Οι δωρεές και η στήριξη των δράσεων των προσκόπων, την περίοδο 1918-1940
Β’ μέρος
Σε ένα άλλο από τα έντυπα που εξέδιδε το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων, το περιοδικό «Έσο Έτοιμος», στο τεύχος Απριλίου-Μαΐου 1922, έχει καταχωρηθεί τηλεγράφημα διαμαρτυρίας από τον Τοπικό Σύνδεσμο Προσκόπων Διδυμοτείχου (όπως και από πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας), το οποίο προέκυψε κατόπιν διαμαρτυρίας των προσκόπων Σμύρνης, Κορδελιού και περιχώρων, κατά της τακτικής των συμμάχων, οι οποίοι μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές του 1920 και την επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου είχαν στραφεί κατά των Ελληνικών δικαίων: «Τηλεγράφημα εκ Διδυμοτείχου: Επί φρικτώ ακούσματι διακοινώσεως συμμάχων προς ταπεινωτικήν συνομολόγησιν ειρήνης επαφιούσης μέρος αλυτρώτου Ελληνισμού βάρβαρον ζυγόν, ημείς οι υπέρ εκατόν είκοσι πρόσκοποι Διδυμοτείχου, συνελθόντες έκτακτον συνέλευσιν, διαμαρτυρόμεθα μετά του μεγαλυτέρου ψυχικού άλγους προς τα απανταχού του κόσμου αδελφικά προσκοπικά σώματα, υπενθυμίζοντες τούτοις ότι μεγάλοι σύμμαχοι επαναφέρουσι υπό ζυγόν ειδεχθή κι απαίσιον ολετήρα και σφαγέα αναριθμήτους Χριστιανούς αδελφούς και τω εγκαταλείπουσι παρά προαποφασισθέντα και καθιερωθείσας αρχάς ελευθερίας εδάφη ποτισθέντα και δι’ αίματος ηρωικών προσκόπων Αϊδινίου σφαγιασθέντων απανθρώπως υπό απολιτίστων και δολοφόνων και βροντοφωνούμεν επί τω λόγω της τιμής του Προσκόπου, ότι ανδρούμενοι δεν θα λησμονήσωμεν αποτρόπαιον απόφασιν ισχυρών γης εις βάρος χωρών αίτινες υπήρξαν ανέκαθεν κοιτίδες Ελληνισμού, αναθέτομεν δε τω ενταύθα αρχηγώ Μάρκω Οικονόμου διαβίβασιν παρούσης τηλεγραφικώς εις το εν Αθήναις Σώμα και δι’ αυτού προς τα απανταχού της γης Σώματα. Εκ μέρους προσκόπων Διδυμοτείχου, ο Αρχηγός των Μάρκος Οικονόμου» . Στο εν λόγω τηλεγράφημα γίνεται αναφορά για αριθμό προσκόπων Διδυμοτείχου άνω των 120, γεγονός που καταδεικνύει ότι δύο χρόνια μετά την ίδρυση του Προσκοπισμού στο Διδυμότειχο και την αναφορά για 45 προσκόπους τον Μάιο του 1920, ο αριθμός τους τριπλασιάστηκε.
Στο ίδιο περιοδικό υπάρχει ακόμη μία δημοσίευση που αφορά τη δράση των προσκόπων του Διδυμοτείχου: «Οι Πρόσκοποι Διδυμοτείχου έχοντες πάντοτε υπ’ όψιν τα ωραία λόγια, τα οποία έγραψεν η Καλή και Σεπτή Βασίλισσά μας όπως ¨αγαπώμεν και φυλάττωμεν τα δένδρα¨ εξεπλήρωσαν και το συμπλήρωμα του κ. Γεν. Εφόρου των ¨να φυτεύωσι δένδρα¨. Τοιουτοτρόπως εδενδροφύτευσαν την οδόν της πόλεως την άγουσαν από του Σιδ. Σταθμού εις αυτήν. Τα 400 νεοφυτευθέντα δένδρα περιεφράχθησαν καταλλήλως υπό των φυτευσάντων αυτά Προσκόπων, οι οποίοι και τα ποτίζουν» .
