Ως προς την αξία των εμπειριών σε σχέση με το κόστος (Value For Money)

- Του Δημοσθένη Π. Δούκα
Τα βασικά συμπεράσματα της νέας μελέτης του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) για τη φήμη της Ελλάδας και της κάθε Περιφέρειας στα κοινωνικά δίκτυα και τις ιστοσελίδες ταξιδιών, το διάστημα Οκτώβριος 2024 – Μάρτιος 2025 δείχνουν τα κάτωθι:
~ Η Ελλάδα τόσο συνολικά, όσο και η Αθήνα, αλλά και η κάθε Περιφέρεια ξεχωριστά διατήρησαν την υπεροχή τους ως προς την εμπειρία επίσκεψης, με βαθμολογία υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η επίδοση αυτή αναδεικνύει την ικανότητα της χώρας να ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στις προσδοκίες των επισκεπτών και την χειμερινή περίοδο.
~ Την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ των 13 Περιφερειών είχε η Θεσσαλία, επιβεβαιώνοντας τις δυνατότητες που υπάρχουν για επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας σε περισσότερες περιοχές της χώρας. Ο πολιτισμός, η γαστρονομία και η φιλοξενία είναι οι κύριες διαστάσεις της διαδικτυακής φήμης της χώρας, αλλά και της εμπειρίας επίσκεψης στους προορισμούς. Το ανθρώπινο δυναμικό διαχρονικά λαμβάνει τα πιο θετικά σχόλια στις αξιολογήσεις, αποτελώντας έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες της ελληνικής τουριστικής εμπειρίας.
~ Οι κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις αποτελούν τα σημαντικότερα θέματα συζήτησης που επηρεάζουν αρνητικά τη φήμη της χώρας συνολικά.
Η έκθεση περιλαμβάνει στοιχεία και για τις 13 Περιφέρειες της χώρας (με διαχωρισμό του Ν. Αιγαίου σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα), που αποτυπώνουν την τουριστική εμπειρία ως προς την εστίαση και τα αξιοθέατα.
Στο πλαίσιο της ανάλυσης έχουν αξιολογηθεί 125.000 σχόλια για αξιοθέατα (attractions) και 82.000 για εστιατόρια/bars στην Ελλάδα και 7,8 εκατ. και 15,2 εκατ. αντίστοιχα για ανταγωνιστικούς προορισμούς.
Για το σύνολο της χειμερινής σεζόν (Οκτώβριος 2024-Μάρτιος 2025) και με βάση την ανάλυση στοιχείων από το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, τα κύρια σημεία έχουν ως εξής:
Η εξέλιξη της διαδικτυακής φήμης της χώρας με βάση το δείκτη NSI (Net Sentiment Index) Εξετάζοντας τη χειμερινή σεζόν συνολικά και με βάση το δείκτη NSI, η Ελλάδα (59) κατατάσσεται στην τέταρτη θέση μετά την Κροατία (72), την Πορτογαλία (61), την Ιταλία (61). Στην τελευταία θέση κατατάσσεται η Ισπανία (47). Μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Μαρτίου 2025, ο δείκτης NSI Ελλάδας παρουσίασε σταθερή βελτίωση, ανερχόμενος από 44 τον Οκτώβριο, σε 71 το Δεκέμβριο, πριν μειωθεί σταδιακά σε 56 το Φεβρουάριο και ανακάμψει σε 67 το Μάρτιο.
Το περιεχόμενο των διαδικτυακών συζητήσεων
Ο πολιτισμός παρέμεινε το κυρίαρχο θέμα όσον αφορά τον όγκο των συζητήσεων στο διαδίκτυο κατά τη χειμερινή περίοδο, ξεπερνώντας σημαντικά όλες τις άλλες κατηγορίες. Ωστόσο, κατέλαβε μόνο την τρίτη θέση (NSI 85) ως προς τη θετική αντίληψη. Η Γαστρονομία (NSI 89) και η Φιλοξενία (NSI 89) αναδείχθηκαν ως τα θέματα με τη θετικότερη αντίληψη παρά το γεγονός ότι η Φιλοξενία συγκέντρωσε σημαντικά λιγότερες αναφορές. H Βιωσιμότητα παρουσίασε ανοδική τάση (ΝSI 76) πιθανότατα χάρη σε επιτυχημένες πρωτοβουλίες βιωσιμότητας, όπως η διαχείριση των αποβλήτων στο νησί της Τήλου – αλλά συνεχίζει να παραμένει ένα θέμα με συγκριτικά περισσότερες αρνητικές αναφορές. Ως προς τα θέματα των διαδικτυακών συζητήσεων ειδικότερα, αφορούν στον πολιτισμό, τη βιωσιμότητα και τις αυθεντικές τοπικές εμπειρίες τροφοδοτώντας με θετικές ιστορίες τη φήμη της χώρας.
Ενδεικτικά, καταγράφηκαν θετικές αναφορές για τη γαστρονομία (π.χ. γαστρονομικές περιηγήσεις στην Αθήνα, Γιορτή Τρούφας στην Καλαμπάκα), για παραδοσιακούς προορισμούς (π.χ. Παλιά Πόλη της Ξάνθης), για τη φύση (π.χ. πεζοπορία στην Άνδρο), για την πρόοδο της χώρας σε θέματα βιωσιμότητας ( π.χ. ευρωπαϊκή βράβευση της Τήλου, νέες συνεργασίες με τη Γαλλία και τον Καναδά για την απελευθέρωση δελφινιών σε ένα ελληνικό καταφύγιο στο Αιγαίο Πέλαγος).
