «ως τραγωδίαν και την επ’ αυτών συζήτηση ως Επικήδειο. Ανατρέχων δεν στην ιστορία, ως μια νέα Ανταλκίδειο Ειρήνη, όπου η Κύπρος καθίσταται από τώρα μια προκεχωρημένη ζώνη ελληνοτουρκικού πολέμου, μόνιμου και παγίου».
- Ηλίας Τσιριμώκος, διαφωνών με τις εκτιμήσεις του Μακαρίου και το «ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ» αυτού, για το μέλλον του νέου κράτους και καταδικάζων την παρουσία τουρκικού στρατού είπε «Αυτό το κράτος (ανεξάρτητη Κύπρος), είναι μία πυριτιδαποθήκη …».
- Ο Γεώργιος Μαύρος, «Με τις Συμφωνίες αυτές εις την μικράν μειοψηφία των Τούρκων της Κύπρου, παρεδόθη η πλειοψηφία των Ελλήνων της Κύπρου».
Καίτοι η ΕΟΚΑ, νικούσε στην Κύπρο, η διπλωματία πρόδωσε την νίκη αυτή, που θα έφερνε την «Ένωση» και προέκυψε, μια επιβαλλόμενη, αλλά και επιζητούμενη, από κάποιους, θνησιγενή ανεξαρτησία όπου πάνω από την κεφαλή της ανεξαρτήτου Κύπρου, είχε στηθεί η τουρκική λαιμητόμος έτοιμη να την καρατομήσει, όπως έγινε το 1974. Τον Φεβρουάριο του 1959, ήδη έχουν τεθεί οι βάσεις για την Ανεξαρτησία της Κύπρου. Τον Ιούλιο του 1960, εξελέγησαν τα μέλη της Κυπριακής Δημοκρατίας και στις 15 Αυγούστου η αγγλική κυριαρχία τερματίστηκε επίσημα. Τον Σεπτέμβριο του 1961, έγινε η Κύπρος μέλος του ΟΗΕ.
- Τα πρώτα σύννεφα, στον ουρανό της Νέας Δημοκρατίας.
Το θέμα των στρατιωτικών δυνάμεων, στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, απετέλεσε το πρώτο σημείο αιχμής και τριβής μεταξύ των δύο κοινοτήτων της Κύπρου. Στο Σύνταγμα του 1960, της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναφερόταν ότι αυτή, θα είχε στρατό, αποτελούμενο από 2.000 άνδρες. Το 60% των ανδρών, θα ήταν Ελληνοκύπριοι και το 40% Τουρκοκύπριοι. Ο Υπουργός Άμυνας, σύμφωνα με την σχετική πρόβλεψη, θα ήταν Τουρκοκύπριος. Η ελληνοκυπριακή πλευρά, υποστήριζε ότι ο στρατός έπρεπε να είναι μικτός, σε κάθε επίπεδο, ενώ ο Υπουργός Άμυνας (Τουρκοκύπριος), διαφώνησε και η θέση του ήταν, ότι σε επίπεδο λόχου, έπρεπε να είναι οι λόχοι εθνικά αμιγείς. Στις σχετικές αποφάσεις, των Ελληνοκυπρίων, που ήταν πλειοψηφία στη Βουλή, ο Τούρκος Αντιπρόεδρος, τον Οκτώβριο του 1961, άσκησε το δικαίωμα της αρνησικυρίας, επί της δημιουργίας μικτού στρατού. Στη συνέχεια, τον Νοέμβριο του 1963, ο Μακάριος κατέθεσε τα «δεκατρία σημεία» για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Ακολούθησαν, μέσα στον Δεκέμβριο του 1963 αιματηρές διακοινοτικές συγκρούσεις, ακόμη και ακραίας μορφής και από τις δύο κοινότητες. Η ΤΟΥΡΔΙΚ, η οποία μαζί με την ΕΛΔΥΚ, είχαν εγκατασταθεί στην Κύπρο, βάση των Συμφωνιών του 1960, αναμίχθηκε ενεργά στα επεισόδια αυτά. Για το λόγο αυτό, κατέστη ορατή, η πιθανότητα Τουρκικής εισβολής. Προ του αδιεξόδου, της συγκρότησης Κυπριακού Στρατού (Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι), η Κυπριακή Δημοκρατία με σχετικό νόμο (01.06.1964), αποφάσισε την συγκρότηση της Ε.