Θα συμμετάσχουν στα τέλη Μαΐου 2016 στον εορτασμό των χιλίων (1.000) χρόνων της Ρωσικής Ι. Μονής Αγίου Παντελεήμονος, χωρίς όμως την παρουσία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου – Μάχη διεκδικήσεων μεταξύ των Ιερών Μονών
Με πολλά «αγκάθια» και στη σκιά μιας ιδιότυπης εκκλησιαστικής διπλωματίας που εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια μεταξύ Μόσχας και Φαναριού «κινείται» ο εορτασμός για τα χίλια χρόνια παρουσίας των Ρώσων μοναχών στο Άγιον Όρος, όπου θα παραστούν (εκτός απρόοπτου) ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Ποότιν και ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος.
Η… απόβαση του πανίσχυρου ρωσικού διδύμου στην Αθωνική Χερσόνησο θα γίνει στα τέλη Μαΐου, χωρίς τον πνευματικό ηγέτη της Μοναστικής Πολιτείας, τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Οι ημέρες που απομένουν για τη μεγάλη επέτειο της Ρωσικής Ορθοδοξίας είναι ελάχιστες.
Και όμως, για την ώρα, επίσημο πρόγραμμα των εκδηλώσεων δεν έχει καταρτιστεί.
Το τι θα.γίνει τελικά ουδείς το γνωρίζει.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι στη Μόσχα επεδίωκαν και επιδιώκουν να προσδώσουν στο προσκύνημα του προέδρου Πούτιν στο «Περιβόλι της Παναγιάς» διαστάσεις εθνικού και θρησκευτικού χαρακτήρα.
Με απώτερο σκοπό -εκτιμάται από πολλούς- να ισχυροποιήσει τη θρησκευτική της παρουσία στη Μοναστική Πολιτεία, εκεί όπου υπάρχουν επίσης μονές στις οποίες εγκαταβιούν μοναχοί και από άλλες ορθόδοξες χώρες, όπως από τη Σερβία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
μπροστά σε όλα αυτά, η ελληνική πλευρά προσπαθεί με κάθε τρόπο να κρατήσει χαμηλούς τόνους για «να μην προκληθούν (νέες) εντάσεις».
Είναι τόσο έντονο το ενδιαφέρον του Κρεμλίνου που έχει συγκροτήσει αρμόδια επιτροπή, επικεφαλής της οποίας είναι ο στενός συνεργάτης του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Μπέλοφ.
Από τη Ρωσική Εκκλησία που δεν έχει και τις καλύτερες σχέσεις με το Φανάρι, τα της προετοιμασίας του εορτασμού παρακολουθεί ο «υπουργός Εξωτερικών» του Πατριαρχείου Μόσχας, μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων.
Πάντως, όπως σχολάζουν κύκλοι της Εκκλησίας, η απουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου δείχνει ότι όλα θα κινηθούν σε ιδιαίτερα χαμηλούς τόνους.
Ο κ. Βαρθολομαίος είχε προσκληθεί να παραστεί στον εορτασμό των 1.000 χρόνων της ρωσικής Μονής Αγίου Παντελεήμονος από τον ίδιο τον Πατριάρχη Μόσχας τον περασμένο Γενάρη κατά τη διάρκεια των εργασιών της Πανορθόδοξης Συνόδου στη Γενεύη.
Ο κ. Κύριλλος, επίσης, ζήτησε την άδειά του ώστε να επισκεφθεί στα τέλη Μαΐου το Άγιον Όρος ως προσκυνητής.
Λίγο αργότερα ο Ρώσος προκαθήμενος απέστειλε σχετική επιστολή στο Φανάρι.- Ανάμεσα στα άλλα γνωστοποιούσε ότι την Αθωνική Πολιτεία θα επισκεφθεί και ο πρόεδρος Πούτιν, ο οποίος θα βρίσκεται ήδη στην Αθήνα προκειμένου να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης το δέχτηκε. Δεν δέχτηκε, όμως, να παρευρεθεί στις εορταστικές εκδηλώσεις λόγω (και) των προετοιμασιών για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στην Κρήτη.
Εκκλησιαστικοί κύκλοι μεταφράζουν την άρνηση του ως μια «απάντηση» στη δράση της Ρωσικής Εκκλησίας, που χρόνια τώρα «επιδιώκει να αυξήσει την επιρροή της στο Άγιο Όρος και όχι μόνο…».
Αργότερα, επιστολή προς τον Πατριάρχη Μόσχας απέστειλε η Ιερά Κοινότητα με την οποία τον ευχαριστούσε για την επικείμενη έλευση του στο Άγιον Όρος.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έβλεπε και βλέπει με καχυποψία τη Ρωσική Εκκλησία που «επιχειρεί οργανωμένα να αμφισβητήσει τα πρωτεία του κ.κ. Βαρθολομαίου».
Το Πατριαρχείο Μόσχας διεκδικεί τελευταία «δυναμικότερη παρουσία» στο Περιβόλι της Παναγιάς. Και όχι μόνο αυτό.
Διεκδικεί μετόχια τα οποία ανήκουν σε ελληνικές μονές, προκαλώντας πολλές φορές την έντονη δυσαρέσκεια τόσο των Αγιορειτών όσο και του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Ζητά τις σκήτες του Προφήτη Ηλία, που ανήκουν στη Μονή Παντοκράτορος, αλλά και του Αγίου Ανδρέα, που ανήκουν στη Μονή Ιβήρων.
Και η… «μάχη» των διεκδικήσεων δεν σταματά εδώ.
Η Ιερά Κοινότητα, από την πλευρά της, διεκδικεί μετόχια στην Οδησσό, ένα ακόμη μετόχι, τη Μονή του Αγίου Νικολάου στην Κόκκινη Πλατεία, αλλά και παλιά χειρόγραφα, τα οποία έχουν βγει παράνομα από τον Άθω και βρίσκονται στη Ρωσία.
Πάντως, το Φανάρι δεν είναι διατεθειμένο να υποχωρήσει και να αφήσει ελεύθερο «έδαφος» στους Ρώσους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ.κ. Βαρθολομαίος, απαντώντας στο παρελθόν στις δηλώσεις του «υπουργού Εξωτερικών» του Πατριαρχείου Μόσχας, μητροπολίτη Ιλαρίωνα, περί παρεμπόδισης από το Φανάρι της εισόδου Ρώσων μοναχών στον Άθω, κανε λόγο για «επιχείρηση ιδιότυης αυτονόμησης του Αγίου Όρους», αλλά και αλλοίωσης του χαρακτήρα του από τη μεγάλη προσέλευση αλλοδαπών μοναχών.
Σε επιστολή του προς την Ιερά Κοινότητα διεμήνυε ότι στο εξής δεν θα εγκρίνει την εγκαταβίωση οποιουδήποτε «μη ελληνόφωνου» μοναχού στις «ελληνόφωνες» μονές ή οποιουδήποτε αλλοδαπού, αν υπερβαίνεται το ποσοστό του 10% από το σύνολο των μοναχών του Αγίου Όρους.
Για την ιστορία, Κωνσταντινούπολη και Ρωσία βρίσκονται σε κόντρα από την εποχή του μακαριστού Αλέξιου, ο οποίος θεωρούσε πως το Πατριαρχείο Μόσχας είναι η «τρίτη Ρώμη», λόγω και του μεγάλου αριθμού των πιστών.
Β. Νικολάου