Μετά τα τραγικά γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής και την απώλεια της Ανατολικής Θράκης, τον Απρίλιο του 1923 επισκέφθηκαν το Διδυμότειχο ο Νικόλαος Πλαστήρας, ο Θεόδωρος Πάγκαλος και ο Αλέξανδρος Χατζηκυριάκος, ως αρχηγοί της επαναστάσεως του 1922. Όπως αναφέρει σε κείμενο του ο Παντελής Αθανασιάδης, βασιζόμενος σε άρθρα εφημερίδων της εποχής, οι κάτοικοι του Διδυμοτείχου υποδέχθηκαν τους τρεις άντρες με μεγάλο ενθουσιασμό. Και πάλι οι πρόσκοποι της πόλης με αρχηγό τον Μάρκο Οικονόμου συμμετείχαν στην υποδοχή .
Από την εφημερίδα ¨Μακεδονικά Νέα¨ διαβάζουμε, ότι το 1925 επισκέφθηκε το Διδυμότειχο το άξιο τέκνο της πόλης και μεγάλος ευεργέτης ο Ιωάννης Μανδαλίδης, ο οποίος μεταξύ των διάφορων δωρεών που έκανε στήριξε και τον Προσκοπισμό του Διδυμοτείχου, αναλαμβάνοντας με δικά του έξοδα να ράβονται όλες οι στολές των προσκόπων . Επίσης το ίδιο έτος το Δημοτικό Συμβούλιο του Διδυμοτείχου επιχορήγησε τους προσκόπους της πόλης με το ποσό των 20.000 δρχ .
Όλα αυτά τα στοιχεία που παραθέσαμε αφορούν τον Προσκοπισμό στο Διδυμότειχο κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1920, καθώς, όπως θα δούμε παρακάτω υπήρξε μία στασιμότητα κατά το δεύτερο μισό της ίδια δεκαετίας, και μία προσπάθεια για επαναλειτουργία στις αρχές του 1930.
Από τα φύλλα της εφημερίδας του Διδυμοτείχου «Θράκη», η οποία εκδιδόταν από το 1930 έως το 1932, αλιεύσαμε άρθρα που αναφέρονται στον Προσκοπισμό. Στο φύλλο αρ. 52 στις 25 Ιαν 1931 δημοσιεύθηκε άρθρο με τίτλο «Οι Πρόσκοποί μας», στο οποίο γράφει τα εξής : «Και πάλιν ευρισκόμεθα εις την δυσάρεστον θέσιν να επανέλθωμεν επί του ζητήματος της επανασυστάσεως της προσκοπικής μας ομάδας, ήτις κατ’ ουσίαν δεν υφίσταται. Μολονότι προκαιρού εκάμομεν μίαν σχετικήν υπόμνησιν, κανείς δεν έδειξεν το απαιτούμενο ενδιαφέρον» . Τελικά υπήρξε μία κίνηση προκειμένου να ανασυσταθεί ο Προσκοπισμός στο Διδυμότειχο προς το τέλος του 1931, καθώς σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στις 13 Δεκ με τίτλο ¨Σύνδεσμος Προσκόπων¨, αναφέρει τα εξής: «Ευχαρίστως πληροφορούμεθα ότι συνεστήθη επιτροπή εκ μέρους του συνδέσμου προσκόπων της πόλεώς μας, ήτις θα διανείμει λαχεία 25 δραχμών προς ενίσχυσιν του Προσκοπισμού. Ελπίζομεν ότι το κοινόν θα συνδράμει τον ιερόν τούτον σκοπόν» . Αξίζει να σημειωθεί, ότι και τα δύο παραπάνω άρθρα δημοσιεύθηκαν στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας, όπου κατά βάση δημοσιεύονταν θέματα που αφορούσαν τα επίκαιρα πολιτικά και οικονομικά τεκταινόμενα της Ελλάδας, καθώς και άμεσα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Γεγονός, που μαζί με τη φράση «ιερό σκοπό», καταδεικνύει την προσφορά και τη δυναμική που δημιούργησε ο Προσκοπισμός, από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του στη Θράκη, καθώς και στο Διδυμότειχο (όπως αναδείξαμε ανωτέρω).