Φ. (Εθνική Φρουρά), δυνάμεως 11.000 ανδρών. Παράλληλα το Εθνικό Κέντρο (Ελλάδα) αποφάσισε να αποστείλει Αξιωματικούς για την συγκρότηση και εκπαίδευση της Ε.Φ., καθώς και ελληνική Μεραρχία στην Κύπρο. Προ των αποφάσεων αυτών, η Τουρκία απειλεί με απόβαση. Στις 15 Ιουνίου 1964, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον, με αυστηρή προειδοποίηση προς την Τουρκία, απαγόρευσε κάθε επιθετική ενέργεια, κατά της Κύπρ.ου, διότι δεν θα παρείχε καμία υποστήριξη στην Τουρκία, έναντι της απειλής της από τη Σοβιετική Ένωση (Ρωσία), όπως είχε προειδοποιήσει κατηγορηματικά ο Κρούτσεφ, ότι η Σοβιετική Ένωση θα επέμβει εάν η Τουρκία εισβάλει στην Κύπρο. (Πως όμως άλλαξαν οι αποφάσεις, οι εκτιμήσεις και τα δεδομένα σήμερα, όπου ο τότε «μπαμπούλας» της Τουρκίας, η Σοβιετική Ένωση (Ρωσία), να χαριεντίζεται και να γελά με την Τουρκία, πίσω από τις πλάτες του ΝΑΤΟ;). Ας προβληματιστούν οι αρμόδιοι.
- Ελληνική Μεραρχία Κύπρου
Η απόφαση αποστολής της Μεραρχίας Κύπρου, ελήφθη από τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου και Υπουργό Εθνικής Άμυνας Πέτρο Γαρουφαλιά, το 1964. Ήταν δυνάμεως 8.500 ανδρών και είχε ισχύ πυρός Σώματος Στρατού. Παράλληλα η ΕΛΔΥΚ αυξήθηκε από 950 σε 1.200 άνδρες (παράτακτη Ελληνική Δύναμη, ήτοι 10.000 ανδρών). Η Μεραρχία μεταφέρθηκε στην Κύπρο, από τις 7 Μαΐου 1964 και ολοκληρώθηκε, στις 20 Δεκεμβρίου 1964. Αποστολή της Μεραρχίας ήταν να προστατεύσει την Κύπρο, από ενδεχόμενη τουρκική εισβολή. Η μεταφορά της Μεραρχίας, ήταν προφανώς αντιληπτή, από τις ΗΠΑ και Βρετανία. Κατά τον Γλαύκο Κληρίδη, η λέξη «μυστική» είναι «ευφημισμός». Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα μνημονίου που απέστειλε στον Τζόνσον (ΗΠΑ), ο Γεώργιος Παπανδρέου τον Ιούνιο του 1964 ενώ η μεταφορά της Μεραρχίας βρισκόταν στη φάση της εξέλιξης «Το Κυπριακό πρόβλημα, έπαψε να είναι ελληνοτουρκικό θέμα. Είναι πλέον πρόβλημα ανάμεσα στους δύο κόσμους. Το δίλημμα είναι «Νατοποίηση» ή Κούβα. Η Νατοποίηση μπορεί να επιτευχθεί μόνο δια της Ενώσεως με την Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα της Ενώσεως, ολόκληρο το νησί, ως τμήμα της Ελλάδας, θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, όπως η Κρήτη…».
