Ήταν… ανόητοι οι Ρώσοι Μηχανικοί που σχεδίασαν το ρυμοτομικό σχέδιο της Αλεξανδρούπολης – Καθόλου μυαλό δεν είχαν, σε σύγκριση με τους τωρινούς δημοτικούς μας Άρχοντες…
Πριν ξεκινήσω το άρθρο μου, θα παραθέσω απευθείας κάποια ιστορικά στοιχεία για την ρυμοτομία της Αλεξανδρούπολης:
1) «Επί δύο χρόνια οι Ρώσοι χαράζουν δρόμους φαρδείς και κάθετους προς την παραλία και φτιάχνουν μια πόλη υπόδειγμα ρυμοτομίας. Επισφραγίζουν το καταπληκτικό έργο τους με ένα φάρο, που θα είναι πλέον σημείο αναφοράς…»
2) «Η πρόταση για να γίνει ρυμοτομικό σχέδιο στην Αλεξανδρούπολη αποτέλεσε μία σημαντική τομή στην εξέλιξη της πόλης. Η στρατηγική της θέση, η ύπαρξη του λιμένα, μέσω του οποίου γινόταν όλες οι μεταφορές, θα συνδυαζόταν πλέον με ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκών προδιαγραφών, ρυμοτομικό σχέδιο.
Ο Ρώσος στρατιωτικός διοικητής Στάμποκ διατάσσει το σχεδιασμό της Αλεξανδρούπολης, που υλοποιήθηκε από τους Μηχανικούς του 9ου Συντάγματος, οι οποίοι στηρίχθηκαν στο σχέδιο της Οδησσού.
Το 9ο Σύνταγμα Μηχανικού παρουσίασε ένα εξαιρετικό σχέδιο που έλαβε υπόψη του τη θέση της πόλης της Αλεξανδρούπολης στο χώρο, αλλά και στο χρόνο και καθόρισε την μετέπειτα εξέλιξή της. Η πόλη αναδείχθηκε και επεκτάθηκε με ένα σχέδιο με ευθείες και μεγάλες οδούς, με λεωφόρους και με πλατείες, δίνοντας βαρύτητα στην υπέροχη θέα προς τη θάλασσα».
Και τώρα, θα αναφέρω όσα με απασχολούν. Εδώ και πολύ καιρό ήθελα να γράψω αυτό το κείμενο, η αλήθεια είναι… Μα, όλο το ανέβαλα, ελπίζοντας σε ένα θαύμα. Ότι δηλαδή, δε θα προχωρήσει τελικά η πεζοδρόμηση της οδού Κύπρου στην Αλεξανδρούπολη.
Την πόλη που υπεραγαπώ και για την οποία νοιάζομαι ειλικρινά, χωρίς σκοπιμότητες και συμφέροντα.
Την Αλεξανδρούπολη λοιπόν, έτσι όπως την γνώρισα από μικρή ηλικία, την είδα σε κάποια σημεία της να αλλάζει και να ασχημαίνει.
Τα περισσότερα, όπως όλοι μας, τα «κατάπια» ή τα συνήθισα, πιστεύοντας ότι γίνονται για καλό. Όμως, αυτό το έγκλημα που πάει να διατελεστεί και το οποίο ήδη έχει δυσχεράνει τη ζωή μας εδώ κι ένα χρόνο περίπου, δεν μπορώ να το αφήσω ασχολίαστο.
* Η αφορμή
Θα ξεδιπλώσω τις σκέψεις μου, λέγοντας μόνο τούτο: όταν είχα δει προ διμήνου περίπου το ημερολόγιο-λεύκωμα του ιστορικού μελετητή Θεόδωρου Ορδουμποζάνη, στο οποίο υπήρχαν φωτογραφίες της παλαιάς Αλεξανδρούπολης, στάθηκα σε μία και μόνο φωτογραφία. Σε ένα σχέδιο για την ακρίβεια. Ήταν αυτό που έδειχνε τον ρυμοτομικό σχεδιασμό της πόλης, εν έτει 1878.
Χαρακτηριστικά, η φωτογραφία έδειχνε τον δρόμο που οδηγούσε απευθείας προς το λιμάνι (η σημερινή οδός Κύπρου) – τον δρόμο δηλαδή που θέλει να πεζοδρομήσει ο τωρινός δήμαρχος.