Βάσει της ανάλυσης, οι διαδικτυακές συζητήσεις που επηρεάζουν αρνητικά τη φήμη της Ελλάδας εξακολουθούν να επικεντρώνονται κυρίως σε περιβαλλοντικά ζητήματα και φυσικά φαινόμενα (π.χ. σεισμοί στην Σαντορίνη, πλημμύρες στην Πάρο και τη Μύκονο, έρευνα στον πυθμένα της θάλασσα στο Calypso Deep που αποκάλυψε υψηλά επίπεδα θαλάσσιων απορριμμάτων).
Με βάση τις αξιολογήσεις σε τουριστικά sites (online travel agents, travel review sites κλπ.), τα κύρια σημεία έχουν ως εξής:
~ Η αξιολόγηση της εμπειρίας
Το επίπεδο ικανοποίησης για την Ελλάδα παρέμεινε πολύ υψηλό (9,2) και υψηλότερο από την βαθμολογία της Ευρώπης συνολικά (8,9). Αν και ο όγκος των αξιολογήσεων μειώθηκε μετά τον Οκτώβριο, τα επίπεδα ικανοποίησης παρέμειναν υψηλά σε ολόκληρη τη χώρα – η συντριπτική πλειονότητα των περιφερειών έχει βαθμολογία τουλάχιστον 9 -συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας, η οποία παρουσίασε σταθερά υψηλή απόδοση (9,2) καθ’ όλη τη διάρκεια της χαμηλής περιόδου. Τα επιμέρους συστατικά της εμπειρίας Οι πολιτιστικές εμπειρίες συνέχισαν να έχουν την καλύτερη επίδοση σε εθνικό επίπεδο, με κορυφαία βαθμολογία 9,4 – ακολουθούμενες από την εμπειρία στη θάλασσα (9,2) και τη γαστρονομία (9,1).
~Η τουριστική εμπειρία ανά περιφέρεια
Η Θεσσαλία (9,5) βαθμολογήθηκε με την υψηλότερη συνολική βαθμολογία μεταξύ των Περιφερειών ξεχωρίζοντας σε όλες τις διαστάσεις της εμπειρίας. Ακολούθησε η Πελοπόννησος με 9,3 – με ιδιαίτερα υψηλές βαθμολογίες στον πολιτισμό (9,5) και την εμπειρία στη θάλασσα (9,5), ενώ η Δυτική Μακεδονία (9,4) ξεπέρασε επίσης τους εθνικούς μέσους όρους, χάρη στη γαστρονομία (9,4). Η Αττική (9,2) και τα Ιόνια Νησιά (9,2) βαθμολογούνται στο μέσο όρο της χώρας και σημείωσαν καλές επιδόσεις σε όλους τους δείκτες.
Από την ανάλυση προκύπτει ότι οι ταξιδιώτες στην Ελλάδα εκτιμούν πολύ το ανθρώπινο δυναμικό, δίνοντας εξαιρετική βαθμολογία, περίπου στο 9,5 στο σύνολο της χώρας. Ειδικότερα, το Βόρειο Αιγαίο (9,8), η Ήπειρος (9,8), η Δυτική Μακεδονία (9,7) και η Θεσσαλία (9,7) έλαβαν εξαιρετικά υψηλό ποσοστό θετικών κριτικών για τους εργαζόμενους εστιάζοντας στο υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης των πελατών και τη φιλοξενία. Το Βόρειο Αιγαίο, παρά το μικρότερο αριθμό κριτικών, κατέλαβε την πρώτη θέση στη διάσταση της γαστρονομίας (9,6). Η Στερεά Ελλάδα (8,9) και η Δυτική Ελλάδα (9) σημείωσαν συνολικά βαθμολογία κάτω του μέσου όρου, κυρίως λόγω των χαμηλότερων βαθμολογιών στη γαστρονομία.
Γενικά, καταγράφεται ικανοποίηση ως προς την αξία των εμπειριών σε σχέση με το κόστος (Value For Money) αποδίδοντας βαθμολογία στη χώρα 9,2 και μικρές διακυμάνσεις μεταξύ των περιφερειών, με τη χαμηλότερη βαθμολογία να αποδίδεται στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη (8,6).
~ Ως προς τη βιωσιμότητα (8,6) και την υγιεινή (8,2) καταγράφεται μεγαλύτερη διαφοροποίηση μεταξύ των περιφερειών. Όσον αφορά την αντιληπτή βιωσιμότητα, ορισμένες περιφέρειες όπως η Ανατολική Μακεδονία (7,5), οι Κυκλάδες (7,1), η Κρήτη (8,2), τα Δωδεκάνησα (8,5), τα Ιόνια Νησιά (7,9) και η Στερεά Ελλάδα (7,5) σημειώνουν βαθμολογία κάτω από τον εθνικό μέσο όρο. Η Πελοπόννησος (10), ακολουθούμενη από την Αττική (9), έλαβαν τις πιο θετικές αναφορές στα διαδικτυακά σχόλια. Όσον αφορά την υγιεινή, η Πελοπόννησος (7,2) και τα Ιόνια Νησιά (7,2) έλαβαν το μεγαλύτερο αριθμό αρνητικών αναφορών. Αξιολόγηση της εμπειρίας ανά αγορά Οι επισκέπτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία έδωσαν τις υψηλότερες συνολικές βαθμολογίες, 9,5 και 9,3 αντίστοιχα, ακολουθούμενοι από εκείνους από τη Γερμανία με 8,9, τη Γαλλία με 8,8 και την Ιταλία με 8,8.