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελληνική Μεραρχία, αποτελούσε εγγύηση διασφαλίσεως των δυτικών συμφερόντων, καθόσον ο Ελληνικός στρατός ήταν και Νατοϊκός. Έχουν περάσει, από τότε 61 χρόνια και το Κυπριακό (με λανθασμένες, στη συνέχεια ολέθριες και εγκληματικές, ελληνικές θέσεις και παράλληλα προδοτικές συμμαχικές αποφάσεις [κακός δαίμων Κίσινγκερ], καθώς και επιζήμιες για την Δύση-ΝΑΤΟ, φιλοτουρκικές θέσεις), σήμερα βρίσκεται σε μια αδιέξοδη θέση. Κάτι, αναμασούν οι ΗΠΑ, περί άμυνας και εξοπλισμού της Κύπρου σήμερα. Ας ανατρέξουν στο παρελθόν, ας μελετήσουν τις τότε προτάσεις του Γεωργίου Παπανδρέου και ας εντάξουν την Κύπρο στο ΝΑΤΟ, ως ανεξάρτητη Δημοκρατία (την ένωση του 1964, του Γεωργίου Παπανδρέου, την αφήνουμε στην κρίση της Ιστορίας). Αυτή είναι σήμερα η προσφορότερη λύση, για τα συμφέροντα της Δύσης, «Νατοποίηση Δημοκρατίας Κύπρου», χωρίς κατοχικά στρατεύματα, εποίκους και αρμονική συμβίωση, ελληνοκυπρίων-τουρκοκυπρίων, χωρίς «νονούς, προστάτες, μπάστακες και αναθεωρητές τραμπούκους».
- Περίοδος 1964-1967
Η Ελληνική Μεραρχία, διοικούμενη από το ΓΕΕΘΑ Ελλάδας, ασχολείται πυρετωδώς, με την σχετική οργάνωση και προετοιμασία για εκτέλεση της αμυντικής αποστολής της, επί των αυτών της Κύπρου και ουδόλως εμπλέκεται και ασχολείται με τις κατά περιόδους συγκρούσεις, οι οποίες αναφέρονται πιο κάτω:
- 23.04.1964, εκκαθαριστική επιχείρηση της Ε.Φ. στο ύψωμα Άσπρη Μούττη, του Πενταδάκτυλου.
- 09.07.1964-09.08.1964, επιχειρήσεις στην Τηλλυρία (Μανσούρα-Κόκκινα), όπου η Τουρκία με 1.500-2.000 Τούρκους στρατιώτες και επιπλέον τοπικούς Τουρκοκυπρίους άτακτους, σε μια μίνι απόβαση, επιχείρησε να διευρύνει και ενισχύσει τον θύλακα Κοκκίνων και με τη χρήση αεροπορίας και ναυτικών μέσων. Οι στρατιώτες και καταδρομείς της Ε.Φ., καίτοι, ήταν μόνο είκοσι ημερών εκπαιδευμένοι, είχαν επιτύχει να απωθήσουν τους εισβολείς μέχρι τη θάλασσα, σχεδόν.
Ανεκόπη η ενέργεια λόγω της δράσεως της εχθρικής αεροπορίας. Στις επιχειρήσεις, για την κατάληψη του ζωτικού υψώματος Λαρόβουνο, έπεσε ο Υπολοχαγός Νικόλαος Παπαγεωργίου (είμαστε μαζί στην σκοπευτική ομάδα της ΣΣΕ το 1955-56-57. Ήταν ένας λεβέντης, ένας ήρωας). Η θυσία του, έχει για πάντα, σφραγίσει τη μνήμη μου. Απολογισμός, το τουρκικό προγεφύρωμα, περιορίστηκε σε μια μικρή περιοχή γύρω από τα Κόκκινα (τουρκοκυπριακό χωριό) και έχασε τα στρατηγικά του πλεονεκτήματα. Το τίμημα όμως ήταν πολύ βαρύ, αφού υπήρξαν 55 νεκροί και 125 τραυματίες, άμαχοι. Θύματα της τουρκικής αεροπορίας, η οποία λόγω αδυναμίας της να ανακόψει την επιθετική ορμή των επιτιθέμενων, στράφηκε εκδικητικά κατά αμάχων.
Προγεφύρωμα «Κόκκινων» και περιορισμός αυτού στην ακτή της θάλασσας.
Έλαβαν μέρος, μόνο δυνάμεις πεζικού, καταδρομών και όπλων υποστηρίξεως, διοικούμενων από Αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού. Η Μεραρχία Πεζικού, καίτοι ευρισκόμενα κάποια τμήματά της, στην περιοχή, αυτά δεν ενεπλάκησαν. Ήταν άλλη η αποστολή της. Οργάνωση Αμύνης κατά εχθρικής εισβολής.
Ακολουθεί Γ’ Μέρος
Παναγιώτης Χόχολης
Αντιστράτηγος ε.α.
Επίτιμος Διοικητής
Ανωτάτης Σχολής Πολέμου