Σε επόμενο φύλλο της εφημερίδας Θράκη, στις 14 Φεβ 1932 δημοσιεύθηκε (και πάλι στην πρώτη σελίδα), άρθρο με τίτλο ¨Ο Προσκοπισμός πρέπει να ενισχυθεί¨, απ’ το οποίο συλλέγουμε πληροφορίες για την κάμψη του προσκοπισμού κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1920, την προσπάθεια ανανέωσης του από τη Μητρόπολη Διδυμοτείχου το 1929 και την εκ νέου ίδρυσή του τμήματος το 1932. Αξίζει να παραθέσουμε το άρθρο αυτολεξεί : «Ησθάνθημεν όλως ιδιαιτέραν χαράν με την ίδρυσιν συλλόγου προσκόπων εν τη πόλει μας. Η ανάγκη της ιδρύσεως προσκοπικών ομάδων επιβάλλεται υπό των πραγμάτων και έχομεν την γνώμην, ότι κατανοείται από όλα τα μέλη της κοινωνίας μας. Υπήρξε και έδρασεν άλλοτε προσκοπισμός εις την πόλιν μας και δεν δυνάμεθα να λησμονήσωμεν τα αγαθά του. Κατ’ αρχήν κυρίως οργανώθη μεταξύ των μαθητών των Δημοτικών σχολείων και διετηρήθη κατά τα έτη 1924 και 1925 με καλήν δράσιν. Η φιλοπονία του τότε αρχηγού των προσκοπικών ομάδων (προφανώς εννοεί τον προαναφερθέντα Μάρκο Οικονόμου) και ο ζήλος των μαθητών προσκόπων ήτο αξιέπενος. Αι αρχαί και η ιδέα, τα αγαθά αποτελέσματα και η λαμπρά δράσις του προσκοπισμού, ως θεσμού υψηλού εν τη κοινωνία είχον κατανοηθεί και απέδωσαν λαμπρά αποτελέσματα. Αργότερον εσταμάτησεν η πραγματικώς ωραία αυτή εργασία. Δεν γνωρίζομεν τους λόγους. Κατά το έτος 1929 επετεύχθη χάρις εις τον Σεβασμιώτατον (εννοεί τον Ιωακείμ Σιγάλα, ο οποίος ενθρονίστηκε μητροπολίτης Διδυμοτείχου το 1928), η ίδρυσις προσκοπισμού, η προσπάθεια όμως αυτή ταχέως αφέθη. Σήμερον καταβάλλεται πάλιν προσπάθεια και είμεθα ευτυχείς, διότι αυτή καταβάλλεται από όλας τας αρχάς. Τα αποτελέσματα έχομεν την πεποίθησιν, ότι θα είναι καρποφόρα διότι θέλομεν να πιστεύωμεν, ότι η κοινωνία μας δεν θα θελήσει να παραγνωρίσει τους καταβαλλόμενους κόπους, αλλ’ ούτε και τα αγαθά άτινα προκύπτουν εκ του προσκοπισμού και θα ενισχύσει την προσπάθεια. Άλλωστε και λόγοι εθνικοί το επιβάλλουν να έχωμεν καλάς οργανωμένας ομάδας εδώ εις το άκρο της Ελλάδος» .
Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας και στη στήλη ¨Μολυβιές¨, όπου καταχωρούνταν σχολιασμοί και παραλειπόμενα, αναφέρει τα εξής : «Και πάλιν νέος σύλλογος εις την πόλιν μας ¨Σύνδεσμος Προσκόπων¨. Θα περιμένωμεν και αυτού την δράσιν. Τους ευχόμεθα καλήν πρόοδον. Εάν κρίνωμεν όμως από την πρόσκλησιν ήτις εγένετο διά την ίδρυσιν του συλλόγου τούτου, ενώ εκλήθησαν δι’ ιδιαιτέρας προσκλήσεως περί τα 80 άτομα, μόλις προσήλθον 30. Από τώρα αρχίζομεν να απαγοητευόμεθα. Πάντως ευχόμεθα να διαψευσθώμεν» . Στην τελευταία σελίδα του εν λόγω φύλλου, δημοσιεύθηκαν και τα αποτελέσματα των αρχαιρεσιών : «Την παρελθούσαν Τρίτην (9 Φεβ 1931) συνήλθον εις το Δημαρχείον της πόλεώς μας περί τα 30 άτομα Προϊστάμενοι διαφόρων υπηρεσιών, Τραπεζών και έμποροι της πόλεώς μας και ίδρυσαν σύλλογον προσκόπων. Γενομένων αρχαιρεσιών εξελέγησαν οι εξής: Ζήσης Παπαδόπουλος, Γ. Ιωαννίδης, Γρ. Μήτκας (εκδότης της εφημερίδας ¨Θράκη¨), Νίκος Τσίγκας, Αλέξ. Αλεξανδρίδης, Γ. Χατζηπουλίδης, Ε. Γιαγτζής και Πολύμερος Σιγγούνας» .
