Σχέδια για αύξηση χωρητικότητας – Η αρμονική «συνέργεια» με τον FSRU Αλεξανδρούπολης
Με… επεκτατικές διαθέσεις βγαίνει στην αγορά, αναζητώντας χρηματοδότηση και συνεταίρους, η διαχειρίστρια κοινοπραξία ICGB για να αυξηθεί η δυναμικότητα του αγωγού IGB (από τα 3 στα 5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου).
Η ICGB είναι ο διαχειριστής ανάπτυξης και ανεξάρτητος διαχειριστής λειτουργίας του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), μήκους 182 χιλιομέτρων, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία στα τέλη του 2022.
Κατά τα 3 πρώτα χρόνια λειτουργίας του, ο αγωγός IGB ενίσχυσε σημαντικά την ενεργειακή ασφάλεια της Βουλγαρίας και της ευρύτερης περιοχής, μειώνοντας την εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και διευκολύνοντας την πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές.
Η ICGB ανήκει εξίσου στην κρατική βουλγαρική εταιρεία Bulgarian Energy Holding (BEH) και στην IGI Poseidon, μια κοινοπραξία της ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων και του ιταλικού ενεργειακού ομίλου Edison.
Ο IGB συνδέει το δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας και τον Διαδριατικό Αγωγό (TAP) κοντά στην Κομοτηνή με το βουλγαρικό δίκτυο μεταφοράς κοντά στην πόλη της Στάρα Ζαγκόρα. Ο αγωγός έχει συνολικό μήκος 182 χιλιόμετρα και τεχνική δυναμικότητα 3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως (bcm/y), με δυνατότητα επέκτασης έως και 5 bcm/y.
Διασφάλιση της ενεργειακής διαφοροποίησης
Ο διασυνδετήριος αγωγός τέθηκε σε λειτουργία σε μια εποχή που η Ευρώπη αναζητούσε τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας λόγω των ανησυχιών για τον εφοδιασμό μετά τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας. Τα 3 bcm ετησίως επιτρέπουν παραδόσεις από την περιοχή της Κασπίας και νέες πηγές που διασφαλίζουν ότι οι δύο χώρες δεν θα εξαρτώνται ποτέ από μία μόνο πηγή ενεργειακού εφοδιασμού.
Στο πλαίσιο αυτό, η διαχειρίστρια εταιρεία ICGB επικεντρώνεται στη δυνατότητα επέκτασης της δυναμικότητας του αγωγού στα 5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Αρχικά, η αναθεώρηση αυτή είχε προγραμματιστεί για πέντε έως έξι χρόνια μετά τη θέση σε λειτουργία.
Ωστόσο, οι νέες συνθήκες ώθησαν την εταιρεία να αναθεωρήσει αυτό το χρονοδιάγραμμα αν και τα εμπόδια δεν είναι λίγα. Πάντως, πρόσφατο market test δεν έδειξε ζωηρό ενδιαφέρον, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν μπορεί να μεταβληθεί άρδην το σκηνικό.
Οι ευρύτερες γεωστρατηγικές προεκτάσεις
Στόχος είναι η εξασφάλιση αξιόπιστης χρηματοδότησης του αγωγού και για το λόγο αυτό, η ICGB συμμετέχει σε συζητήσεις με πιθανούς εταίρους. Η επέκταση της δυναμικότητας του αγωγού θα συνεισέφερε σημαντικά στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης στις εγχώριες αγορές και την αύξηση της ευελιξίας όσον αφορά τις πηγές εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένου πρόσθετου LNG από τους τερματικούς σταθμούς της Ελλάδας και αυξημένων ποσοτήτων από την περιοχή της Κασπίας, μέσα μάλιστα σε ένα σκηνικό ευρύτερης γεωπολιτικής αστάθειας.
FSRU Αλεξανδρούπολης και Κάθετος Διάδρομος
Ο ΙGB μπορεί να βάλει ένα κρίσιμο λιθαράκι στο εν εξελίξει ενεργειακό παζλ του οποίου τα κομμάτια συνεχώς αναδιατάσσονται με μία μίνι εφοδιαστική αλυσίδα, με την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή, να σχηματίζεται.
Η αρμονική «συνέργεια» του IGB με τον πλωτό σταθμό αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU) της Αλεξανδρούπολης θα επιτρέψει στην περιοχή να έχει πρόσβαση σε υγροποιημένο αέριο (LNG) από πολλούς παγκόσμιους προμηθευτές, όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ και άλλες χώρες που εξάγουν LNG.
Ο IGB δένει και με το project του Κάθετου Διαδρόμου, ανοίγοντας… δρόμο για να υλοποιηθεί το περίπλοκο εγχείρημα.
Όλα του… Κάθετου Διαδρόμου δύσκολα
Ο Κάθετος Διάδρομος αποτελεί μια εναλλακτική οδό για την μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας έως την Μολδαβία και την Ουκρανία και έχει την θερμή υποστήριξη τόσο από την ΕΕ, όσο και από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, με απώτερο στόχο την ταχεία απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και την ενδυνάμωση της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής.
Ζωτικό στοιχείο του Διαδρόμου είναι ο άξονας Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία. Στη συνέχεια, το παζλ συμπληρώνουν δύο κλάδοι, ο δυτικός (Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία) και ο ανατολικός (Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία). Στη σχετική πρωτοβουλία συμμετέχουν οι Διαχειριστές των επτά αντίστοιχων χωρών (μεταξύ των οποίων και ο ΔΕΣΦΑ), η Gastrade (φορέας λειτουργίας και διαχείρισης του FSRU Αλεξανδρούπολης), και η κοινοπραξία ICGB.
Υπενθυμίζεται πως ο Διάδρομος λόγω Ρουμανίας και Μολδαβίας έχει περιέλθει σε ένα μίνι αδιέξοδο, με τις χρεώσεις που ζητούν οι δύο χώρες να απογειώνουν το κόστος διαμετακόμισης, καθιστώντας απαγορευτικό και μη βιώσιμο το εγχείρημα.
Σημαντικό εμπόδιο για να τρέξει ο Διάδρομος είναι και το φθηνό ρωσικό αέριο, το οποίο δεν επέτρεψε να εκδηλωθεί ζωηρό ενδιαφέρον στο market test του ΔΕΣΦΑ που αφορούσε τη δέσμευση δυναμικότητας για τα επόμενα 15 χρόνια. Η αβεβαιότητα στην ενεργειακή αγορά αποτρέπει τους ενδιαφερόμενους από την σύναψη μακροχρόνιων δεσμεύσεων, καθώς η απροθυμία της αγοράς να αγκαλιάσει με θέρμη το project αποτυπώνεται και στα market tests άλλων χωρών.
Οι διαβουλεύσεις το τελευταίο διάστημα έχουν ενταθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις χώρες που συμμετέχουν στο εγχείρημα να προσπαθούν να βρουν βιώσιμες λύσεις για να μπει σε τροχιά υλοποίησης το project μέχρι το 2030.
Στέφανος Μαχτσίρας
energymag.gr