Αυτόματα, σκέφτηκα (ομολογώ) ειρωνικά: «Μπα, μάλλον χαζοί θα ήταν οι Ρώσοι… Πού πήγαν και έκαναν δρόμο που οδηγεί κατευθείαν στο λιμάνι… Καθόλου μυαλό δεν είχαν, εν συγκρίσει με τον τωρινό μας δήμαρχο…».
Παρ’ όλα αυτά, κατεύνασα την όποια ταραχή μου και άφησα τον καιρό να περάσει… Μέχρι που τις προάλλες, έπεσα πάνω σε μια φωτογραφία της Αλεξανδρούπολης του 1968 στο Facebook, από την ομάδα που έχει δημιουργηθεί με την ονομασία «Γειτονιές και Αναμνήσεις της Αλεξανδρούπολης (που αλλάζει…)».
Η εν λόγω φωτογραφία πάλι, έδειχνε στο βάθος τον Φάρο και το τέλος του δρόμου της οδού Κύπρου, που κατέβαινε κατευθείαν στο λιμάνι.
Και πάλι, άθελά μου σκέφτηκα: «Μπα, και τότε, χαζοί ήταν που είχαν ανοιχτό τον δρόμο. Αντί να τον κάνουν πεζόδρομο… Τι ηλίθιοι».
Φυσικά και καταλαβαίνετε πως είμαι άκρως καυστική, διότι αν έγραφα αλλιώς μπορεί και να μου ετοιμάζανε μηνύσεις.
* Το τώρα
Όπως και να ‘χει, φτάνουμε στο τώρα. Έτος 2018, όπου στο όνομα της αλλαγής, του εκσυγχρονισμού και της ανανέωσης, οι δρόμοι της Αλεξανδρούπολης αλλάζουν – αλλά όχι προς το καλύτερο.
Ό,τι λέω, δεν το λέω αυθαίρετα. Καθότι μιλάω με πολύ κόσμο, ένας, μα ΕΝΑΣ δε βρέθηκε να μου πει «Καλώς πεζοδρομείται η Κύπρου».
Μιλάω με άτομα που κάνουν delivery (συγχωρέστε με για την ξένη λέξη) και διαμαρτύρονται εντονότατα γι’ αυτό το χάλι.
Το ίδιο και φίλοι μου αστυνομικοί, που κάποτε έκαναν περιπολίες πηγαίνοντας εύκολα στην παραλιακή οδό μέσω Κύπρου, ενώ τώρα ζορίζονται άπειρα.
Ακόμη και φίλοι μου συνοριοφύλακες, που έχουν το ραντεβού με το λεωφορειάκι τους κάτω στο λιμάνι για να πάνε στο τελωνείο, τώρα κάνουν ολόκληρο κύκλο, άδικα και ανούσια.
Να μην μιλήσω και για την ταλαιπωρία των ντόπιων οδηγών (που ήθελαν να γλυτώσουν κίνηση πηγαίνοντας π.χ. προς το αεροδρόμιο), αλλά και ξένων επισκεπτών μας, που… ψάχνονται για το πώς θα κατεβούν στο λιμάνι. Το απόλυτο αλαλούμ!
Βέβαια η πλήρης απογοήτευσή μου ήρθε, όταν προχτές έγινε και ο πρώτος ηλεκτρονικός διαγωνισμός για το έργο της πεζοδρόμησης της Κύπρου.
Εκεί είπα: «Ε, τα παρατάω. Σηκώνω τα χέρια ψηλά». Δυστυχώς, η ανοησία κάποιων ανεγκέφαλων συγκοινωνιολόγων, νίκησε την κοινή λογική…
Εσείς πάντως που διαβάσατε τις παραπάνω αράδες, καθίστε μόνο να σκεφτείτε αν αξίζει στην Αλεξανδρούπολη αυτό το χάλι, αυτό το έγκλημα της «περίφημης» πεζοδρόμησης της οδού Κύπρου…
ΜΑΡΙΝΑ ΚΟΝΔΥΛΗ
– Με πληροφορίες και από το κείμενο του Θεοφάνη Μαλκίδη «Ο Ρωσικός Στρατός στο Ρωσοτουρκικό πόλεμο 1877-1878 και η Αλεξανδρούπολη»