Βλέπουμε, ότι ο σύλλογος προσκόπων δημιουργήθηκε από επιφανείς πολίτες του Διδυμοτείχου, γεγονός που καταδεικνύει τη βαρύτητα και τη σημασία του προσκοπισμού. Επίσης θα πρέπει να αναφέρουμε, ότι η εποχή που επανασυστάθηκε ο Προσκοπισμός στο Διδυμότειχο, ήταν πολύ δύσκολη, καθώς το οικονομικό κραχ του 1929 στην Αμερική, είχε αρχίσει να επηρεάζει έντονα, από το 1931 και τις οικονομίες των Ευρωπαϊκών κρατών.
Τα πρώτα ευτράπελα, όσον αφορά τα θέματα διοίκησης και πειθαρχίας των προσκόπων, άρχισαν λίγες εβδομάδες μετά την επανίδρυση του Προσκοπισμού. Στο φύλλο 108, και στη στήλη ¨Μολυβιές¨ δημοσιεύθηκε το πρώτο παράπονο προσκόπου κατά του αρχηγού του: «Μας παραπονείται ένας γονέας μαθητού Δημοτικού Σχολείου, ότι ο αρχηγός των προσκόπων δεν δέχεται τον υιόν του εις τον προσκοπισμόν» , δυστυχώς παρακάτω η εφημερίδα έχει φθαρεί, αλλά από την συνέχεια του άρθρου καταλαβαίνουμε, ότι μάλλον ο μικρός δεν χαιρετούσε όπως άρμοζε τον αρχηγό και δημιουργήθηκε ζήτημα, γεγονός που ο αρθρογράφος ζητάει να το εξετάσει ο έφορος του Συνδέσμου.
Απ’ ότι φαίνεται το πειθαρχικό αυτό θέμα δεν ήταν κάτι μεμονωμένο που συνέβη στο Διδυμότειχο, καθώς στο φύλλο αρ. 112 δημοσιεύθηκε άρθρο με τίτλο ¨Δια την ανάπτυξιν του Προσκοπισμού εν Ελλάδι¨. Το άρθρο αναφέρει, ότι υποβλήθηκε έκθεση στο Υπουργείο Παιδείας με πορίσματα από εκπαιδευτικούς και άλλους κρατικούς υπαλλήλους, υπό την προεδρεία του Γενικού Διοικητού της Μακεδονίας, σχετικά με την ανάπτυξη του Προσκοπισμού και την σωστή διαπαιδαγώγηση-διοίκηση των προσκόπων από ανθρώπους της σχολικής εκπαίδευσης, με παιδαγωγική επάρκεια και εμπειρία. Στην εν λόγω έκθεση παρατίθενται τα εξής: «Ο Προσκοπισμός ως σύστημα εξωσχολικής αγωγής, δύναται σπουδαίως να συντελέσει εις την εθνικήν μόρφωσιν και τον φρονηματισμόν των νέων, βοηθών και συμπληρών το έργον του Σχολείου. Ως εμφανίζεται όμως μέχρι σήμερον, όχι μόνον ωφελείας δεν προσεπόρισεν εις τα παιδιά, αλλά και ζημίας πρόξενος γίνεται. Καλώς οργανούμενος και υπό καταλλήλων προσώπων διοικουμένων των ομάδων αυτού, θα εξυπηρετήσει σπουδαίως και την νεότητα και τους σκοπούς του Κράτους. Δια την ευρυτέραν και ασφαλή επέκτασιν του συστήματος, επιβάλλεται η στενωτάτη συνεργασία προσκοπισμού και σχολείων, οπότε θ’ αποτελεσθή η επιβαλλομένη αρμονική δυάς. Οι δυνάμενοι εκ των εμπείρων λειτουργών, καταλλήλως εκπαιδευόμενοι είναι οι καταλληλότεροι διά την αρχηγίαν των προσκοπικών ομάδων. Ίνα δε υπάρχει η αναγκαία συνοχή μεταξύ προσκοπισμού και εκπαιδευτικών, απεφασίσθη όπως οι πρόεδροι των Ενώσεων Μέσης και Δημοτικής Εκπαιδεύσεως συμμετέχουν ως μέλη των τοπικών προσκοπικών συνδέσμων, καθηγηταί και διδάσκαλοι των Ομαδικών Επιτροπών. Την έκθεσιν ταύτην το Υπουργείον της Παιδείας εκοινοποίησε δι’ εγκυκλίου προς τους Επιθεωρητάς των σχολείων εντελλόμενον, όπως άπαντες οι εκπαιδευτικοί λειτουργοί παρέχουν την όλως απαραίτητον συνδομήν των διά της συμμετοχής των εις την ιεραρχίαν του προσκοπισμού και τους τοπικούς προσκοπικούς συνδέσμους, και διά της παροχής πάσης διευκολύνσεως» .
Στο πλαίσιο των δράσεων του Προσκοπισμού, όπως αναδείξαμε και παραπάνω, ήταν και οι εκδρομές σε άλλες πόλεις, γεγονός που για τα περισσότερα παιδιά της εποχής, ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Από το φύλλο αρ. 115 πληροφορούμαστε για μία επίσκεψη των προσκόπων της Αλεξανδρούπολης στο Διδυμότειχο. Την Κυριακή 8 Μαΐου 1932, σύμφωνα με άρθρο της εφημερίδας Θράκη, πραγματοποιήθηκε στο Διδυμότειχο ποδοσφαιρικός αγώνας, μεταξύ της ΑΕΔ και του Διδασκαλείου Αλεξανδρουπόλεως . Μαζί με τους μαθητές του Διδασκαλείου: «εξέδραμον εξ Αλεξανδρουπόλεως περί τους 60 πρόσκοποι συνοδευόμενοι υπό του αρχηγού των κ. Καμπάνταη, του Διευθυντού του Διδασκαλείου κ. Γαρδίκα και του καθηγητού συμπατριώτου μας κ. Αδαμαντίου Ταμβακίδου (ο Ταμβακίδης γεννήθηκε στο Διδυμότειχο το 1888 και υπήρξε ένα ευπατρίδης φιλόλογος και δάσκαλος της Θράκης). Εις τον (σιδηροδρομικό) σταθμόν τους υπεδέχθησαν : ο Δημαρχεύων της πόλεώς μας κ. Γ. Ασημακόπουλος, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Ενώσεως Εφέδρων Διδυμοτείχου, οι πρόσκοποι της πόλεως μας με τον αρχηγόν των κ. Καραχάλιον (καθηγητής γυμναστικής), ο τοπικός έφορος Υπολοχαγός κ. Τσιριμούλας, και οι μαθηταί του Β΄ Δημοτικού Σχολείου υπό τον κ. Ποντίδην, καθώς και πολλοί φίλαθλοι» .
Μετά το πέρας του ποδοσφαιρικού αγώνα, η ΑΕΔ και ο Προσκοπικός Σύνδεσμος Διδυμοτείχου παρέθεσαν γεύμα στους εκδρομείς με επισημότατο χαρακτήρα, όπου υπήρξαν προπόσεις και ομιλίες. Πρώτος έκανε πρόποση ο εκπρόσωπος του Δημάρχου κ. Ασημακόπουλος, ο οποίος χαιρέτησε και επισήμως τους εκδρομείς. Στη συνέχεια : «Εκ μέρους των προσκόπων ομίλησεν ο κ. Τσιριμούλας όστις δι’ εμπνευσμένου λόγου εχαιρέτισε τους προσκόπους της Αλεξανδρουπόλεως και ανέπτυξε την ιδέαν του Προσκοπισμού διά μακρών. Επίσης εκ μέρους της Αθλητικής Ενώσεως και των προσκόπων ομίλησαν ο κ. Καραχάλιος» . Μετά το γεύμα, οι εκδρομείς από την Αλεξανδρούπολη διανυκτέρευσαν στο Διδυμότειχο, και την επόμενη ημέρα αφού ξεναγήθηκαν στο κάστρο της πόλης, από τον καθηγητή του Γυμνασίου Διδυμοτείχου Αρχιμ. Νικόλαο Βαφείδη επέστρεψαν στην Αλεξανδρούπολη.
Στο φύλλο αρ. 117 στις 29 Μαΐου 1932 δημοσιεύθηκε το «Ευχαριστήριο» μήνυμα που εξέδωσαν το Διδασκαλείο και οι Πρόσκοποι Αλεξανδρούπολης, το οποίο υπογράφει ο Αρχηγός τους Καμπάνταης αναφερόμενος: «δια την θερμοτάτην υποδοχήν και φιλοξενία», όλων των εμπλεκομένων φορέων του Διδυμοτείχου και φυσικά και των προσκόπων της πόλης, για τους οποίους ειδικά έκλεισε το ευχαριστήριο ως εξής : «και τέλος εις τους προσκόπους Διδυμοτείχου οίτινες αδελφικώτατα ετέθησαν εις την διάθεσίν των προσκόπων μας, τους σκλάβωσαν κυριολεκτικώς με την περιποίησιν των» .
Σε επόμενο φύλλο στις 19 Ιουν 1932 δημοσιεύθηκε άρθρο, στο οποίο αναφέρεται επίσκεψη των προσκόπων της Ορεστιάδας στο Διδυμότειχο: «Προχθές αφίχθησαν πεζοί εις την πόλιν μας, οι πρόσκοποι Ορεστιάδος με τον αρχηγόν τους κ. Κουκουλομάτην. Τους παρεσχέθη συσσίτιον εκ μέρους του Συνοριακού τομέως Έβρου» .
Ανάλογη διαδρομή-εκδρομή (από Διδυμότειχο προς Ορεστιάδα) πραγματοποιούσαν και οι πρόσκοποι του Διδυμοτείχου, όπως πολύ γλαφυρά μας διασώζει ο Στρατής Τσιρταβής. Ο Τσιρταβής (Μικρασιατικής καταγωγής), ήταν γιος δασκάλου του Αθανασίου Τσιρταβή, έζησε στο Διδυμότειχο μέχρι το 1934 και φοίτησε στο Γυμνάσιο της πόλης. Μας έχει αφήσει υπέροχα κείμενα που αφορούν το Διδυμότειχο του Μεσοπολέμου, σ’ ένα από αυτά αναφέρει και για τον προσκοπισμό τα παρακάτω: «Η ομάδα των προσκόπων του Γυμνασίου ήταν η καλύτερη. Αρχηγός, ο γυμνασιάρχης μας, ένας ωραίος και εξαιρετικά δραστήριος νέος με φαντασία και πρωτοβουλίες. Οργάνωσε μαθήματα με χρήσιμες προσκοπικές γνώσεις και εκδρομές. Θυμάμαι πως την πρώτη μου γνωριμία με την Ορεστιάδα την έκανα τότε. Αρματωθήκαμε στρατιωτικά και μετά από χαρούμενη πορεία – κάπου τριών ωρών – φτάσαμε στη μικρή αλλά όμορφη και λουλουδιασμένη γειτονική μας πόλη. Ήταν άνοιξη και μοσχομύριζε τριαντάφυλλο. Το λίγο χαρτζιλίκι που είχαμε το ξοδέψαμε για να γευτούμε το μυρωδάτο “μαλεμπί” γαρνιρισμένο με μπόλικο βυσσινάτο σιρόπι. Κάναμε γνωριμία με τους Ορεστιαδίτες συναδέλφους μας και κοιμηθήκαμε στρωματσάδα στο τότε τούβλινο σχολείο. Η χαρά μας ήταν μεγάλη και ακόμη μεγαλύτερη, όταν κατά την επιστροφή, ο αρχηγός μας επέτρεψε να κάνουμε σκοποβολή με τα δύο φλόμπερ που οι μεγαλύτεροι είχαν μαζί τους. Ήταν σαν να είχαμε μεγαλώσει ξαφνικά, σαν να γίναμε άνδρες και να είχαμε να πούμε πολλά στους φίλους μας και στους γονείς μας» .
Αυτά είναι όσα στοιχεία μπορέσαμε να συλλέξουμε σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία του προσκοπισμού στο Διδυμότειχο, κατά την εποχή του Μεσοπολέμου (1918-1940).
Γενικότερα, για την εποχή αυτή θα πρέπει να επισημάνουμε, ότι προς το τέλος του Μεσοπολέμου (το 1939), η κυβέρνηση Μεταξά διέλυσε με νόμο το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων και το συγχώνευσε με την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (Ε.Ο.Ν.).
Το 1940 η Ελλάδα εισήλθε στον Β’ ΠΠ και ακολούθως στη Γερμανική (στην ουσία τριπλή) Κατοχή 1941-44, με αποτέλεσμα ο Προσκοπισμός, επισήμως να ξαναλειτουργήσει το 1945, αφού βεβαίως προσέφερε ¨παρανόμως¨ τις υπηρεσίες του στην πατρίδα, και κατά τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής .
Κλείνοντας το κείμενο να αναφέρουμε, ότι από φωτογραφίες με προσκόπους στο Διδυμότειχο που χρονολογούνται από το 1948 (αρχείο του Γιώργου Αγγέλη), καθώς και στις δεκαετίες του 1950 & 60 καταδεικνύεται, ότι ο Προσκοπισμός λειτούργησε και στο μεταπολεμικό Διδυμότειχο. Η λειτουργία αυτή κράτησε μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το 2023 με τις προσπάθειες των ανθρώπων που αγαπούν τον Προσκοπισμό, έγινε ένα νέο ξεκίνημα και συστάθηκε το «1ο Σύστημα Προσκόπων Διδυμοτείχου» .
Ιωάννης Α. Σαρσάκης
(Καστροπολίτης)
Πηγές – Βιβλιογραφία
sep.org.gr/el/static/history, Ιστορία Ελληνικού Προσκοπισμού.
Αθανασιάδη Παντελή, Ας «ζήσουμε» στο Διδυμότειχο, του 1925…, sitalkisking.blogspot.com.
Αθανασιάδη Παντελή, Η επίσκεψη πλαστήρα στο Διδυμότειχο το 1923, sitalkisking.blogspot.com.
Αθανασιάδη Παντελή, Κ. Γ. Λαγουμιτζάκης: Αγάπησε τη Θράκη, τραυματίσθηκε το 1921 στη Μικρά Ασία, sitalkisking.blogspot.com.
Αθανασιάδη Παντελή, Ολίγα τινά περί την απελευθέρωση της Θράκη το 1920, sitalkisking.blogspot.com.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 52, 25 Ιαν 1931.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 94, 13 Δεκ 1931.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 103, 14 Φεβ 1932.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 108, 3 Απρ 1932.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 112, 1 Μαϊ 1932.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 115, 15 Μαϊ 1932.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 117, 29 Μαϊ 1932.
Εφημερίδα Θράκη, φύλλο αρ. 120, 19 Ιουν 1932.
Περιοδικό : Η Ζωή των Προσκόπων, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Δ΄ Αρ. 1, Ιούνιος 1920.
Περιοδικό : Η Ζωή των Προσκόπων, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Δ΄ Αρ. 2, Ιούνιος 1920.
Περιοδικό : Η Ζωή των Προσκόπων, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Δ΄, Αρ. 5, Αύγουστος 1920.
Περιοδικό : Η Ζωή των Προσκόπων, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Δ΄, Αρ. 7, Σεπτέμβριος 1920.
Περιοδικό : Η Ζωή των Προσκόπων, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Δ Αρ. 9, Οκτώβριος 1920.
Περιοδικό : Η Ζωή των Προσκόπων, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Δ΄ Αρ. 15, Ιανουάριος 1921.
Περιοδικό : Έσο Έτοιμος, Επίσημον Όργανον του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Έτος Γ΄ Αρ. 28-29, Απρίλιος – Μάιος 1922.
Σαρσάκη Ιωάννη, Αθλητική Ένωση Διδυμοτείχου – Η ίδρυσή της και τα πρώτα χρόνια, kastropolites.com.
Σαρσάκη Ιωάννη, Ο σοφός καθηγητής και «εραστής» του Διδυμοτείχου Αρχιμανδρίτης Νικόλαος Βαφείδης, kastropolites.com.
Σαρσάκη Ιωάννη, Ο λαμπρός εορτασμός της Πεντηκοστής στο Διδυμότειχο το 1922, kastropolites.com.
Σαρσάκη Ιωάννη, Ο μεγάλος Διδυμοτειχίτης ευεργέτης Ιωάννης Π. Μανδαλίδης, kastropolites.com.
Σιδηρά Ιωάννη, Η συμβολή του «Ελευθερωτού της Θράκης» Χαρισίου Βαμβακά στην ανασυγκρότηση του Νομού Ροδόπης (1919-1920), kastropolites.com.
Τσιρταβή Ευστράτιου, Εικόνες από το παλιό Διδυμότειχο, Περιοδικό Θρακικός Οιωνός, Αλεξανδρούπολη 2001.
Τσουκαλά Θανάση, didaktorika.gr, Προσκοπική Κίνηση και πολιτικές συνιστώσες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα. Τα αρχεία του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Διδακτορική Διατριβή, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα 2016.
